سازمان دیدبان حقوق بشر که مقر آن در نیویارک است در یک گزارش ۶۶۵- صفحه‌یی که در اول فبروری منتشر کرده وضعیت حقوق بشر در سال ۲۰۱۲ را در ۹۰ کشور جهان بررسی کرده است.
بخشی از این گزارش به وضعیت حقوق بشر در افغانستان اختصاص یافته است.
در گزارش این سازمان در مورد افغانستان آمده است که حکومت به رهبری حامد کرزی به ناقضان حقوق بشر و «مقامات مفسد» اجازه داده است تا در رده‌های بالایی حکومت کار کنند.
در این گزارش همچنین آمده است که وضعیت زنان و دختران افغان که پس از سال ۲۰۰۱ بهتر شده بود در سال گذشته به دلیل افزایش نا امنی‌ها، بدتر شده است.
انتقاد از طالبان
سازمان دیدبان حقوق بشر، از طالبان نیز به دلیل آسیب رساندن به غیرنظامیان انتقاد کرده است.
این گزارش می‌افزاید، طالبان به حملات غیرقانونی خود ادامه داده اند، حملاتی که در آن افراد غیر نظامی کشته می‌شوند.
دیدبان حقوق بشر در این گزارش از طالبان به عنوان گروهی نام برده که تفاوتی بین نظامیان و غیر نظامیان قایل نیست.
در این گزارش از برد آدامز، رییس بخش آسیایی دیده بان حقوق بشر نقل شده که آینده حفاظت از حقوق بشر در افغانستان، با شک و تردید جدی روبرو است.
آقای آدامز گفته است فساد، ضعیف حاکمیت قانون، حکومتداری بد، و سیاست‌ها و عملکردهای سوء استفاده جویانه، آسب پزیرترین شهروندان افغان را از حقوق بشری شان محروم کرده است.
انتقاد از حامیان بین المللی
از بازیگران بین‌المللی دخیل در مسایل افغانستان نیز در این گزارش انتقاد شده است.
در گزارش آمده است: خستگی فزاینده بین‌المللی از افغانستان، فشار سیاسی بر حکومت برای حفاظت از حقوق بشری شهروندان را، کم کرده است.
این نهاد گفته است که باوجود وعده‌های پیشین بازیگران بین‌المللی، تعهدات جهانی برای دفاع از حقوق اساسی در افغانستان کم‌رنگ تر شده و قطع کمک‌های جهانی همین حالا دروازه‌های مکاتب و مراکز درمانی را در بخش‌هایی از افغانستان بسته است.
دستگاه قضایی، مانع رشد زنان
در گزارش سازمان دیدبان حقوق بشر، دستگاه قضایی افغانستان به عنوان مانع و تهدید جدی در برابر زنان برای رسیدن آن‌ها به حقوق برابر با مردان، معرفی شده است.
براساس این گزارش تنها در سال ۲۰۱۲ چهارصد زن و دختر به اتهام «جرایم اخلاقی» مانند فرار از خانه و یا برقراری رابطه جنسی خارج از چارچوب ازدواج، زندانی شده اند.
در این گزارش گفته شده است که هرچند زنان در سال اخیر در سمت‌های مهم دولتی منصوب شده اند اما هنوز هم آنها با ظلم و بی عدالتی روبرو هستند.
این گزارش تاکید می‌کند که طالبان نیز بصورت مشخص زنان فعال را هدف قرار می‌دهد.
ترور ناجیه صدیقی سرپرست ریاست امور زنان لغمان و اعدام یک دختر ۲۲ ساله در درۀ غوربند پروان به دست طالبان به اتهام زنا در سال ۲۰۱۲ به عنوان خشونت‌هایی سازمان یافته‌یی که از سوی شورشیان بر زنان افغان اعمال می شود، نام برده شده است.
حمله نیروهای شورشی بر نهادهای آموزشی از دیگر نگرانی‌هایی است که در گزارش سازمان دیدبان حقوق بشر مطرح شده است. بر اساس این گزارش تنها در شش‌ماه اول سال گذشته، شورشیان ۳۴ بار به مدارس حمله کرده اند.
افغانها گیر مانده اند
این گزارش وضعیت مردم افغانستان را نگران کننده توصیف می‌کند. مردمی که بین طالبان که اعتنایی به رعایت حقوق بشر ندارند و دولت حامد کرزی که به فکر حفاظت از حقوق بشر نیست، گیر مانده اند.
برد آدامز رییس بخش آسیایی این نهاد گفته است که نام حکومت افغانستان با فساد، شکنجه و معافیت ناقضان حقوق بشر مترادف شده است و امدادگران خارجی باید کمک مستقیم خود به این حکومت را، با بهبود حقوق بشر و حسابدهی از بدرفتاری‌های گذشته، مشروط کنند.