احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:احمــد عمران - ۱۳ حوت ۱۳۹۷
در اینکه ارگ به صورتِ غیرقانونی تعدیلاتی را در قانون انتخابات وارد کرد تا بر اساس آن بتواند مدیران نهادهای انتخاباتی را به دلیل ضعفِ کاری در برگزاری انتخابات از سمتهایشان برکنار کند، جای مناقشه نیست. تعدیلاتی را که آقای غنی و همفکرانش در قانون انتخابات اعمال کردند، بیش از هر زمان دستِ آنها را در مسایل انتخاباتی باز گذاشته است. این تعدیلات برای آنها فرصتِ مناسبی را به وجود میآورد که در انتخاباتِ بعدی به گونهیی عمل کنند که بهترین نتیجه را بگیرند.
در تعدیلاتِ اعمالشده در قانون انتخابات، تیم ارگ به این شکل عمل کرده که صلاحیتهای کمیسیون شکایات انتخاباتی را چنان تقلیل بخشیده که میتوان گفت از آن کمیسیونی سمبولیک و نارکارآمد ساخته است؛ کمیسیونی که هیچ صلاحیتِ آنچنانی در نتیجۀ انتخابات ندارد. بسیاری از تحلیلگرانِ انتخاباتی به این باورند که تیم ارگ با تقلیل بخشیدن صلاحیتهای کمیسیون شکایات عملاً کارِ خود را در راستای تقلبهای انتخاباتی ساده کرده و حالا بهجای اینکه در دو کمیسیون افراد نزدیک به خود را داشته باشد، تنها کافیست که در کمیسیون انتخابات به اندازۀ کافی نفوذ پیدا کند تا بتواند در مدیریت انتخاباتِ آینده نقش بازی کند.
آقای غنی و همفکرانش از اعتراض و نارضایتی شهروندان کشور در قبال کمیسیونهای انتخاباتی سوءاستفاده کرده و حالا همه چیز را به شکلی عیار کردهاند که بتوانند به عنوان گروه ذینفع در انتخاباتِ آینده از آن بهرهبرداری کنند. این اتفاقیست که افتاده و دیگر نمیشود جلو آن را گرفت. در ضمن، انتخاب مدیران جدید کمیسیونهای انتخاباتی با حضور و رای اکثریت نامزدان احتمالیِ انتخابات ریاست جمهوری آینده، با وجود همۀ مشکلات فنی و قانونی آن بازهم کاری است که صورت گرفته. هرچند دیده میشود که در میان افراد انتخاب شده به کمیسیونهای انتخاباتی، انسانهای باتجربه و قابل اعتماد وجود دارند؛ ولی هنوز نمیتوان نسبت به کارکرد و مدیریت انتخاباتیشان قضاوت کرد. این چیزیست که در جریان کار مشخص خواهد شد ولی از حالا این نگرانی و احتمال وجود دارد که آقای غنی و همفکرانش در ارگ موفق شده باشند تعدادی از افراد همسو با خود را وارد کمیسیونهای انتخاباتی ساخته باشند که بتوانند از آنها در انتخابات استفاده کنند.
با این حال، در برابر اعضای جدیدِ کمیسیونهای انتخاباتی دو وظیفۀ دشوار وجود دارد که یکی از آنها میتواند جنجالبرانگیز و حتا بحرانآفرین باشد. وظیفۀ نخستِ مدیران تازۀ کمیسیونهای انتخاباتی، رسیدهگی به مشکل انتخابات پارلمانی گذشته است که چون میراث شومِ مدیرانِ پیشین بر دوش آنها گذاشته شده است. رسیدهگی به این معضل و حلِ عادلانۀ آن کار آسانی نیست؛ زیرا مدیرانِ پیشین بنا به بیکفایتی شخصی و نفوذ بیش از حد ارگ در امورشان، انتخاباتی را برگزار کردند که نتیجهیی نامعلوم دارد.
بیرون کردنِ سره از ناسره و حق از باطل در انتخابات پارلمانی که بتواند رضایتِ اکثریت را تأمین کند، به نظر میرسد اگر کاری غیرممکن نباشد ولی بسیار بسیار دشوار و خطرناک است. پرسشِ مهمی که در این مورد میتواند مطرح باشد این است که اگر مدیران جدیدِ کمیسیونهای انتخاباتی نتوانند سره را از ناسره جدا کنند و یا تقلبهای اعمال شده بر نتایج اولیه به گونهیی باشد که سبب بحران شود، آنگاه مدیرانِ جدید با نتایج انتخابات پارلمانی چه خواهند کرد؟ اگر آنها به شواهد و اسنادی دست پیدا کنند که در نتایج انتخابات گذشته بیش از حدِ معمول دستکاری صورت گرفته باشد که جدا کردنِ سره از ناسره را غیرممکن کند، آیا بازهم آنها بنا به مصلحت نتایج مصلحتی را اعلام خواهند کرد؟
یافتن راهحلِ برای انتخابات پارلمانی گذشته کارِ آسانی نیست، از یک طرف دستکاریها در نتایج بسیار بالا بوده است و از طرف دیگر حالا اکثریتِ نامزدان با استفاده از فرصت بهوجود آمده خود را ذیحق میدانند و تلاش میکنند که بیشترین بهرهبرداری را از وضعیت موجود ببرند. کدام نامزد انتخابات پارلمانی است که ناکامی خود را تأیید کند؟ اکثریت قریب به اتفاق نامزدهای انتخابات پارلمانی ادعا دارند که برندۀ انتخابات بودهاند ولی به دلایل خاص یا رایشان نادیده گرفته شده و یا برای دیگران حساب شده است. این جنجال هرچند ساده مینماید ولی در وضعیت فعلی و شرایط موجود قناعت دادنِ نامزدان به ظاهر بازنده کار سخت و دشواری خواهد بود.
میگوییم به ظاهر بازنده، چون واقعاً هیچ معلوم نیست که در انتخابات گذشتۀ پارلمانی کی برنده بوده و کی بازنده. مدیران قبلی با دسیسۀ ارگ نتایج انتخابات را به گونهیی برهم زدند که حالا همه را نگران کرده است. و اما وظیفۀ دشوار دومِ مدیران جدید کمیسیونهای انتخاباتی، یافتن مکانیسمِ درست و قابل قبول انتخاباتی برای برگزاری انتخابات حساس و سرنوشتساز ریاست جمهوری آینده و برگزاری سالم و قانونمندانۀ آن است.
این وظیفه اگر نگوییم که بیشتر از مأموریت و وظیفۀ نخست سنگین و دشوار است، ولی بدون شک کمتر از آنهم نیست. شهروندان افغانستان اینبار در برهۀ بسیار حساسی میخواهند به پای صندوقهای رای بروند و زعامت آیندۀشان را انتخاب کنند. انتخابات سال آینده، اگر کدام مشکل خاصی به وجود نیاید و برگزار شود، انتخاباتِ بسیار مهمی برای کشور ماست. انتخاباتی که میتواند یا افغانستان را به قهقرای بحران بکشاند و یا آن را نجات دهد. به همین دلیل باید از حالا متوجه برگزاری انتخابات آیندۀ ریاست جمهوری بود.
تیم ارگ با تمام امکانات و قدرت میخواهد از فضای به وجود آمده استفاده کند و افغانستان را به قهقرایِ بحـران ببرد. به همین دلیل برگزاری انتخابات به تنهایی از کمیسیونهای انتخاباتی فعلی ساخته نیست. نیاز بسیار ضروری است که در انتخابات آیندۀ ریاست جمهوری علاوه بر ناظران ملی و بینالمللی، تیمی از متخصصان انتخاباتی تحت نظارت سازمان ملل متحد تشکیل شود تا در کنار مدیران جدید کمیسیونهای انتخاباتی، روند برگزاری انتخابات را مدیریت کنند. در غیر این صورت، برگزاری انتخابات شفاف و سالم از سوی کمیسیونهای انتخاباتی فعلی که دچار بحرانزدهگی عمیق اند، کاری غیرممکن به نظر میرسد.
Comments are closed.