کمیسیون انتخابات تاکنون هدف شدیدترین اتهام‌ها قرار گرفته است، علاوه بر انتقادها مبنی بر بروز تخطی و تقلب در جریان برگزاری انتخابات پارلمانی، کش‌دار شدن

روند بازشماری آرا در برخی مراکز رأی‌دهی و اعلام نتایج ابتدایی شماری از ولایات از جمله کابل که بیش از سه‌ماه زمان در برگرفت، اما محور بیشترین انتقادهای است که تاکنون کمیسیون را نشانه رفته اند، طرف‌های مختلف انتخابات مدعی شده‌اند که کمیسیون

احیاناً به اشارۀ حکومت آرای نامزدان را دست کاری کرده و حتا شماری از نامزدان بازنده را با دریافت پول برنده اعلام کرده است، به تازه‌گی اتهاماتی مبنی بر بروز فساد اخلاقی در کمیسیون انتخابات نیز مطرح شده است.
از مجموعۀ این انتقادها که مطرح شده‌ و از طرف کمیسیون انتخابات و حکومت زیاد جدی گرفته نشده‌اند که بگذریم در تازه‌ترین مورد، سرور دانش معاون دوم ریاست حکومت وحدت ملی نیز وارد معرکۀ انتقاد از کمیسیون شده و در یک موضع‌گیری بی‌سابقه عملکرد کمیسیون انتخابات را موجب سرافکنده‌گی ملت و مایۀ بی‌اعتبار شدن حکومتِ افغانستان خوانده است.
یک احتمال این است، سرور دانش که ه رچند به محرم اسرار آقای غنی در حکومت می‌ماند واقعاً از انبوه تقلب‌ها در روند برگزاری انتخابات پارلمانی و اعلام نتایج به ستوه آمده و به مثابۀ مقامی در حکومت از موضع فردی خود انتقادهای یاد شده را متوجه کمیسیون انتخابات کرده است، امری که با توجه به ریخت‌وپاش‌ها و تضادهایی که حکومت وحدت ملی به آن دچار است زیاد بعید پنداشته نمی‌شود، اما درستی این احتمال با توجه به عملکرد آقای دانش در جریان بیش از چهارسال گذشته که تلاش کرده پای، از گلیم مشترک خود با آقای غنی درازتر نکند، موجب تردید است، کمتر به یاد داریم که آقای دانش در موضوعاتی به مراتب مهمتر از مسألۀ تقلب در انتخابات پارلمانی با شخص غنی طرف شده باشد، به این دلیل قوت احتمال دوم بسیار است که دانش ممکن است در شروع گزینۀ انتقاد از کمیسیون انتخابات که هم اکنون روی میز حکومت وحدت ملی قرار گرفته، مأموریت نهادی عهده‌دار شده باشد.
صحبت‌های یکشنبۀ آقای دانش در ارتباط به عملکرد کمیسیون بسیار تند و نسبت به گذشته بی‌سابقه به نظر می‌رسید، این اظهارات اوج کشیده‌گی را نشان می‌دهد که احیاناً بین حکومت و سران فعلی کمیسیون انتخابات ایجاد شده است؛ اما پرسش این است که واقعاً حکومت درد شفافیت در انتخابات دارد و بنابر تخطی‌ها و تقلب‌های گسترده که اتهام آن در درجۀ نخست متوجه کمیشنران است، به تنگ آمده و لب به انتقاد گشوده است؟ دور از احتمال نیست که کمیشنران فعلی حمایت‌های بی‌دریغ گذشتۀ حکومت را از دست داده باشند، اما فقدان حمایت حکومت از کمیشنران قطعاً موردی نیست که در نتیجۀ تخطی‌های انتخاباتی و ضعف مدیریت کمیسیون رونما گردیده باشد، حکومت یا به دلیل احتمالی خارج شدن کمینشران کمیسیون از زیر فرمان این نهاد که زیاد محتمل هم نیست، بر کمیسیون خشم گرفته و یا آنکه بازی شطرنجی آقای غنی به مرحله‌یی رسیده است که می‌بایست حکومت به منظور رسیدن به یک هدف نامقدس، کمیشنران فعلی را به قربانگاه فرستاده و بار ملامتی سوء مدریت و تقلب در انتخابات را که هم‌اکنون نهاد حکومت را نیز در نوردیده به دوش آنان بگذارد و سران حکومت را نیز تبرئه کند.
این برنامۀ عمل که به تعقیب آن احتمالاً حکومت وارد فاز اصلاحات در کمیسیون نیز خواهد شد، ممکن است بسیار زیرکانه روی دست گرفته شده باشد اما به یک بازی کودکانه می‌ماند که حکومت در جریان پلان‌گذاری آن، هوش مردم افغانستان را دست‌کم گرفته است، حکومت با آنکه سایۀ سنگینی دخالتش در کمیسیون انتخابات همیشه مشهود بوده است، تاکنون سعی کرده کمیسیون را در عملکردهایش مستقل نشان دهد، این ترفند همواره به این منظور روی دست گرفته شده که در عین حفظ وابستگی کمیشنران به این نهاد در صورت بروز تخطی‌ها و کاستی‌های غیر قابل توجیه، گزینۀ فرار از مسوولیت نیز برای سران حکومت محفوظ بماند، موردی که خوشبختانه یا متأسفانه کمیسیون در جریان عملکردهایش نتوانست آنرا پوشیده نگه بدارد.
بر همه مشهود است که حکومت بار تمام مسوولیت گزینش و چینش کمیشنران فعلی را به عهده دارد و اتفاقاً اعضای فعلی کمیسیون را از مجرای یک فاز اصلاحی نیز روی کار آورده است. جریان تهدید به استعفای شماری از کمیشنران توسط رییس حکومت و بحث حوزه‌بندی انتخابات غزنی را که کمی بعدتر به تعلیق رفت را اگر به یاد بیاوریم، کاملاً روشن می‌شود که دخالت قوی حکومت در جریان عملکردهای کمیسیون انتخابات محفوظ بوده است. طعم شیرین حمایت حکومت از کمیسیون انتخابات که با دخالت دوام‌دار نیز همراه بود هرازگاهی در کام کمیشنران چنان شیرینی می‌کرد که تصمیم‌های کمیسیون شکایات انتخاباتی که هر چند پشتیبانی قانونی داشت، اما از حمایت کمتر شخص آقای غنی برخوردار بود، توسط کمیسیون انتخابات دست‌کم گرفته می‌شد، قضیۀ یاد شده در جریان منازعه ابطال و عدم ابطال آرای حوزۀ کابل به مشاهده رسید.
با این همه، حکومت که به اعتراف اکثریت طرف‌های انتخابات و البته براساس عملکردهای کمیسیون برتمام روندهای انتخابات پارلمانی به شمول کش‌دار شدن اعلام نتایج ابتدایی، اشراف داشته است، به ساده‌گی نمی‌تواند از زیر بار مسوولیت شانه خالی کرده و با قربانی کردن کمینشران فعلی بار ملامتی تقلب در انتخابات را به دوش آنان گذارده و خود را تبرئه کند. کمیسیون انتخابات تاکنون ابزاری در دست حکومت بوده و تنها اقدام‌های را که مد نظر این نهاد بوده را اجرایی کرده است، با این وجود علی‌رغم آنکه کمینشران کمیسیون انتخابات بنابر، به قول سرور دانش «جفا در حق مردم افغانستان» سزاوار عزل از سمت‌های فعلی‌شان بلکه محاکمه اند، حکومت نیز در خیانت کمیسیون انتخابات به آرای مردم به پیمانه به مراتب قوی‌تر شریک دانسته می‌شود.
سران حکومت در شرایطی که کمیسیون انتخابات در سطح ملی و بین‌المللی با نفرت روبه‌رو شده است ولو اگر کمیشنران فعلی را در افتضاح انتخابات قربانی کند، نخواهد توانست خود را در این روند تبرئه کند، چه در مبحث تأخیر انتخابات پارلمانی برای سه‌سال که به دوام غیر قانونی یک رکن دولت منجر شد و چه در سوء مدیریت انتخابات پارلمانی که به نحوی خیانت محسوب می‌شود، حکومت در درجۀ نخست دخیل تلقی شده و باید به مردم افغانستان پاسخ‌گو باشد.