احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
- ۲۸ دلو ۱۳۹۷
نویسنده: اسکوت پترسُن/
برگردان: ابوبکر صدیق /
منبع: کریستین ساینس مانتور/
چشمانداز خروج امریکا از طولانیترین جنگ به دلیل توافق صلح برای افغانستان که در گفتوگوهای مستقیم امریکا با طالبان صورت گرفته، باعث خوشبینی شده است.
چالشهای هم اما وجود دارد، به اساس گزارشها، طالبان برای فصل جدید جنگ آمادهگی میگیرند، چنانچه به مذاکره آمادهاند.
ایجاد راهحل سیاسی برای آوردن طالبان به میز گفتوگو با دولت افغانسان تاهنوز مانند کپسل در تاریخ و اتفاق حلق آویز در درختی در میدان وردک – جنوب غرب کابل – است.
این همان درخت است که سهسال پیش طالبان رحمت یک افسر نیروهای امنیتی را که صاحب هفت فرزند بود، پس از فرار دادن و دو هفته شکنجه، حلق آویز کردند و پس آن [تومار] کوچک نوشته را بالای درخت آویزان کردند که در آن نگاشته شده بود: «هر فردی که با دولت کار میکند، با این سرنوشت دچار میشود».
خسر برادر رحمتالله، عبدالحمید وردک که با دیدن جسد بستگانش بهت زده شده بود، گفت که تنها خانوادۀ آنان قربانی نیستند، در افغانستان شمار زیادی از خانوادهها هستند که قربانی شدهاند، پس از یک ماه مامای وردک به اتهام اینکه خبرچین دولت است، از طرف افراد مسلح طالبان هدف گلوله قرار گرفت. آقای وردک ترک محله کرد و امروز در کابل دوکان ترکاری فروشی باز کرده است.
وردک گفت که این روشن است که طالبان چقدر بد هستند، او افزود که کشتاری که طالبان انجام دادهاند و زجری که خانوادهاش از طالبان دیده است، هرگز آنان را نمیبخشد. اما امید بزرگ برای صلح دارد که بتواند به این خونریزی پایان دهد.
پایان یک تجارت که شاید شماری زیاد از شهروندان افغانستان به آن قانع باشند، اگر صلح بتواند از بیثباتی آینده جلوگیری کند.
وردک گفت: زمانی که شنیدم، صلح آمده خیلی خوشحال شدم و به تمام کشور احساس خوشی داشتم، چالش و جنگ تنها در ولایت من نه، در تمام افغانستان است و ما بهشکل جدی به صلح نیاز داریم.
راهحل عاجل امریکا
برقراری صلح عاجل و به اساس خوشبینیها نیست، یک راه طولانی است. اما آگاهان چیزی میگویند که پیش از این وجود نداشته است. دونالد ترامپ برای خروج ۱۴ هزار سرباز امریکایی از افغانستان تصمیم گرفته است، در حالی که طالبان سالها در مخالفت و میدان جنگ با آنان قرار داشتند. برخی آگاهان باور دارند که قدرتمند نیروهای امنیتی با حمایت ناتو و امریکا ممکن است.
پیشرفتها قابل ملاحظه است: نمایندهگان طالبان در ماه گذشته چند مرتبه با مقامات امریکایی دیدار داشته و روی چارچوب کاری صلح توافق کردهاند که در صورت خروج نیروهای امریکایی، طالبان اطمینان دادهاند که اجازه نمیدهند تا از خاک افغانستان در برابر کشورهای بیرونی استفاده شود.
این یکی از راهحلهای عاجل زلمی خلیلزاد، نمایندۀ ویژۀ امریکا برای مصالحۀ افغانستان است که هفتۀ پیش گفت: کارهای زیاد تاهنوز انجام شده است، او آرزو کرد که مذاکرات صلح تا پیش از ماه جولای که انتخابات ریاستجمهوری این کشور برگزار میگردد، نتیجه دهد. زلمیخلیلزاد، دومین دیدار خود را با طالبان در ۲۵ فبروری، در دوحه مرکز قطر خواهد انجام داد.
طالبان تاهنوز در مورد مذاکره با دولت افغانستان موضع روشن ندارند و حکومت را دستنشانده امریکا میدانند که بخش از این روند نیست و در نشست مسکو که با سایر سیاسیون افغانستان بهویژه حامدکرزی رییسجمهور پیشین دیدار داشتند، نیز از دولت افغانستان دعوت نکردند.
مسوولان امریکایی همواره میگویند که تلاش میکنند تا تمام طرفهای افغانستان را وارد روند مذاکرات صلح کنند.
با این وصف، محمداشرف غنی در پایان ماه مارچ نشست مشورتی صلح را راهاندازی کرد، آقای غنی اخیراً گفته است که پس از اشغال کرسی ریاستجمهوری در ۲۰۱۴، ۴۵ هزار نیروی امنیتی کشته شدهاند. باید میزان کفۀ ترازو و بهای صلح روشن باشد.
تاهنوز روشن نیست که طالبان در حکومت آینده چه میخواهند، برای چیزی که سال جنگیدهاند با همکاری گسترده و کمپاین مووقتی شاید اگر تغییر قانون اساسی باشد.
نگران در میان زنان
پس از سقوط طالبان در سال ۲۰۰۱ توسط امریکا، رشد حقوق زنان، آموزش و پرورش، قانونمندی انکشاف آزادیها که در مخالفت به آنان قرار دارند، این پرسش مطرح میگردد: چقدر طالبان تغییر کردهاند؟
در جریان حکومت طالبان زنان اجازه کار در بیرون از خانه را نداشتند و بدون پوشیدن برقع و محرم نمیتوانستند که خانه را ترک کنند و دختران از رفتن به مکتب بازداشته شده بودند.
آزاله نعمت، رییس نهاد بررسی و ارزیابی گفت: شرایط جدید با خوشبینی و ترس مواجه است، خوشبینی این است که فرصت برای پایان خونریزی و کشتار افغانستانیها [بهخاطری که] من دیدهام، قبرستانها مساحت زیاد از کشور را اشغال کردهاند. بانو نعمت گفت: ترسی من دارم، ایناست که صلح جدید چه است؟ آیا این ما را به دورۀ سنگ بر نمیگرداند؟ بانو نعمت گفت: یک طرف جنگ را متوقف میکند، صلح به این معناست، وقتی من در اجتماع هستم، احساس خطر از کسی نکنم؛ از طرف دیگر میتوانند آن را بگیرند. نمایندهگان طالبان در صحبت با رسانهها گفتهاند که از اشتباه گذشته آموختهاند، آگاهان باور دارند که خشونتهای که در ساحات کنترل طالبان افتاده است به شکل بیپیشنهیی است و هنوز طالبان همچنان، در کاهش تلفات ملکی ضعیف معلوم شدهاند. پیشنهادشان این است که حقوق زنان بر اساس قانون اسلامی تأمین گردد. این تأکید و سخنان از رژیم مخلوع شان است که در سال ۲۰۰۱ سقوط کرد.
دومس روتینگ، همکار شبکۀ تحلیلگران افغانستان گفت: در این مورد چیزیهای بیشتری باید انجام شود. بیاید بپذیریم که معضل چهل سالۀ افغانستان را نمیشود در شش ماه حل کرد.
او گفت: در ۱۷ سال پیشرفتهای زیاد اینجا و آنجا صورت گرفته است، اما چالشهای تازۀ نیز وجود دارد.
ما در ابتدای یک مسیر طولانی قرار داریم، این مسیر صاف مصالحه نیست. آقای روتینگ، گفت: اینجا چالشهای قوی در مورد همه چیز وجود دارد، بهخاطر حقوق و در مورد حکومت آینده است که چگونه خواهد بود.
صلح برای همیشه
شیر محمد عباس ستانکزی، نمایندۀ طالبان در مسکو به بی.بی.سی گفت: میدانیم که تسخیر کشور با جنگ نمیتواند منجر به صلح شود. ما میخواهیم همه چیز با صلح حل گردد. ستانکزی افزود: پس از خروج امریکاییها هیچ جنگ میان شهروندان افغانستان نخواهد بود و صلح برای همه است.
ستانکزی گفت: پس از خروج امریکاییها ما و شما دوست میباشیم و امریکاییها میتوانند دوباره به افغانستان بیایند در بازسازی کشور سهیم کنند.
اما نادر نادری، رییس کمیسیون اصلاحات اداری گفت: ما از تلاش صلح امریکا استقبال میکنیم، اما ما باید هستۀ اصلی باشیم و اگر در این مورد عجله کنیم، پیام غلت به پاکستان دادهایم.
بار و بند طالبان
از زمانی آغاز گفتوهای دیپلوماتیک، طالبان، میدان جنگشان نیز شدیدتر شده است. پس از آنکه امریکا یک کمپاین بمی را برای نابودی طالبان راهاندازی کرد و بیش از ۳۰ فرمانده طالبان کشته شد. روند صلح به پس از حملات هوایی اتفاق افتاد. به اساس منابع غربی و داخلی، این یکی از بالاترین حملات با ریختن ۷۳۶۵ بم بالای طالبان ن در ۲۰۱۸ که نسبت به سه سال گذشته افزایش را نشان میدهد است.
Comments are closed.