احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:19 قوس 1392 - ۱۸ قوس ۱۳۹۲
در جریان کشمکشهای کرزی و امریکا بر سر امضای پیمان امنیتی که از آن به «جنگ زرگریِ کرزی و امریکا» نیز یاد شده است، وزیر دفاع امریکا وارد افغانستان شد، اما با حامد کرزی دیدار نکرد و یا هم آقای کرزی با او دیدار نکرد.
ریاستجمهوری میگوید که وزیر دفاع امریکا قصد دیدار با حامد کرزی را داشت اما به دلیل تنگی وقت و سفری که آقای کرزی به ایران در پیش رو داشت، این دیدار صورت نگرفت. ولی وزیر دفاع امریکا میگوید که وی هیچ برنامهیی برای دیدار با حامد کرزی نداشته و هدفش از این سفر، صرفاً دیدار با سربازان امریکایی بوده است.
هر دو برخورد در این مقطع مهم سیاسی کشور، از اهمیت بهسزایی برخوردار اند؛ زیرا افغانستان در شرایطی قرار دارد که رقابتِ ایران و امریکا میتواند بر وضعیت سیاسی و اجتماعی آن سایه افگند. ایران به عنوان یک همسایۀ خوب و همزبان که بعد از بن اول نقش مهمی در حمایت از دولت افغانستان ایفا کرد و امریکا نیز به عنوان بزرگترین حامی دولت افغانستان در دوازده سال گذشته، هر کدام از اهمیت خاصی برای افغانستان برخوردار اند.
حالا دیدار حامد کرزی و روحانی در فرصتی صورت گرفت که افغانستان بحث امضای سند امنیتی با امریکا را روی دست دارد و در مورد آن چانهزنی میکند. اگرچه حامد کرزی با ادعای امضا نکردن سند امنیتی بین کابل ـ واشنگتن به ایران رفت، اما وزیر دفاع افغانستان به وزیر دفاع امریکا و در عین حال معاون دومِ رییسجمهور به سفیر بریتانیا، از امضای بهموقعِ سند امنیتی میان کابل و واشنگتن اطمینان دادهاندـ که این وضع نشان میدهد هنوز برخوردی یکسان نسبت به امضای این سند امنیتی در دستگاه اجرایی افغانستان وجود ندارد و بحث بر سر امضای این سند، بیشتر سلیقهیی مینماید.
در کنار این مسأله، سفر حامد کرزی به ایران نیز برای تأکید روی امضای یک سند دوستی میان ایران و افغانستان صورت گرفته که در عین حال میتواند ارایهدهندۀ یک پیامِ خاص در عرصۀ خارجی برای امریکاییها و در معادلات داخلی به اذهان عامۀ کشور باشد؛ زیرا کرزی قبل از اینکه بر سر چهگونهگی سند امنیتی با امریکا چانهزنی کند، بیشتر تلاش دارد تا قبل از امضای سند، ذهنیتهای عامه را بر سر این موضوع بشوراند و خود را به عنوان یک چهرۀ ملی جا بزند. پس ایرانیها باید این را بدانند که جناب کرزی نسبت به هرکسی در افغانستان، علاقهمند امضای سند امنیتی با امریکاست؛ زیرا او در روز نخست لویهجرگۀ مشورتی، بهتفصیل نیازمندیهای افغانستان به سند امنیتی بین کابل ـ واشنگتن و مزایای آن برای کشور را تشریح کرد. از اینرو ایرانیها نباید همکاریها و توافقنامههای دوستیشان با افغانستان را، فقط در واکنش به امریکاییها تنظیم کنند. زیرا مردم افغانستان به کمک ایرانیها در هر عرصهیی نیاز دارند؛ همانگونه که به کمک پاکستانیها و دیگر همسایهگان. اما کمک ایران برای افغانستان در عرصههای امنیتی، اقتصادی، آموزشی و فرهنگی، از اهمیت بهسزایی برخوردار است و انتظار این است که هر همکارییی که از جانب ایران با افغانستان صورت میگیرد، دور از رقابتهای سیاسی با قدرتِ خاصی باشد ولو این قدرت دشمن جمهوری اسلامی ایران باشد. افغانستان نیز باید این معادله را حفظ کند.
البته حامد کرزی پیش از این و چندی بعد از امضای پیمان استراتژیک با امریکا، به ایران رفته بود و یک سند تقریباً مشابه زیر عنوان پیمان استرتژیک با آن کشور را امضا کرد؛ حالا نیز در آستانۀ امضای سند امنیتی با امریکا، به ایران رفته و پیمان دوستی با این کشور امضا میکند. زیرا حامد کرزی با توجه به قاعدۀ بازی میان دو قدرت متخاصم، دست به این حرکتها میزند و عمدتاً از این حرکتها در سطح ملی استفاده میبرد و نگاه ابزاری به آنها دارد.
ایرانیها باید بدانند که حامد کرزی هیچگاه از امریکا دل نمیکند و نیز مردم افغانستان در کنار کمکهای جامعۀ جهانی و امریکا، به کمکهای جمهوری اسلامی ایران نیازمند اند و نباید همکاریهای ایران با افغانستان از رهگذر رقابتی که با امریکاییها دارند، محاسبه شود. ایران همسایۀ ماست و حقوق همسایه، هم در شرع و هم در عرف، محترم شمرده شده است.
Comments are closed.