زنگِ سال جدید آموزشی ۱۳۹۸ با دو روز تأخیر، دیروز دوشنبه ۵ حمل از سوی محمداشرف غنی و وزیر معارف کشور در مکتب امانی نواخته شد.
محمداشرف غنی، رییس حکومت وحدت ملی در محفل آغاز سال جدید آموزشی از کیفیت سطح آموزش در کشور انتقاد کرد و گفت که توجه لازم برای بلند بردن کیفیت سطح آموزش در کشور نشده است.
همزمان با این، محمدمیرویس بلخی، سرپرست وزارت معارف کشور گفت که هفتاد درصد خدمات ملکی از طریق معارف صورت می‌گیرد و اگر این نهاد اصلاح شود، در حقیقت ۷۰ درصد خدمات ملکی اصلاح می‌شود.
برای بهبود کیفیت آموزشِ نیاز به ارادۀ جمعی است
محمداشرف غنی در بخشی از سخنانش در محفل دیروز گفت که بهبود کیفیت معارف کشور نیاز به ارادۀ جمعی دارد. به گفتۀ او: «اعمار مکاتب، آماده‌سازی کتاب‌ها، افزایش تعداد معلمان و فراهم کردن زمینه تحصیل برای آن‌ها دانش‌آموزان و آموزگاران، از بهرِ بلند بردن کیفیت معارف است».
آقای غنی می‌گوید که برای تمام دانش‌آموزان مکاتب افغانستان به صورت کامل کتاب توزیع خواهد شد. او اظهار داشت که ده‌ونیم میلیون کتاب برای دانش‌آموزان چاپ شده است و قرار است ۳۷ میلیون کتاب دیگر نیز برای دانش‌آموزان چاپ شود.
رییس حکومت گفت که ارتباط نزدیک میان مسجدها و مکتب‌ها از نیازهای جدی است و نیز در نصاب درسی مکاتب باید درج آموزه‌های عرفانی و اخلاقی مورد توجه بیشتر قرار گیرد. آقای غنی در بخشی از سخنانش گفت که در آیندۀ نزدیک کار ساختِ حدود یک هزار و ۲۰۰ مکتب از میان ۶ هزار مکتب آغاز خواهد شد.
رییس حکومت وحدت ملی اظهار داشت که در سال جاری بودجۀ ساخت ۲ هزار و ۷۰۰ مکتب دیگر نیز تهیه و اختصاص داده شده است و کار ساختمانی آن‌ها در سال جاری تکمیل خواهد شد.
محمداشرف غنی در حالی وعدۀ ساختِ بیش از ۲ هزار مکتب را می‌دهد که حین آغاز سال آموزشی گذشته (۱۳۹۷)، او به مردم وعده داده بود که تا دو سال دیگر ۶ هزار مکتب در سراسر کشور ایجاد خواهد شد، اما بربنیاد آمارهای وزارت معارف کشور، از سال گذشته تا کنون تنها ۱۰۰ باب مکتب در سراسر کشور ساخته شده است.
این مقام حکومت وحدت ملی همچنان بیان داشت که تا پنج سال آینده وزارت‌های تحصیلات عالی و معارف به صورت مشترک زمینۀ فراگیری تحصیلات عالی را برای آموزگاران فراهم می‌کنند. محمداشرف غنی می‌گوید که در مدت این پنج سال، ۱۰۰ هزار آموزگان مدرک لیسانس به دست می‌آورند و نیز در همین جریان، ۵۷ هزار آموزگار دیگر تا سطح چهارده‌پاس ارتقا خواهند کرد.
غنی بیان داشت که یازده هزار آموزگاری که با امتحان کمیسیون اصلاحات اداری و خدمات ملکی کامیاب شده اند، امسال وارد مکتب‌ها خواهند شد. او همچنان به آموزگاران وعده سپرد که مشکل خانه‌های رهایشی شان را تا سه ماه آینده حل خواهد کرد. این در حالی است که سال‌ها پیش نیز آقای غنی به آموزگاران وعده سپرده بود که مشکل مسکن و خانه‌های رهایشی شان را حل خواهد کرد.
محمداشرف غنی در این محفل اظهار داشت که فرهنگ خشونت‌ورزی در مکاتب افغانستان باید پایان یابد. غنی همچنان بیان داشت که مکتب‌های افغانستان با انترنت و تکنالوژی مدرن وصل خواهد شد.

کودکان محروم شامل مکتب می‌شوند
در سویی دیگر، محمد میرویس بلخی، سرپرست وزارت معارف کشور در این محفل گفت که این وزارت تلاش دارد تا کودکان محروم از مکتب را شامل مکتب بسازد. آقای بلخی همچنان از رهبران حکومت وحدت ملی خواست تا در بخش افزایش معاش آموزگاران توجه جدی کنند.
آقای بلخی با بیان این‌که بی‌ظرفیت خواندن مکتب‌ها و آموزگاران افغانستان، نوعی «خیانت» به معارف است، گفت که در حال حاضر، ۲۷۰ هزار کارمند و در مجموع ۲۲۰ هزار آموزگار، بزرگترین سرمایۀ بشری در معارف کشور است که مصروف کار هستند.
او بیان داشت که ۷۰ درصد خدمات ملکی از طریق معارف صورت می‌گیرد و اگر این نهاد اصلاح شود، در حقیقت ۷۰ درصد خدمات ملکی اصلاح می‌شود. داکتر بلخی می‌گوید که در سال گذشته، ۳ هزار کودک خارج از مکاتب، به مکتب‌ها جذب شده و در عین حال، فرهنگ‌سازی برخی موضوعات در نظام معارف، مانند احترام به والدین، معلم و بزرگان از کارهای اساسی بوده که انجام شده است.
به گفتۀ او: «بزرگترین فعالیت آن‌ها در کنار سایر فعالیت‌های معارف، غیرسیاسی کردن معارف بوده که در این قسمت کارهای زیادی صورت گرفته است. موضوع قابل ملاحظۀ سال گذشته این است ‌که جایگاه فرهیختۀ آموزگار در نظر گرفته شده و در عین زمان، حکومت دیجتالی و فضای رقابتی سالم برای جذب کارمند و بایومتریک شدن کارمندان وزارات معارف از کارهای مهم به شمار می‌رود».
به عقیدۀ آقای بلخی، بایومتریک شدن اعضا و کارمندان وزارت معارف آغاز شده است و به زودی همه‌ کارمندان این وزارت بایومتریک خواهند شد. سرپرست وزارت معارف، همچنان از افزایش حضور بانوان در معارف خبر داده گفت که آموزش دختران و بهداشت آنان، اصلاحات در آموزش‌های دینی و نام‌نویسی تمام مدارسی که تا هنوز در نظام معارف نیامده اند از اقدامات دیگر وزارت معارف بوده است.
داکتر بلخی با اشاره به این‌که پس از این تمام بست‌های وزارت معارف از سرپرستی به صورت رسمی تبدیل می‌شود، گفت: در سال گذشته پنج هزار افراد تحت پوشش سوادآموزی قرار گرفتند و این برنامه توسعه پیدا می‌کند.
این همه در حالی است که هنوز هم ۳.۷ میلیون کودک در افغانستان از رفتن به مکتب بازمانده اند که از این میان، ۷۰ درصد آن را دختران تشکیل می‌دهند. افزون براین، در بیشتر از ولایات‌ افغانستان هنوز هم کودکان در زیر آفتاب سوزان و یا در زیر خیمه‌ها درس می‌خوانند. گفتنی است که سال آموزشی جدید افغانستان با شعار «معارف بهتر، آیندۀ بهتر» آغاز شده است.