بخش چهاردهم/

۸٫ از حرفه‎یی‎ها یاد بگیرید: یکی از بهترین روش‎هایی که به شما کمک می‎کند اعتماد به نفس‎تان افزایش یابد و بتوانید شرایط اضطرابِ خود را کنترل کنید این است که از افراد موفق و سخنرانانِ بزرگ الگو بگیرید. در سخنرانی‎های افراد بزرگ شرکت کنید و یا ویدیویِ آن‎ها را تهیه کرده و با دقت نگاه کنید. حالات، رفتار، زبان ‎بدن، نوع شروعِ سخنرانی و نحوۀ تعامل با مخاطبان‎شان را بررسی کنید و بیبینید چطور به سوالاتِ مخاطبان پاسخ داده و آن‎ها را به چالش می‎کشند. البته حتماً به‎صورت مکتوب این کار را انجام دهید؛ زیرا این منبع عظیمِ یادگیری واقعاً کمک بزرگی به شما می‎کند و بهترین رهنمای شما در مسیرتان خواهد بود.
۹٫ عالم بی‌عمل نباشید: اگر صد کتاب دیگر هم راجع به مدیریت ترس از سخنرانی بخوانید و تکنیک‎ها و نکاتِ با ارزشی را هم بیاموزید، هنگامی که نتوانید در عمل از آن‎ها استفاده کنید، فایده‌یی ندارد. البته دارا بودنِ دانش در خصوص مقابله با آن لازم است؛ ولی همان‌طور که درخشکی نمی‎شود شنا آموخت، بدون قرار گرفتن در موقعیت سخنرانی و شرایط صحبت در جمع‎های عمومی نیز نمی‎توان به با اضطراب و چالش‎های احتمالی آن مقابله کرد. پس موقعیت‎هایی که دست می‎دهد را غنیمت شمرده و به آن به عنوان فرصتی برای تمرین و تجربه نگاه کنید.
۱۰٫ این باور که شما باید کامل باشید را از خود دور کنید: بیشتر مردم از این جهت از صحبت‎ کردن در جمع وحشت دارند که می‎ترسند اشتباهی کنند و در مقابل دیگران خجالت‌زده شده و احساس شرمنده‌گی کنند. داشتن اضطراب و نگرانی نسبت به اینکه ممکن است دچار اشتباه شوید، نه تنها به شما کمکی نمی‎کند، بلکه احتمال بروز اشتباهات را هم بالا می‎برد. در حقیقت خود حالت ترس و اضطراب، زمینه‎ساز وقوع خطا و اشتباه می‎شود. شما از خود ترس، می‎ترسید با اینکه این نوع ترس اشتباه است ولی شما تنها نیستید حتا سخنرانان حرفه‎یی هم برخی مواقع این اشتباه را مرتکب می‎شوند. تفاوت در این است که آن‎ها این اشتباهات را موانع بزرگی بر سر راه موفقیت خود نمی‎دانند. اضطراب ناشی از اشتباهات فقط باعث می‎شود خطاها و اشتباهاتِ شما بیشتر به چشم بیاید. به عنوان مثال: وقتی کلمه‎یی را فراموش می‎کنید یا قسمتی از متن سخنرانی یادتان می‎رود، خون‎سرد باشید و اعتماد به نفسِ خود را از دست ندهید؛ زیرا کسی جز خودتان نخواهد فهمید دقیقاً چه اتفاقی درحال وقوع است. اگر در این مواقع سریع واکنش منفی نشان داده و نگران و مضطرب شوید و به حالت عصبی رفتار کنید، خودتان خودتان را فاش خواهید نمود و این پیام را به مخاطب می‎دهید که «نگاه کنید، من اشتباه کردم.»

فصل سوم
آداب سخن گفتن
آدمی مخفی است در زیر زبان
این زبان، پرده است در گاه دهان
چون که بادی، پرده را در هم کشید
سرّ صَحن خانه شد بر ما پدید
خداوند(ج) نعمت‎های فراوان و بی‌شماری را به ما ارزانی نموده که برای همۀ آن‎ها شکر ویژه لازم است؛ از جملۀ نعمت‎ها نعمتِ زبان آدمی است. این عضو با اینکه عضو کوچکی از بدن است، اما کارهای بسیار بزرگی انجام می‎دهد. زبان آتش فتنه‎های بزرگی را خاموش می‎کند و همچنین فتنه‎های بزرگی می‎آفریند؛ روی همین اصل گناهانِ زیادی را برای این عضو بر شمرده‌اند.