بخش دوم و پایانی/

بایوپسی یا نمونه‌برداری از بافت جگر، ماهیتِ بافت را تعیین می‌کند. اگر سرطان جگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود، درمان جراحی مؤثرتر است. پیوند جگر در معالجۀ بعضی از بیماران با سرطان جگر مؤثر است.
واکسین هپاتیتِ آ و ب وجود دارد. واکسین هپاتیتِ آ برای تمام شیرخواران بین ۱۲ تا ۲۳ ماه و افراد بالغی که قصد سفر به مناطقی دارند که ابتلا به هپاتیت در آن‌ها از شیوع بالایی برخوردار است، تجویز می‌شود. البته افراد مبتلا به هپاتیتِ ب و سی مزمن هم لازم است علیه هپاتیتِ آ واکسینه شوند.
واکسن هپاتیتِ ب برای تمام نوزادان در بدو تولد و بالغینِ پُرخطر توصیه می‌شود. همچنین تزریق واکسن هپاتیتِ بی مهم‌ترین عامل پیش‌گیری از سرطان بوده که در همۀ کودکان در بدو تولد و بالغین با ریسکِ بالا توصیه می‌شود. سرطان جگر با پیش‌گیری از سیروز جگری نیز کم می‌شود.

فاکتورهای خطر در سرطان جگر چیست؟
ابتلا به بیماری هپاتیت مزمنِ ب و سی، شانس سرطان جگر را بالا می‌برد. سیروز یا نارسایی جگر از عوامل مستعدکنندۀ سرطان جگر می‌باشد. بیماران دیابتی، به ابتلا به سرطان جگر مستعدتر هستند. همچنین تجمع چربی غیروابسته به الکول سبب افزایش شیوع ابتلا به سرطان می‌شود. سم آفلاتوکسین موجود در آجیل/ میوۀ خشکِ خوب انبار نشده عامل مستعدکنندۀ سرطان جگر است. چاقی نیز ممکن است یکی دیگر از عللِ سرطان جگر باشد.

عوامل پیش‌گیری از سرطان جگر کدام اند؟
مهم‌ترین عامل پیش‌گیری از سرطان جگر، کنترل و پیش‌گیری از عفونت هپاتیتِ ب و سی می‌باشد. از مسواک، سرنگ و ریش‌تراشِ مشترک نباید استفاده کرد و از انجام روابط جنسی پُرخطر اجتناب باید شود.
استفاده از واکسین هپاتیتِ ب یکی ازعوامل موثر در پیش‌گیری از سرطان جگر است. برای همۀ کودکان و بقیۀ افراد در معرض ریسک ابتلا، تزریق واکسین هپاتیت توصیه می‌شودـ هرچند برای هپاتیتِ سی هنوز واکسینی تولید نشده است.
می‌توان با رسیدن به وزن ایده‌ال از ایجاد جگر چرب، چاقی و دیابت که فرد را مستعد به سرطان جگر می‌کند، پیش‌گیری کرد.
انبار کردن و نگه‌داری مناسبِ آجیل و خشک‌بار برای پیش‌گیری از تولید سم آفلاتوکسین که سرطان‌زاست، اهمیت دارد. همچنین افزایش ذخایر آهن در بیماری هماکروماتوزیس برای بافت جگر سمی بوده و لازم است به‌طور منظم با کشیدن مقدار کمی از خون بیمار به منظور کاهش ذخایر آهن، از ابتلا به سرطان جگر پیش‌گیری شود.

آیا تشخیص سرطان جگر به‌صورتِ زودرس امکان‌پذیر است؟
علایم سرطان جگر با تأخیر و در مراحل پیشرفته دیده می‌شود. اگر بیمار در تاریخچۀ بالینی عوامل مستعدکننده و خطرسازِ ابتلا به سرطان جگر را داشته باشد (مانند مصرف الکول، سیروز و عفونت با هپاتیت ب و سی) پزشک ممکن است تست‌های غربالگری انجام دهد. اگر بیمار سیروز داشته باشد، دکتر معالج به صورتِ جدی اقدامات لازم را برای تشخیص زودرسِ سرطان احتمالی جگر انجام می‌دهد. این اقدامات شامل اندازه‌گیری مرتب آلفافیتو پروتئین به عنوان تومور مارکر سرطان جگر است که بالا بودن سطح خونی آن می‌تواند دلالت بر سرطان جگر باشد و ضرورت انجام تست‌های بعدی را توجیه کند.
سونوگرافی اقدام تشخیصی دیگر است که در دسترس بوده و می‌توان هر شش‌ماه آن را انجام داد. البته از ام آر آی و سی تی اسکن هم برای تشخیص زودرس سرطان جگر در بیماران با ریسک بالا استفاده می‌شود.