نوروزِ ما که در اول برج حملِ گاه‌شمار خورشیدی فرا می‌رسد، در کشورهای مختلف جهان کهن و معاصر و در قلب تمدن‌ها و فرهنگ‌های متفاوت تجلیل گردیده و می‌گردد.
نوروز برجسته‌ترین نماد رویش است و از همین لحاظ مناسب‌ترین روزی که برای نهال‌نشانی و حفظ و مراقبت از محیط زیست انتخاب گردد نیز همین روز خواهد بود. این روز را در نقاط مختلفِ جهان برای نهال‌نشانی تخصیص داده‌اند. از آن جمله در پرتگال این روز را «آربور دی» و یا «روز نهال‌نشانی» یاد می‌کنند که شاگردان مکاتب در آن روز در سرتاسر پرتگال فعالیت‌هایی در جهت حفظ و مراقبت از محیط زیست به‌راه می‌اندازند و دست به نهال‌نشانی می‌زنند.
در روز نوروز، مناسبت دیگری هم تجلیل می‌شود که «روز آموزش آزاد» نام دارد و در این مناسبت بر اهمیت منابع و امکانات رایگان آموزشی و پرورشی تأکید صورت می‌گیرد.
نوروز شایسته‌ترین روزی است که عناصر جاندار و بی‌جانِ طبیعت در هماهنگی تام به‌سر می‌برند؛ انگار که آفرینش سمفونی انسجام و تناغم را می‌نوازد و از همین لحاظ این روز را در آسترالیا به نام «روز هماهنگی» می‌شناسند و از آن تجلیل به عمل می‌آورند.
نوروز نمایشگاه زیبای رنگ‌هاست؛ تو گویی طبیعت لوحۀ هنری خویش را در این روز به نمایش می‌گذارد. این روز در برخی کشورها به نام «روز بین‌المللی رنگ‌ها» شناخته می‌شود که برای ‌بار نخست پرتگالی‌ها تجلیل از این مناسبت را در این روز پیشنهاد نمودند تا مناسبتی باشد برای تجلیل از رنگ‌هایی که در طبیعت وجود دارند. انجمن بین‌المللی رنگ‌ها که از سی کشور مختلف نماینده‌گی می‌کند، همین روز را برای روز بین‌المللی رنگ‌ها برگزید و دلیلش این بود که در این نقطۀ سال هم شب و هم روز مساوی می‌شوند و چون نور و سایه جایگاه خاصی در فرهنگ‌های جهانی دارند؛ از همین لحاظ این روز را برای تجلیل از روز بین‌المللی رنگ‌ها برگزیدند.
نوروز الهام‌بخش شعر و هنر بوده و قریحۀ شاعران در این روز نسبت به هر زمانِ دیگری شگوفه می‌کند. از همین لحاظ سازمان یونسکو پیشنهاد نمود تا «روز جهانی شعر» هم در نورزوز برگزار گردیده و در این روز از خواندن و نوشتن و چاپ و هنر شعر تجلیل به عمل آید. یونسکو از تمام کشورهای عضو و سازمان‌های دولتی و غیردولتی و مکاتب و انجمن‌ها و موزیم‌ها و شهرداری‌ها تقاضا نموده است تا فعالیت‌هایی را در جهت تجلیل از این روز به‌راه اندازند.
نوروز رستاخیز طبیعت است و از همین خاطر مجمع عمومی سازمان ملل متحد طی قطعنامه‌یی این روز را به نام «روز جنگل» مسما نمود که در این روز فعالیت‌هایی در جهت حفاظت از درخت و جنگل به‌راه انداخته شده و کشورهای جهان در عرصۀ ملی و بین‌المللی کمپاین حفاظت از درخت و جنگل را راه‌اندازی می‌کنند.
نوروز در کشور هندوستان از قرن‌ها بدین‌سو تجلیل می‌شود که این روز را در هندوستان «هولی» گویند و روزی مقدس محسوب می‌شود. هولی به نام «جشنوارۀ عشق و رنگ» نیز شهرت دارد. این روز در تمامی هندوستان تعطیل رسمی بوده و مردم در آن به آب‌بازی پرداخته و به روی همدیگر آب پاشیده و تمامی اقشار و طبقات اجتماعی این روز را در کنار هم و در بستر زیبای طبیعت جشن می‌گیرند. آن‌ها به این باورند که با فرا رسیدن هولی، روشنی بر تاریکی و نیکی بر زشتی غلبه حاصل می‌کند. این جشن نه تنها در هندوستان بلکه در نیپال، پاکستان و کشورهایی که در آن جمعیتی از هندوان زنده‌گی می‌کنند نیز برگزار می‌شود.
نوروز را در زبان جاپانی «شومبون نوهی» گویند. جاپانی‌ها از گذشته‌های دور به این باور بوده‌اند که در این روز طبیعت شاهد رستاخیز خویش می‌باشد. مردم جاپان از دوره‌های باستان به این باور بوده‌اند که چون در نوروز طول روز و شب برابرند، زنده‌گان می‌توانند با مرده‌گان رابطه ایجاد نمایند و آن‌ها محافلی به هدف شاد کردنِ روح آن‌ها برگزار می‌نمودند. جاپانی‌ها از سال ۱۹۴۸ میلادی بدین‌سو این روز را در جهت بزرگداشت از طبیعت و زنده‌جان‌ها تجلیل می‌نمایند.
تمدن مصری از ده‌ها قرن بدین‌سو با این روز آشنا بوده و حتا تیوری‌هایی هم وجود دارد که ایرانی‌ها برای بار نخست این روز را از مصر به ایران آوردندـ هرچند این تیوری ضعیف می‌نماید. قبطی‌های مصر از قرن‌ها بدین‌سو جشنی به نام «شم النسیم» دارند که به نظر نویسنده چیزی جز امتداد همان سنتِ خیلی کهن نوروز در مصر نیست که انسان مصری از دوران‌های خیلی کهن آن را تجلیل می‌نمود.
یهودیان این روز را به نام «عید الفصح» یاد می‌کنند و در این روز، هجرت یهودیان از مصر فرعونی به خارج از آن را تجلیل می‌نمایند که تورات در سفر خروج خویش از آن یاد نموده است. تورات در آیت‌های ۳ تا ۱۰، اصحاح ۱۳ سفر خروج از زبان موسی علیه‌السلام حکایت می‌کند که توصیه به تجلیل از این روز نموده است.
جشن قیامت که مهم‌ترین جشن مسیحی‌ها به شمار می‌رود هم، در اول برج حمل برگزار می‌شود که از سال ۳۲۵ میلادی بدین‌سو مجمع نیقیا توصیه به برگزاری و بزرگداشت از آن نموده است. مسیحی‌ها معتقدند که حضرت مسیح بعد از آن‌که به صلیب کشیده شد و سپس دفن گردید، در همین روز از قبر برخاست. دیدگاه مذاهب مختلف مسیحی در این رابطه تفاوت‌هایی هم دارد.
نوروز و یا اول برج حمل در کشورهای عربی به شیوه‌ها و بهانه‌های مختلفی تجلیل می‌شود که یکی از این بهانه‌ها «روز مادر» است. چه روزی بهتر از نوروز برای تجلیل از مقام مـادر می‌توان یافت؛ روزی که خود زیباترین نماد زایش در طبیعت به شمار می‌رود.
گذشته از آنچه یاد کردیم، نوروز را روز اعتدالِ ربیعی نیز می‌نامند که در آن شب و روز مساوی می‌شوند و کشورهای مختلفِ دنیا از شرق آسیا گرفته تا امریکای جنوبی آن را تجلیل می‌نمایند. دانشمندان فلک می‌گویند که مشرق و مغربِ حقیقی و معیاری هم همان نقاطی است که در این روز آفتاب از آن نقطه برخاسته و یا در آن نقطه می‌نشیند.
چنان می‌نماید که فرهنگ‌ها و تمدن‌ها و ادیان گوناگون بهانه‌هایی تراشیده‌اند تا مناسبت‌های دینی و فرهنگی خویش را در مناسب‌ترین روز سال که همان اعتدال ربیعی است برگزار نمایند. آنچه در این میان ثابت است، همانا اصالت طبیعیِ این روز است که پیروان هر دین و فرهنگی خواسته‌اند تا خود را بر وفقِ آن عیار سازند، درحالی‌که هیچ پیوندی میان نوروز و این‌همه دین و آیین در گسترۀ زمان و امتداد زمان نمی‌‌توان یافت.