وقتی موضوع انتخابات به میان می‌آید، مهم‌ترین چیزی که ضمانت می‌کند مردم به پای صندوق‌های رای حاضر شوند، شفافیت و عدم تقلب در آن است. انتخابات سالِ روان متأسفانه مثلِ همۀ انتخابات‌های گذشتۀ افغانستان با چنین احتمالی مواجه است. درصد تقلب در انتخابات سالِ روان اگر بیشتر از سال‌های گذشته نباشد، بدون شک کمتر از آن‌ها نخواهد بود. امریکا به عنوان مهم‌ترین کمک‌کننده به انتخابات کشور، در این مورد حکومت افغانستان را هشدار داد. امریکا به‌صورتِ رسمی از مقام‌های کشور خواست که در امر برگزاری انتخاباتِ شفاف و عادلانه توجه جدی به خرج دهند. اما آیا می‌توان انتظار داشت که رهبرانِ حکومت که خود یک طرفِ معامله هستند، به چنین درخواستی توجه نشان دهند و جلوِ تقلب‌هایی را که خود زمینه‌سازِ آن خواهند بود، بگیرند؟
توقعِ تأمین شفافیت در انتخابات از رهبرانِ حکومت اگر کاملاً بی‌مورد و بی‌جا نباشد، ولی چندان درست هم نیست. آیا اشرف‌غنی رییس حکومتِ غیرقانونی وحدت ملی نمی‌داند که بدون تقلب رایِ لازم برای پیروزی را ندارد؟!… آقای غنی در تمام انتخابات‌هایی که شرکت کرده بود، رای لازم برای پیروزی را نداشت. او چیزی که در این مورد دارد، اعتماد به نفس است و بس. او در انتخابات سالِ ۲۰۰۹ سه درصد آرا را از آنِ خود کرده بود و در انتخابات ۲۰۱۴ نیز که به هیچ‌وجه رای کافی برای پیروزی را در اختیار نداشت. آقای غنی اگر مطمین می‌بود که ۲۰ درصد آرای انتخابات را از آنِ خود کرده، بدون شک به هیچ توافقی در مورد ایجاد حکومت وحدت ملی راضی نمی‌شد. اطمینان آقای غنی از نداشتنِ رای، او را وادار کرد که در پای سند ایجاد حکومت وحدت ملی امضا بگذارد تا در جریان حکومت‌داری با نقض توافق‌نامۀ سیاسی، خود را به دیکتاتور تمام‌عیارِ کشور مبدل کند. عکس‌ها و تبلیغاتی که از آقای غنی در رسانه‌ها منتشر می‌شوند، نشان می‌دهند که او چقدر به کیشِ شخصیت اعتبار قایل است؛ به گونه‌یی که دوست دارد تصویرهای بزرگ و عجیب‌وغریب از او بر در و دیوارها نصب و یا از طریق رسانه‌ها منتشر شوند.
اکنون که آقای غنی خود را بر مسند قدرت می‌بیند، آیا حاضر می‎شود که آن را به‎آسانی به فرد دیگری منتقل کند؟
به هیچ رو او ارادۀ چنین کاری را ندارد و می‌خواهد که انتخابات به هر وسیلۀ ممکن به نفعِ او رقم بخورد. اما از سوی دیگر، نامزدان دیگرِ ریاست‎جمهوری این ترفند را دریافته‌اند و به‌شدت تأکیـد دارند که جلو تقلب را خواهند گرفت. همین جلوگیری از تقلب، احتمالِ این را به‎شدت افزایش می‎‌دهد که انتخابات سال روان تجربه‌یی تلخ‌تر و خطرناک‌تر از انتخابات سال ۲۰۱۴ شود. وقتی نامزدان انتخابات مطمین باشند که تقلب صورت گرفته و قرار است نتیجۀ انتخابات را هم مشخص کند، بدون شک افغانستان این‎بار وارد فاز بحرانِ غیرقابل بازگشت خواهد شد.
البته این موضوع برای آقای غنی نگران‌کننده نیست. همان‌طور که کشتار غیرنظامیان، فساد موجود در دستگاه دولت، فقر و بی‌چاره‌گیِ مردم برای او نگران‌کننده نیستند. او قدرت‌طلبی است که هیچ چیز را جایگزینِ قدرت کرده نمی‌تواند، نه جانِ مردم و نه آبروی کشور را. با چنین فرد قدرت‌طلبی یک روز پس از برگزاری انتخابات، فضای کشور چگونه خواهد بود؟!
تصور آن زیاد دشوار نیست، چون از همان ساعاتِ اولیۀ پس از برگزاری انتخابات، میزان تقلب‌های انجام شده را می‌توان برآورد کرد. به همین دلیل، باید از حالا که یک هفته به برگزاری انتخابات باقی مانده، تمام تلاش‌های قانونی و مدنی برای جلوگیری از تقلب انجام شود. سازمان‌هایی که در راستای انتخابات کار می‌کنند، می‌توانند نقش پُررنگی در این خصوص بازی کنند، در کنار آن سازمان‌ها و نهادهای بین‎المللی و جامعۀ جهانی نیز نباید بگذارند که باز جان کریِ دیگری به کشور بیاید و نتیجه انتخابات را به گونه‌یی فیصله دهد که به نفع متقلب‌ترین ختم شود.
امسال نه سالِ ۲۰۱۴ است و نه هم دیگر مردم افغانستان تحملِ یک حکومتِ فاسد و ناتوانِ دیگر را دارند. آقای غنی با حکومت‌داری پنج‌سالۀ خود، به اندازۀ صدسال صبرِ مردم را آزمایش کرد. دیگر برای مردم افغانستان شکیبایی و صبری برای تحملِ او و یا هر متقلبِ دیگر باقی نمانده است. امریکا این موضوع را دریافته و به همین دلیل، لحنِ آن با حکومتِ آقای غنی چندان مصالحه‌جویانه نیست. شاید پس از هجده سال زمام‌دارانِ کاخ سفید متوجه شده باشند که با حمایت‌های بی‌جایِ خود از افراد ناکام و قدرت‎طلب، چقدر ارزش‌های دموکراتیک و مردمی را در افغانستان صدمه زده‌اند.
اگر حمایت جامعۀ جهانی از افراد ناتوان و بدون پشتوانۀ مردمی نمی‌بود، امروز حتا خود این کشورها بدنامیِ تاریخی‌یی را که بر پیشانی‌های خود حک کرده‌اند، نمی‌داشتند. آن‌ها با حمایت از نتایج دقیقِ انتخابات می‌توانستند به شکل‌گیری نظامی مبتنی بر ارادۀ مردم افغانستان کمک کنند که در نتیجۀ آن، خودشان نیز آسوده‌خاطر می‌بودند. حمایت و برنده ساختن غنی، چه نفعی را به امریکا رساند؟ آیا منافع این کشور را آقای غنی توانست در افغانستان لحاظ کند؟
بدون شک خیر، و به همین دلیل باید انتخابات سالِ روان به دور از تقلب و مهندسی باشد.