- ۰۵ اسد ۱۳۹۸
از امروز به بعد کارزارهای انتخابات ریاستجمهوری تا شصت روز دیگر آغاز شده و هجده نامزد انتخابات ریاست جمهوری میروند تا خود را برای مردم افغانستان بنمایانند و با برنامهها و اهدافی که تعیین کردهاند، میخواهند از مردم رای بگیرند.
افغانستان در ۱۹ سال گذشته چندین انتخابات ریاستجمهوری و پارلمانی را پشت سر گذاشته است، اما نتیجهیی که از این انتخاباتها داریم، تقلب، مهندسی و جعل نتایج آن را تعیین کرده و این بدترین درسی است که در تاریخ سیاسی افغانستان مشاهده شده است. مشکل دیگری که در انتخابات ریاستجمهوری افغانستان وجود داشته، سخنان بسیار اغراقآمیز و غیرعملی نامزدان بوده که در دوران مبارزات انتخاباتی، همواره وعده داده شده و بعدتر از آن، شهروندان و رایدهندهگان درک کرده بودند که نامزدان چگونه به آسانی و ارزانی شعارها و وعدههای چرب و نرم و به مراتب بزرگتر از حد عملی را در کارزار های انتخاباتی مطرح کرده بودند. این در حالی است که در افغانستان نقش مردم در انتخابات تعیینکننده مینماید و نقش فرد بیش از حزب در کارزارهای انتخاباتی اهمیت دارد. بنابراین، نامزدان سعی کرده بودند که حرف های شان به معیارهای مردم فریبانه قد و اندام بگیرند. اما اکنون انتظار این است که نامزدان ریاست جمهوری، دقت نظرشان را در اعمال، رفتار و گفتار در نظر بگیرند و نباید دنبال وعدهها و وعیدهایی بگردند که چندان عملی نیست.
بدیهیست که تبلیغات برای رساندن تصویر و پیام نامزد در هر کارزار انتخاباتی لازم است، اما بمباران تبلیغاتی بدون استفاده از روشهای علمی ممکن است بینتیجه باشد و یا حتا نتیجۀ معکوس بدهد. پس از امروز فضای کشور مملو از عکسهای نامزدان میشود که در برخی موارد زیاد هم زننده خواهد بود و جدابیتی نخواهد داشت. بنابراین، بهتر است نامزدان انتخابات روشهای بسیار موثر بازی را در تبلیغاتشان در نظر بگیرند.
از جانب دیگر، مردم به شدت نیاز دارند که بدانند نامزدان چه موارد و کدام موضوعات را برای گفتن دارند. از اینرو، نامزدان سعی کنند در مبارزات انتخاباتی به گونۀ بسیار درست و منطقی وارد شوند؛ زیرا نقش مبارزات انتخاباتی در کشاندن نامزدان به ذهن مردم و برعکس آن بسیار مهم است.
فضایهای مجازی به عنوان رسانه، امروزه اهمیت زیادی برای نامزدان دارد و به همین دلیل سعی میشود که تکتهای انتخاباتی از این فضا بیشترین استفاده را ببرند. بنابراین انتظار میرود فضای مجازی فضای اتهام و دشنام رقبای انتخاباتی نشود در حالی که در گذشته و همین اکنون هم دیده میشود که اتهامها و دسیسیهسازی بخش مهمی از تبلیغات را در فضای مجازی ما تشکیل میدهد و این درست نیست.
استفاده از امکانات دولتی در کمپاینهای انتخاباتی بخش دیگری از نگرانیهای نامزدان، نهادهای ناظر و مردم افغانستان است. دو رهبر حکومت وحدت ملی در عین حالی که رهبری بخشهایی از دولت را به دوش دارند، در انتخابات نیز نامزد هستند؛ بناءً ممکن است که این دو نامزد از منابع و صلاحیتهای دولتیِ که در اختیار دارند، به نفع خود در انتخابات استفاده کنند که امر غیر اخلاقی و خلاف قاعده بازی انتخاباتی است. پیش از این هم شورای نامزدان انتخابات ریاست جمهوری و نهادهای ناظر از این مسأله ابراز نگرانی کرده بودند. شورای نامزدان انتخابات ریاستجمهوری در چند مورد مدعی شدند که تیم ارگ پیش از موعود تعیین شده برای کارزارهای انتخاباتی، از منابع دولتی در شماری از ولایتها برنامههای کمپینی برگزار کرده است. دیدبان شفافیت افغانستان نیز در یک گزارش تحقیقی در اخیر سال گذشته نشان داد که برخی از اطرافیان محمداشرف غنی به ولایتها سفر میکنند و خارج از بودجۀ تصویب شده، به مردم وعدۀ عملیسازی پروژههای توسعهیی میدهند.
رهبری دو کمیسیون انتخاباتی دیروز نیز به نامزدان هُشدار دادند که از منابع دولتی و خارجی در انتخابات استفاده نکنند، اما قراین نشان میدهد که رهبری کمیسیونهای انتخاباتی از اِعمال صلاحیتهایشان در برابر نامزدان حاکم عاجز بوده اند. عمر حکومت وحدت ملی پس از اول جوزا سال جاری به پایان رسید، اما پس از اول جواز، تیم محمداشرف غنی با استفاده از منابع دولتی دست به کمپینهای انتخاباتی زد، اما باوجود اعتراض نامزدان غیرحکومتی و نهادهای ناظر از این وضعیت، بازهم کمیسیونهای انتخاباتی به این اعتراضهای گوش نکرد و ترتیب اثر نداد.
همۀ این نگرانیها مشروع اند و باید برای جلوگیری از تکرار آن، از سوی حکومت و کمیسیونهای انتخاباتی به نامزدان، مردم، نهادهای ناظر و ناظران بینالمللی تضمین قوی داده شود. بنابرین مردم افغانستان با درک اینکه نامزدان در این دو ماه چه چیزی برای گفتن دارند، در روز رای دهی تصمیم خودشان را می گیرند و انتظار این است که دو ماه رقابت و کشمکش های انتخاباتی هیجان لام را برای کشاندن مردم به انتخابات ایجاد کند. اما دیده شود چه میشود.
Comments are closed.