گزارشگر:محمد مرادی/ سه شنبه 18 جدی 1397 - ۱۷ جدی ۱۳۹۷
تیتر یادداشتم صحیح نیست و باید مینوشتم که چرا منازعۀ کشورهای متخاصم در افغانستان پایان نمییابد؟ با اینکه تلاشهای اخیر بهنام صلح افغانستان انجام میشود، اما واقعیت این است که این دیدوبازدیدها و نشستهای صلح، بخشی از روند یک جنگ است که هنوز به پایان آن نزدیک نشدهایم. من از این تلاشها به کلمۀ «صلح» یاد کردم اما شما آن را «جنگ» بخوانید. روسیه، در جنگ با امریکا قرار دارد و تلاش میکند در چارچوب پروسۀ مسکو، طالبان به ایستادهگی در برابر امریکا ادامه دهند. تعریف صلح افغانستان از دیدگاه روسیه، زدن پوزۀ امریکا به خاک است تا قلمرو جنوبیاش از شر «عموسام» در امان باشد. تنها مسألهیی که در مخیله کرملیننشینان، خطور نمیکند، صلح است. امریکا هم بیکار ننشسته است و سعی دارد که به هر طریقی شده، هزینههای نظامی و تلفات انسانی خود را در افغانستان کاهش دهد. برای امریکا واژۀ صلح، معنا ندارد بلکه آنچه برای اداره ترامپ مهم است، جلوگیری از هزینههای نظامی در افغانستان و بازی روی مُخ دشمنان خود مثل چین، روسیه و ایران در میدان افغانستان است. تکلیف پاکستان از روز نخست با صلح افغانستان روشن بود. او چنان به ریش دولتمردان افغانستان خندیده که اکنون ادارۀ کابل باورش شده که پاکستان مَرد صلح نیست. ایران هم از مذاکرات صلح افغانستان، درصدد تأمین منافع ملی خود است. او از یکطرف دوست دارد امریکا را در باتلاق افغانستان سرگرم نگه دارد و از طرف دیگر سعی میکند، داعش و عوامل امریکا و کشورهای عربی به مرزهایش نزدیک نشوند. امروز برای ایران، تأمین منافع ملیاش، از همهچیز مهمتر است. در این میان، کشورهای عربی به خصوص عربستان سعودی نیز برای مذاکرات صلح افغانستان پا پیش گذاشتهاند اما در واقع، این یتیمهای سیاسی امریکا، به دنبال حفظ لقمهنان خود هستند تا ایران آن را آجُر نکند. حضور عربها در مذاکرات صلح افغانستان، عمدتاً برای ذهنمشغولی ایران و اندکی برای سرگرم کردن روسیه صورت گرفته تا از فشارهای این دو کشور در خاورمیانه کاسته شود. هند، چین و ترکیه و همچنین اتحادیه اروپا در خصوص مسألۀ افغانستان و بهویژه موضوع صلح این کشور، در بلاتکلیفی بهسر میبرند. آنان مدتها است که در حال استخاره کردن هستند، اما هنوز جواب منفی و مثبت نگرفتهاند که آیا جنگ در افغانستان پایان یابد یا نه. در این وسط، کسی دولت افغانستان را به خسی هم حساب نمیکند و در یادداشت حاضر نیز ادارۀ کابل، جزو نخودیهای این بازی است و ارزش بحث کردن ندارد. البته جایگاه طالبان در این بازی، متفاوت است. اصلاً طالبان توپ این بازی هستند که همه به دنبال آن به راه افتادهاند. برخی بازیگران، تصور میکنند که جنس این توپ انعطافپذیر است و میشود با آن بازی کرد. اما نگارنده باور دارد که جنس آن از پارچه کثیف و سفت است و به سر هر کسی که بخورد، هم گیج و هم نجس میشود. بعضی بازیگران، به این خاصیت طالبان پی بردهاند و برای همین تلاش میکنند که آن را به فرق رقیبان خود بکوبند تا رقیب را هم گیج و هم نجس کنند. اکنون باید پی برده باشید که چرا صلح افغانستان به انجام نمیرسد. ببخشید، عبارتم را این گونه تصحیح میکنم که اکنون باید پی برده باشید چرا منازعه کشورهای متخاصم در افغانستان پایان نمییابد. حالا در این خیمه شب بازی، نویسنده و مردم افغانستان مات و مبهوت ماندهاند که چهکار کنند!
Comments are closed.