یک روز پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، والی هرات در اظهاراتی غیرمترقبه به هدفِ سرپوش گذاشتن بر دلایل اصلیِ حضور کمرنگِ رای‌دهنده‌گان در این ولایت و در مجموع در کُل افغانستان گفته است که «مردم حسِ مالکیتِ خود را به سرزمین‌شان از دست داده ‌اند و به همین دلیل در انتخابات کمتر شرکت کردند». این سخنان هرچند می‌تواند بخشی از معضل مشارکتِ مردم در انتخابات را توضیح دهد، ولی در کُل نمی‌تواند توضیح‌کنندۀ وضعیتی باشد که در انتخابات خود را نشـان داد.
عبدالقیوم رحیمی والی هرات که از هوادارانِ سرسختِ اشرف‌غنی رهبر دستۀ انتخاباتی «دولت‌ساز» است و حدود یک سال پیش به هدفِ کمپاین‌های انتخاباتی به این ولایت فرستاده شد، به این صورت ناکامی تیمِ خود و حکومتی را که از آن نماینده‌گی می‌کند، به نمایش گذاشت.
هرات، یکی از ولایت‌های کلیـدی در تعیین سرنوشتِ انتخابات‌ها به شمار می‌رود و همواره نامزدانِ انتخابات توجهی ویژه به آرایِ این ولایت داشته‌ اند. اما هرات در انتخابات سال روان، کمترین رای‌دهنده را داشته و با وجود این‌که واجدین شرایط رای‌دهی در این ولایت بسیار بالا است، مشارکتِ آن‌ها در ششم میزان به صورتِ مأیوس‌کننده‌یی پایین بوده است. گمان می‌رود که بخشی از سخنان والی هرات به این دلیل گفته شده که انتقادی را از سوی تیم «دولت‌ساز» و به‌ویژه آقای غنی که در چنین مواقعی بی‌رحمانه با اطرافیانِ خود برخورد می‌کند، نسبت به کم‌کاری و یا ناکامیِ خود در بسیجِ مردم برای شرکت در انتخابات برنیانگیزد.
برخی منابع در هرات می‌گویند که والیِ این ولایت از ماه‌ها به این‌سو به دستور ارگ کارِ کمپاین انتخاباتی را به نفع تیم «دولت‌ساز» آغاز کرده بود و پول‌های هنگفتی نیز برای این منظور از سوی آقای غنی در اختیارش گذاشته شده بود؛ پول‌هایی که سرانجام نتوانستند او را سفیدرو و کامیاب از این میـدان در پیشِ هم‌تیمی‌هایش بیرون کند. پول‌هایی که در اختیار آقای رحیمی به هدف کمپاین‌های انتخاباتی قرار می‌گرفته، از همان کود ۹۱ بوده که اسناد و مدارکِ آن رسانه‌یی شده است. به گفتۀ منابع در هرات، آقای رحیمی میلیون‌ها دالر را برای کمپاین به نفع غنی و گرفتن بیشترین رای به او مصرف کرده است، ولی نتیجۀ آن به عصبانیتِ رهبر تیم «دولت‌ساز» ختم شده است.
اکنون آقای رحیمی برای سرپوش گذاشتن بر ناکامی‌هایِ خود و در مجموع ناکامی‌های حکومت وحدت ملی، بهانۀ میزانِ پایینِ شرکت‌کننده‌گان در انتخابات را در جایِ دیگری جست‌وجو می‌کند و به این شکل می‌خواهد کُل عواملِ بی‌علاقه‌گی مردم به انتخابات را در ششم میزان در بی‌علاقه‌گی‌شان به افغانسـتان تقلیل دهد. آیا بی‌انصافی نیست که نسبت به مردمی که در تمام انتخابات‌ها با دادن قربانی به پای صندوق‌های رای حاضر شده ‌اند، چنین بی‌رحمانه و سنگ‌دلانه قضاوت کرد و آن‌ها را بی‌احساس نسبت به کشورشان توصیف کرد، آن‌هم به این دلیل که چرا تیم «دولت‌ساز» کمترین رای را در هرات و یا کُل افغانستان آورده است؟
عواملی که سبب بی‌علاقه‌گی مردم برای شرکت در انتخابات شده، بیشتر در عملکرد رهبران و حکومت‌گرانِ آن نهفته است؛ رهبران و حکومت‌گرانی که با تقلب و تزویر به قدرت رسیدند و در تمام دورۀ کاریِ خود حتا از مردم نپرسیدند که چه مشکلی دارند. آیا آن‌ها این‌بار انتظار داشتند که برخوردی بهتر با آن‌ها صورت گیرد؟
حضور کمرنگِ مردم در انتخابات سال روان، در واقع واکنش به دروغ‌ها و عملکرد دوگانۀ کسانی است که در سه انتخاباتِ گذشته به هر شکلی که بود زمام امور را به دست گرفتند. حکومت‌ها و رهبرانی که تنها منافع شخصی‌شان در اولویت کاری‌شان قرار داشت و هیچ کارِ مفیدی برای حل مشکلات مردم انجام ندادند.
حکومت‌هایی که مشروعیتِ سیاسی نداشته باشند، نمی‌توانند مدیرانِ موفقی برای انجام روندهای ملی باشند. آن‌ها در نهایت به یأس و بی‌علاقه‌گی شهروندان در برابر روندهای ملی دامن می‌زنند و سرانجام کار را به جایی می‌رسانند که مردم حتا حاضر نشوند با وجود مصارفِ گزافی که برای کمپاین‌ها شده است، برای‌شان رای بدهند و به روندی که زیر نظر آن‌ها برگزار می‌شود، اعتماد کنند.
یکی از دلایل اصلیِ عدم علاقه‌مندی مردم به شرکت در انتخابات ششم میزان، می‌تواند غیرموثر بودنِ رای‌شان برای گزینش زعیم کشور در انتخابات‌های گذشته باشد. آیا مردم موفق شدند که در انتخابات‌های گذشته در نتیجۀ رایِ خود زعیم ملی‌شان را انتخاب کنند؟
بدون شک خیر!… در انتخابات سال ۱۳۹۳ مردم به رهبرانِ فعلی رای ندادند. آن‌ها بر اثرِ تقلب و آرایِ گوسفندی به موقعیت‌های فعلی با وساطتِ کشورهای حامیِ افغانستان دست یافتند. آقای غنی در بهترین تعبیر، در پنج سالِ گذشته یک حکومت کودتایی را رهبری کرد؛ حکومتی که از درون صندوق‌های رای نه، بل از توافقِ دو تیم با میانجی‌گری وزیر خارجۀ وقتِ امریکا بیرون آمد. شمار زیادی از مردم در ششم میزان نیز به همین دلیل به پای صندوق‌های رای حاضر نشدند، چون فکر می‌کردند که رای‌شان سرنوشت‌شان را تغییر نمی‌دهد.