آیین مصاحبه

گزارشگر:حــامد علمی - ۰۹ سرطان ۱۳۹۸

بخش شانزدهم/

mandegarاگر یک قسمت کوتاهِ گفتار یا نوشتارِ کسی در خبر یا گزارش مستقیماً ذکر شود و آن گزارش برای رسانه‎های چاپی نوشته شده باشد، آن قسمتِ گرفته شده را نقل قول یا «کوتیشن» می‌نامند و چون بحثِ ما در مورد مصاحبه است، بنابراین اگر یک قسمت از مصاحبه در گزارش استفاده شود، می‎گویند که نقل قول یا کوتیشن را به کار برده است. یعنی نقل قول قسمتی کوتاه از یک مصاحبه است که به‎خاطر مستندســازی یا تــنوع یک گــزارش یا خبر از کلمات و جملاتِ مصاحبه‎شونده گرفته می‎شود.
به طور مثال، متن زیر از یک مقاله زیر عنوان «اروپای بدون بریتانیا» اقتباس شده و در آن نقل قول از یک ژورنالیست انگلیسی صورت گرفته است:
سیاسیون بریتانیایی با یک مانور زیرکانه، جنبش ضد پناهنده‌گی را به جنبش ضد اروپایی تبدیل نموده و برای این جنبش‌شان بوریس جانسن سیاست‌مدارِ کارکشتۀ این کشور را که قبلاً شهردار لندن بود و در بین مردم به افکار ضد اروپایی شهرت داشت، به چهرۀ اصلی و رهبری کمپاین برگزیدند. مایکل کوکریل ژورنالیست تلویزیون بی‌بی‌سی که سال‌ها با بوریس جانسن رهبر کمپاین خروج از اروپا آشنایی داشت و فلم‌های مستند سیاسی دربارۀ او به نشر رسانید، در مصاحبه‌یی گفت «زمانی که بوریس جانسن در شهر بروکسل خبرنگار بود، یکی از مخالفین اتحادیۀ اروپا به شمار می‌رفت. او در مصاحبه‌ها و گزارش‌هایش ضد اتحادیۀ اروپا رفتار می‌نمود». بنابراین می‏توان به این نتیجه رسید که پدیدۀ پناهنده‌گان یک مشکلِ اساسی و بنیادی در بریتانیا به شمار می‌رفت، اما از این پدیده بیشتر استفادۀ ابزاری شد و سیاسیون برای رسیدن به مقاصد دیگرشان، این بحران را وسیله قرار دادند. (علمی، ۸ حمل ۱۳۹۶)
در متن فــوق، نــقل قـولی که در بین دو قوس آمده، از مصاحبه ‎گرفته شده و در گزارش گنجانیده شده است.
اگر این نقل قــول در یک گــزارش رادیویی استفاده شود، همان قسمتِ صدا را «اکچولتی‌» می‎نامند. یعنی اکچولتی قسمتی کوتاه از صدای شخصی است که در گزارش رادیویی آمده است و در بحث مصاحبه می‏توان گفت که اکچولتی قسمتی از مصاحبه می‎باشد که در یک گزارش رادیویی از آن استفاده گردیده است.
به همین ترتیب، اگر این نقل قول در یک گزارش تلویزیونی همراه با صدا و تصویر شخص باشد، به آن قسمت گفتار و تصویر «کلپ» می‎گویند و در موضوع مصاحبه، کلپ یک قسمتِ کوتاه از مصاحبۀ تصویری است که در یک گزارش یا خبر تلویزیونی می‎آید.
اضافه باید کرد که نوشتار یا گزارشی که در آن یک نقل قول آمده باشد را رپ نیز می‎نامند؛ یعنی اگر در بین گزارش یا خبر یک گفتار مصاحبه‎شونده بیاید، این نوع نوشتار را رپ می‎نامند. به طور مثال، گزارشی که دربارۀ خروج بریتانیا از اتحادیۀ اروپا نوشته شده، نقل قول مایکل کوکریل که گفته «زمانی که بوریس جانسن در شــهر بروکسل خــبرنگار بود، یکی از مخالفین اتحادیۀ اروپا به شمار می‌رفت. او در مصاحبه‌ها و گزارش‌هایش ضد اتحادیۀ اروپا رفتار می‌نمود» توسط جملاتِ نویسنده احاطه شده است و این نوع گزارش را رپ نیز می‎خوانند. اگر در گزارش چندین صدا و نقل قول‎های مختلف یا صدای بیرونی و یا هم‌آهنگ کوتاه آمده باشد، آن نوع گزارش را پکیج یا بستۀ گزارشی می‎نامند.
در متن زیر دیده می‎شود که یک مصاحبۀ مونولوگ چگونه با استفاده از نقل قول‌ها تهیه شده است:
بیل گیتس مؤسس شرکت مایکروسافت در سال ۲۰۰۷ در سخنرانی «در آموزش خود سرمـایـه‌گـذاری کنید»، در جشن فارغ‌التحصیلی دانشگاه هاروارد گفت «چیزی کـه مـن بیش از همه دربارۀ هاروارد به خاطر می‌آورم این است که من در آن زمان انرژی و هوش زیادی داشتم. این می‏توانست هیجان‌انگیز، هراس‌انگیز و حتی برخی اوقات دل‌سرد‎کننده باشد، اما همیشه چالش‌برانگیز بود»، « … در سال‎های گذشته من بارها و بارها پی برده‌ام که سنجش و ارزیابی تا چه اندازه در بهبود شرایط انسان مهم است. شما می‏توانید به پیشرفت شگفت‌انگیزی دست یابید. اگر یک هدف مشخص تعیین کنید، باید شاخصی پیدا کنید که پیشرفت را به سمت آن هدف هدایت کند.»
ثروتمند‎ترین مرد جهان در نشستِ خود با دانشجویان هاروارد، این سخنان را بیان نمود و از دانشجویان خواست تا در قسمت آموزش و درسِ خود کوشا باشند. (بهترین‌ها، ۹ دلو ۱۳۹۶)

مصاحبه‎های نوع دیالوگ
مصاحبۀ دیالوگ، معمول‎ترین نوع مصاحبه‎هاست که دوجانبه بوده و پرسش و پاسخِ آن کاملاً مشهود می‎باشد و دربارۀ موضوعات مختلف صورت می‎گیرد. این نوع مصاحبه در تمام انواع رسانه‎ها کاربرد دارد و به انواع و شیوه‎های گوناگون مانند حضوری، از طریق خط تِلیفون، کتبی و انترنتی صورت می‎گیرد. این مصاحبه را نوع پنگ‌پانگی هم می‎گویند، یعنی سوالات و جواب‌ها مانند توپ بازی پنگ پانگ به دو طرف محول می‎گردد.
در مصاحبه‎های دوطرفه یا دیالوگ عده‌یی از مصاحبه‎شونده‎گان برای ذکر ارقام دقیق و احصاییه‎ها سعی می‎کنند تا مصاحبۀ کتبی انجام دهند و محافظه‌کاران هم دوست دارند تا مصاحبه‎های دوطرفۀ کتبی نمایند. علاوتاً با استفاده از تکنالوژی مصاحبه‎های دوطرفه را می‏توان از طریق انترنت یا آنلاین، سکایپ، ایمیل و انواع دیگر وسایل ارتباطی انجام داد.
اگر این مصاحبه‎ها به نشرات چاپی باشند، مدیران مسوول و یا متصدیان صفحه شیوه‎های نگارشِ متفاوت را به کار می‎برند. عده‎یی از ویراستارها و مصاحبه‎کننده‎گان، قبل از نوشتن پرسش و پاسخ تخلصِ مصاحبه‎کننده و مصاحبه‎شونده را ذکر می‎کنند. عده‎یی دیگر قبل از پرسش مصاحبه‎کننده، نام خبرنگار و قبل از پاسخ مصاحبه‎شونده وظیفۀ او را می‌نویسند و یا هم در مقدمه نام خبرنگار و مصاحبه‎شونده را به صورتِ مفصل ذکر کرده در متن فقط به پرسش و پاسخ اکتفا می‎کنند که هر کدام از این شیوه‌ها کاربرد فراوان دارد.

اشتراک گذاري با دوستان :

Comments are closed.