بخش دوم و پایانی/

دربارۀ احساسات شخصی که ناراحت شده، صحبت کنید
هنگامی که او آرام بود، دربارۀ این‌که چطور رفتارِ او دیگران را تحت تأثیر قرار می‌دهد با او صحبت کنید. سخنرانی را کنار بگذارید و به جای آن از او سؤال‌هایی را بپرسید و ببینید که آیا می‌تواند تشخیص دهد که چگونه رفتارش دیگران را ناراحت کرده و اذیت می‌کند.

تکرار نکردن
یکی دیگر از مهم‌ترین شرط‎های یک عذرخواهی واقعی، تصمیم جدی برای تکرار نکردنِ کار اشتباه هست. گاهی کودکان کار اشتباهی انجام می‎دهند، اما به دفعات آن را تکرار می‎کنند. در نظر داشته باشید که اگر کودک یک عذرخواهی واقعی انجام داده و بعد ناخواسته دوباره همان کار را تکرار کرده، عذرخواهی او را بپذیرید و تأکید کنید که چون واقعاً قصد انجامش را نداشته، اشکالی ندارد. دقت کنید که خودتان هم وقتی از کودک عذرخواهی می‎کنید، دوباره آن کار را انجام ندهید؛ قوانین عذرخواهی برای شما و کودک‌تان یک‌سان هست.

استراتژی‌های جایگزین را اجرا کنید
زمانی که کودکِ شما شخص دیگری را اذیت یا ناراحت کرده است (لفظی یا فیزیکی)، به او بیاموزید که دفعۀ بعد چطور باید به گونۀ دیگری رفتار کند. با این روش دفعه‌های بعد می‌تواند رفتارهای خود را بهتر کنترل کند.

جبـران کردن
جبران کردن، مرحلۀ تکمیلی یک عذرخواهی واقعی و کامل است. مانند سایر موارد این‌جا هم لازم است خودمان پیش‌قدم باشیم و در موقعیت‎های مناسب به کودک بگوییم که: «به‎خاطر اشتباهم متأسفم و می‎خواهم جبران کنم.» در آموزش مستقیم به کودک توضیح بدهیم که با جبران کردن نشان می‎دهیم مسوولیت کار اشتباه‌مان را پذیرفته‎ایم و احساس طرف مقابل را به خوبی درک کرده‎ایم. این‎کار باعث می‎شود هم طرف مقابل را خوشحال کنیم و هم خودمان احساس بهتری داشته باشیم. البته لازم است حتماً روی این نکته تأکید کنیم که برای جبران اشتباه‌مان هرگز مجبور نیستیم کاری انجام دهیم که به ما آسیب بزند یا باعث شود احساس بدی نسبت به خودمان پیدا کنیم؛ زیرا گاهی کودک در رابطه با دیگران در شرایطی قرار می‎گیرد که برای جبران اشتباهش و بخشیده شدن تحت فشار قرار می‎گیرد و چه بسا مجبور به باج‎دهی شود یا مورد سوءاستفاده قرار بگیرد.
نقش بازی کردن به کودکِ شما کمک می‌کند راه‌های جایگزین برای داشتن رفتارهای بهتر در آینده را بیاموزد.

کودک خود را به عذرخواهی وادار نکنید
اگر به محض عذرخواهی کودک بعد از یک رفتار اشتباه او را ببخشید و از کار او بگذرید، پیام نادرستی را به او منتقل کرده‌اید. این کار به آن‌ها یاد می‌دهد که بعد از انجام هر کار غلط با گفتن «متأسفم»، حتا اگر از صمیم قلب این حرف را نزده باشند، به‌ساده‌گی می‌توانند رفتار خود را جبران کنند. این کار سهواً به کودک می‌آموزد که با یک عذرخواهی می‌تواند رفتار خود را توجیه کرده و آن را قابل قبول سازد.
ممکن است کودکانی که وادار به عذرخواهی کردن می‌شوند، تنها برای اجتناب از پیشامدهای بعدی این کار را انجام دهند. خیلی مهم است که بچه‌ها متوجه شوند که رفتار آن‌ها افراد دیگر را اذیت می‌کند، حتا زمانی که عذرخواهی می‌کنند.
گفتن متأسفم به برادر یا خواهرش به دلیل شکست اسباب‌بازی او، به درست شدن آن اسباب بازی کمکی نمی‌کند. یا عذرخواهی از دوستش برای این‌که او را احمق خطاب کرده است، با گفتن یک عذرخواهی درست نخواهد شد.
گاهی اوقات پدرها و مادرها تا زمانی که کودک عذرخواهی نکرده است، امتیازاتی را از او می‌گیرند و به کودک خود اجازه نمی‌دهند به بازی خود برگردد اما این کارِ شما به کودک می‌آموزد که عذرخواهی به جای جبران کردن برای فرد ناراحت شده، فقط برای فرار از مشکل است.
منبع: سلامت نیوز