اختلاف سران حکومت بر سر طرح جدید امریکا برای صلح افغانستان:

غنی: از این کاغذها زیاد نوشته شده است

عبدالله: از این طرح نباید ترسید

ماندگار: پس از مطرح شدن طرح حکومت انتقالی صلح از سوی زلمی خلیل زاد، نماینده ویژه امریکا در امور صلح افغانستان، ریاست جمهوری و شورای عالی مصالحه ملی بر سر آن دچار اختلاف شدند.

با انجام واپسین سفر زلمی خلیا زاد به کابل، یک منبع به روزنامه ماندگار گفت که آقای خلیل‌زاد این‌بار با بستۀ پیش‌نهادی اداره موقت، به دیدار محمد اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان و عبدالله  عبدالله رئیس شورای عالی مصالحۀ ملی افغانستان و برخی سیاسیون کشور رفته‌ است.

اخیرا رسانه‌ها جزییات این طرح را بازتاب داده اند، در این طرح، دو نوع ساختار اجرایی پیش‌بینی شده که اولی  شباهت زیادی به سیستم اجرایی فعلی دارد که در آن رییس جمهور با معاونین، اعضای کابینه، رییسان ادارات مستقل و دیگر نهادهای مرتبط حکومتی شامل اند. در ساختار دومی، رییس جمهور، صدراعظم، معاونین صدراعظم، روسای ادارات مستقل و دیگر نهادهای مرتبط حکومتی پیش‌بینی شده است.

بر اساس این طرح، ساختارهای موجود نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان حفظ می‌شود و به همین گونه در حکومت انتقالی صلح، یک شورای مشترک نیروهای اردو و پولیس به وجود می‌آید که اعضای آن را نمایند‌گان طالبان و دولت تشکیل می‌دهند.

آقای‌خلیل‌زاد در دیدارش با چهره‌های سیاسی و مقامات دولت افغانستان، طرح یاد شده را شریک ساخته است و اما ریاست جمهوری پس روزها خاموشی،  دیروز در مراسم گشایش سال سوم تقنینی دورۀ هفدهم شورای واکنش نشان داد.

اشرف غنی مخالفتش را با طرح «دولت انتقالی‌صلح» بیان داشت و او گفت که هر نهادی می‌تواند«خیالی و خوابی» را در کاغذی بنویسد و راه‌حلی برای افغانستان توصیه کند و این کاغذها در گذشته هم نوشته شده اند، حالا هم نوشته میشود و در آینده‌هم نوشته خواهند شد. او تاکید کرد که وثیقۀ ما، قانون اساسی ما است. به وثیقه دیگری ضرورت نداریم.

او هم‌چنان تاکید ورزید که انتقال قدرت از طریق انتخابات صورت می‌گیرد و ما آماده استیم که در مورد برگزاری انتخابات آزاد، شفاف و سرتاسری تحت مدیریت جامعه جهانی بحث کنیم.

غنی افزود که ما زمانی به صلح پایدار میرسیم که مردم افغانستان خود را در صلح سهیم ببینند و مالکیت آن‌را داشته باشند، من برای تان وعده می‌سپارم که هیچ تصمیمی در مورد سرنوشت افغانستان بدون مشوره متداوم، سهم مستقیم، و تایید تمام اقشار مردم افغانستان صورت گرفته نمی‌تواند.

با این حال، داکتر عبدالله عبدالله رییس شورای عالی مصالحه ملی، حین سخنرانی اش در برنامه‌ای به روز همسبتگی زنان، گفت که از مطرح شدن نظریات نباید ترسید، نظریات مطرح می‌شوند، باید در مورد بحث قرار گیرد و چیزی که خواست مردم افغانستان است، در آن جستجو شود.

او تلویحا به رییس‌جمهور غنی گفت که بعضی وقت‌ها به مجرد این که یک‌عنوان یا دو عنوان مطرح می‌گردد، یک حساسیت بسیار خاص نشان داده می‌شود. من می‌گویم بیایید همه مسایل را به بحث بکشانیم. بخصوص همین طرحی که همین حالا به حیث یکی از نظریات، برای سرعت بخشیدن به پروسه صلح مطرح شده است.

عبدالله تاکید ورزید«وعده من منحیث رییس شورای عالی مصالحه ملی» این است که این طرح را در تمام سطوح مطرح می‌کنم».

او تصریح کرد، توقع این است که ما به نتیجه برسیم، با فکرها و باورهای متفاوت، در صلحی با هم زندگی کنیم؛ اگر ‌طرفی فکر کند که با جنگ می‌تواند مسلط شود، این اشتباه است و این برخوردها، راه را از صلح جدا می‌کند.

عبدالله عبدالله ابراز داشت که صلح یک ذهنیت است و تقویت آن تنها با یک توافق سیاسی صورت نمیگرد و تطبیق نمی شود، صلح را از خود شروع کنیم و به جامعه و هم چنان افزود که توقع ما این است، اگر با طالبان به نتیجه‌ای  میرسیم، باید با قبول هم دیگر در یک نظام کار کنیم.

از سوی دیگر دیروز عبدالله عبدالله با معاون سفیر آمریکا در کابل دیدار و گفتگو داشته و در این دیدار، در مورد مسایل مطرح بحث صورت گرفته و به تسریع روند مذاکرات تاکید شده است.

بنا برگزارش‌ها، خلیل‌زاد پس از رسیدنش به قطر، با نماینده‌های دولت افغانستان و هم‌چنان با نماینده‌های طالبان، دیدار و گفتگو کرده است. احتمالا طرحش را نیز به گروه‌های مذاکره‌کنندۀ هردو طرف مطرح کرده باشد.

این اختلاف نظرها زمانی در میان سران دولت پس از آن به وجود آمد که آقای خلیل‌زاد طرح دولت انتقالی را به مقامات دولتی، چهره‌های سیاسی مطرح کرد. برخورد نهاد ریاست جمهوری و سپیدار نسبت به مسایل، اکثرا دچار اختلاف و دودستگی بوده است.

هرچند پیش از این، صداهای حمایت از طرح دولت موقت که چندی پیش مطرح شده بود، چه در داخل و چه در بیرون از دولت، بلند شد، اما دیده می‌شود که حالا با مشخص شدن موقف دولت آمریکای پس از بایدن در امور صلح افغانستان، این چند دستگی‌ها و اختلافات وارد مرحلۀ جدیدی شده است.

برخی از آگاهان به این باور اند که طرح یاد شده، طرح شخصی آقای خلیل‌زاد است و برخی هم آن را سیاست آمریکا در قبال صلح افغانستان می‌دانند.