وزارت تجارت و صنایع کنفرانس ملی حمایت از صنایع را به راه انداخته تا فرصت‌ها و چالش‌های رشد تولیدات داخلی را بررسی کند. افغانستان در حال حاضر تنها ۱۹ محصول مورد نیاز را در داخل این کشور تولید می‌کند.
نهادهای حکومتی، نماینده‌گان سکتور خصوصی و سرمایه‌گذاران در نشستی که روز یک شنبه از سوی وزارت تجارت زیر عنوان کنفرانس ملی حمایت از صنایع در کابل برگزار شد، بر حمایت از صنایع داخلی تاکید کردند.
نبود پارک‌های صنعتی، هزینه کمرشکن برق، فساد اداری، ناامنی و عدم حمایت حکومت از سرمایه‌داران و صنعت‌کاران چالش‌های اصلی در برابر صنعت در افغانستان است. حکومت نیز از این چالش‌ها آگاه است ولی تاکنون نتوانسته بستر مناسبی برای صنعت‌کاران داخلی فراهم نماید.
همایون رسا وزیر تجارت و صنایع افغانستان در این کنفرانس، که روز یک شنبه ۱۵ سنبله ۱۳۹۴ در کابل برگزار شده بود، گفت: «در حالی که در کشورهای صنعتی و در حال توسعه ۹۰ درصد فرصت‌های اشتغال را سکتور خصوصی فراهم می‌کند، اما افغانستان یک کشور مصرفی محسوب می‌شود و در عرصه‌های اقتصادی و انکشاف صنایع با مشکلات گوناگون دست و پنجه نرم می‌کند».
وزیر تجارت افغانستان تأکید کرد که به منظور فراهم کردن محیط مساعد و مناسب برای سرمایه‌گذاران و صنعت‌کاران، اصلاح قوانین آغاز شده است. این در حالیست که صنعت‌کاران از ناهماهنگی نهادهای حکومتی شکایت کردند و گفته اند که چندین وزارت‌خانه مصروف آزار، اذیت و اخاذی از سرمایه‌داران هستند.
سقوط فابریکه‌ها
در همین حال قربان حقجو رییس اداره حمایت از سرمایه گذاری یا آیسا در این کنفرانس گفت فرار سرمایه از افغانستان به چالش بزرگی تبدیل شده و باید زمینه حمایت از سرمایه‌داران در داخل این کشور فراهم شود. او تاکید کرد که باید بدیلی برای واردات فراهم شود تا زمینه رشد اقتصادی و اشتغال در داخل افغانستان فراهم گردد.
آقای حقجو گفت ۱۰۰۰۰ فابریکه از اداره آیسا جواز گرفته در حالی که براساس آمار احصاییه مرکزی تنها ۷۷۶ فابریکه در افغانستان فعال هستند. حقجو از فرار سرمایه و سقوط فابریکه‌ها هشدار داد و تاکید کرد که باید مشکلات سرمایه‌داران و صنعت کاران حل شود.
براساس اظهارات آقای حقجو حکومت بارها مشکلات سرمایه‌داران را شنیده اما در عمل هیچ توجهی برای حل این مشکلات نشده است: «حرف زیاد زدیم و بارها مشکلات تان را گرفته ایم. اما بسیار خوب است که امروز یک بار دیگر ما جدی به مشکلات تان بپردازیم. یکی از دوازده برنامه‌ای که به نشست کمک کنندگان ارایه شد حمایت از سکتور خصوصی است».
مشکلات صنعت
صنعت‌کاران اما می‌گویند حکومت نه تنها کاری برای حمایت از صنعت انجام نداده بلکه به رقیب اصلی صنعت‌کاران و سرمایه‌داران تبدیل شده است. خان جان الکوزی معاون اتاق تجارت و صنایع گفت در تمام کشورها، حکومت حامی اصلی سرمایه‌دار و صنعت‌کار است اما حکومت افغانستان به شکایات آن‌ها گوش نمی‌دهد.
الکوزی گفت اندراگاندی در هند با استفاده از تولیدات داخلی هند به الگوی ملی برای حمایت از تولیدات داخلی تبدیل شد اما چنین روحیه‌ای در افغانستان وجود ندارد: «گاندی‌های ما برای ما با پاراشوت فرستاده شده اند. برای خود سه چهار قلعه ساخته و دربین آن‌ها زندگی می‌کنند. مردم نمی‌توانند صدای خودرا به آن‌ها برسانند پس مردم افغانستان راه دیگری ندارند جز این که خود از تولیدات داخلی استفاده کنند».
سرمایه‌گذاران در این کنفرانس گفتند حکومت نه تنها کمکی به سکتور خصوصی نکرده بلکه از طریق آزار و اذیت زمینه فرار سرمایه‌گذاران را فراهم کرده است.
شیرباز کمین‌زاده رییس اتحادیه صنعت‌کاران در این کنفرانس خطاب به حکومت گفت: «دوازده سال است که حکومت خلاف تمام معیارها، اکونت‌های ما را چک کرده است. در حالی که هیچ کس به جز محکمه اجازه ندارد که چک کند. یک مامور تان اکونت ما را چک کرد، فردا اختطاف کردید و گفتید در اکونت تان ۳۰ میلیون دالر است ۲۵۰ میلیون آن را به ما بدهید. آیا همین حمایت حکومت از سرمایه‌دار است؟»
آقای کمین زاده از حکومت خواست تا بانک صنعتی ایجاد کند و زمینه قرضه‌های سهل را برای صنعت‌کاران فراهم نماید، در غیرآن افغانستان به خودکفایی اقتصادی نمی‌رسد.