محمداشرف غنی، رییس حکومت وحدت ملی، در هشتم نشست پروسۀ استانبول – قلب آسیا گفته است که افغانستان در قرن‌های ۱۹ و ۲۰ یک پیوند گم‌شده در سیستم زیربناهایی بود که آسیای مرکزی، جنوبی، شرق و غرب آسیا را با هم متصل می‌کند.
آقای غنی که در هجدم قوس، در نشست قلب آسیا – پروسۀ استانبول که در رابطه به تروریسم، اقتصاد و پروژه‌های زیربنایی صحبت می‌کرد، گفت که ایجاد دهلیز‌های بارزگانی مانند راه‌لاجورد و جادۀ ابریشم، سبب شده تا صادرات افغانستان برای اولین‌بار نزدیک به یک ملیارد دالر برسد.
پروسه استانبول – قلب آسیا، به تاریخ ۸ -۹ دسامبر/ ۱۷-۱۸ قوس زیرا عنوان «صلح، مشارکت و رفاه» در استانبول ترکیه برگزار گردید.
سید نجیب‌الله مصعب، آگاه روابط بین‌الملل در رابطه به نشست «قلب آسیا – پروسۀ استانبول» در گفت‌وگو با روزنامۀ ماندکار می‌گوید که راه‌اندازی اجماع‌های منطقه‌یی در چارچوب‌های مختلف برای ثبات و همگرایی منطقه مهم است؛ اما نکتۀ قابل تأمل و مهم مثمر ثمر بودن و اراده داشتن برای آنچه طرح می‌شود است.
آقای مصعب نشستِ «قلب آسیا – پروسه استانبول» برای اهداف مبارزه با تروریسم و قاچاق مواد مخدر، قاچاق انسان و کاهش فقر عنوان می‌کند، اما می‌گوید: به دلیل بحرانی بودن وضعیت افغانستان این کشور در محور این نشست‌ قلب آسیا قرار گرفته است و اعضای کشورهای قلب آسیا مصمم بر ایجاد راه‌کاری برای صلح افغانستان و منطقه شده اند.
این آگاه روابط بین‌الملل اما رویکردهای منفعت‌گرایانۀ برخی از کشورهای را گسست و ناهمسویی بزرگ در رسیدن به اهداف تعین شده در نشست قلب آسیا می‌داند که سبب شده تا پس از هشت سال هنوز نتواند اجماع منطقه‌یی را در رابطه به هدف تعین شده ایجاد کند.
به گفتۀ او، در نخستین نشست قلب آسیا تصمیم بر این شد تا هیچ کشور در رابطه به افغانستان نقش منفی بازی نکند، اما چالش‌های منطقه‌یی سبب گسست در این روند شد، پاکستان به عنوان عضو پروسۀ استانبول و همسایه افغانستان با این طرح به دلیل حضور نیروهای امریکایی و نزدیک بودن هند به افغانستان مخالفت کرد.
او گفت که هنوز پاکستان به عنوان یکی از نزدیکترین همسایه افغانستان در رابطه به صلح و امنیت افغانستان صادقانه کار نکرده و از نزدیک بودن دهلی به کابل نگرانی دارد، درحالی که دولت افغانستان بدون ایجاد یک تا دو دهلیز هوایی با هند چیزی بیشتر در دست ندارد.
آقای مصعب می‌گوید که حضور افغانستان در این نشست اهمیت خاص خود را دارد؛ زیرا «پروسۀ استانبول – قلب آسیا» حیثیت تریبون دیپلوماسی را به افغانستان دارد و این کشور می‌تواند طرح اقتصادی که همه کشورهای منطقه شامل آن پیشنهاد کند تا یک وابسته‌گی اقتصادی ایجاد شود.
آقای مصعب هند، پاکستان و امریکا را بازی‌گران محور در افغانستان می‌داند و می‌افزاید که این بازی‌گران می‌تواند به نتیجۀ مطلوب دست یابند، اما کشورهای بازیگر حاشیه مانند انقره می‌تواند در صلح افغانستان نقش بازی کنند.
نشست قلب آسیا، که به پروسه استانبول هم مشهور است روز دوشنبه در شهر استانبول ترکیه برگزار شد. این نشست تحت عنوان «صلح، مشارکت و رفاه» برگزار گردیده بود، روی چگونه‌گی روند صلح افغانستان و مشارکت کشور‌های همسایه در امر صلح و رفاه اقتصادی در این کشور تمرکز داشت. در این نشست وزیران خارجه و مقام‌های ارشد ۱۶ کشور مشترک، ۱۵ کشور حامی ‌و ۱۲ نهاد و سازمان‌های بین‌المللی شرکت دارند.
محمداشرف غنی، رییس حکومت وحدت ملی، در مورد صلح، انتخابات، اتصال‌ منطقه‌یی و مسایل اقتصادی صحبت کرد. آقای غنی گفت که افغانستان در قرن‌های ۱۹ و ۲۰ یک پیوند گم‌شده در سیستم زیربناهایی بود که آسیای مرکزی، جنوبی، شرق و غرب آسیا را با هم متصل می‌کند.
آقای غنی در این نشست از کشورهای که سبب اتصال منطقه‌یی افغانستان شده‌اند، قدردانی کرده افزود: به دلیل باز کردن دهلیزهای تجارتی – ترانزیتی، به شمول راه لاجورد و راه ابریشم با چین سبب شده است تا افغانستان قادر شود تا برای نخستین بار در سال ۲۰۱۹ یک میلیارد دالر صادرات داشته است.
به گفتۀ او، در حال حاضر افغانستان به عنوان اتصال‌دهندۀ‌ «آسیای بزرگ» با استفاده از پایپ لاین‌های انتقال گاز و تیل، تمدید خط آهن و احداث شاهراه‌ها و شبکۀ فایبر نوری بدل شده است که منفعت‌های فراوان را برای منطقه به ارمغان می‌آورد.
آقای غنی در قمست دیگر از سخنان خود در رابطه به تروریسم و شبکه‌های جرمی اشاره کرده افزود که تروریسم فرامنطقه‌یی و سازمان‌های فرامنطقه‌‌یی جرمی به ویژه مواد مخدر به عنوان عوامل بی‌ثباتی، خشونت و ویرانی هستند.
او گفت که این تهدیدات درازمدت به پاسخ‌های هم‌آهنگ و مسوولیت‌پذیری مشترک نیاز دارد. به باور غنی، به استثنای موارد اندک، در این خصوص پاسخ دولت‌ها، کُند، پراکنده و کوتاه‌مدت بوده است.
محمداشرف غنی افزود: «ما مردم افغانستان می‌خواهیم که کشورمان را به عنوان بستر همکاری‌های منطقه‌‌یی و بین‌المللی، نه میدان رقابت‌های منافع کوتاه‌مدت و جنگ‌های نیابتی ویران‌گر مشاهده کنیم.»
در همین حال، رجب‌طیب اردوغان، رییس‌جمهوری ترکیه که نیز در این نشست، «پروسه استانبول – قلب آسیا» را موفق ارزیابی کرد. او هم‌چنان گفت که از تلاش‌های حکومت و مردم افغانستان باید حمایت صورت گیرد و هرگز اجاره داده نشود پیش‌رفت‌ها و دست‌آوردهای هژده سال گذشته این کشور، نابود شود.
پروسۀ استانبول – قلب آسیا در سال ۲۰۱۱ به هدف مبارزه با تروریسم، ثبات منطقه‌یی، مبارزه با مواد مخدر و قاچاق آن، کاهش فقر راه‌اندازی شد.