همزمان با خروج نیروهای بین المللی و در آستانۀ دور دوم انتخابات ریاست جمهوری، نگرانی‌های امنیتی رو به افزایش است و فعالیت‌های اقتصادی نیز در بسیاری مناطق افغانستان کاهش یافته است.
در پیش روی یک ساختمان ۱۰ طبقه‌یی زیر کار در مرکز شهر کابل، صرفاً یک محافظ ایستاده است. این یکی از ده‌ها ساختمان زیر کار است که حتی یک کارگر در داخل آنها دیده نمی‌شوند.
حمید الله عمر، مدیر بازاریابی یک ساختمان متروکه ۹ طبقه یی در منطقه اصلی بازار خرید کابل می‌گوید: «سرمایه گذاری در چنین شرایطی دیوانگی خواهد بود.»
تمویل کنندگان خارجی به دلیل ترس از بدتر شدن وضعیت امنیتی افغانستان را ترک می‌کنند و به این ترتیب حکومت افغانستان که هنوز به کمک‌های خارجی وابسته است، باید به تنهایی بتواند وجوه مالی‌اش را تامین کند.
دو کشور از کمک کنندگان بزرگ افغانستان، ایالات متحده امریکا و بریتانیا قبلاً کمک‌های خود به افغانستان را به نصف کاهش داده اند. سازمان‌های امدادی بین المللی که برای کمک به افغانستانی‌ها فعالیت می‌کنند، می‌گویند که کمک‌ها به سرعت کاهش می‌یابند. یک سازمان غیرانتفاعی امریکایی که ۱۳ مکتب دخترانه با سه هزار شاگرد را تمویل می‌کند، می‌گوید که بیشتر از یک سال است معاش معلمین را نپرداخته است.
در برخی موارد قیمت املاک تا ۵۰ درصد و کرایه ها حتا تا ۷۵ درصد کاهش یافته است. سرمایه‌گذاران از تمویل پروژه‌های بازسازی دست کشیده اند. ارزش پول افغانی نیز کاهش یافته است. در اوایل سال ۲۰۱۳ هر دالر امریکایی با ۵۲ افغانی تبادله می شد و حالا این نرخ به ۵۷ افغانی رسیده است.
جان محمد زی، صاحب اداره املاک «نوی افغان درانی» می‌گوید: «خانه یی که سال گذشته به هشت هزار دالر امریکایی کرایه داده می شد، حالا به دو هزار دالر داده می شود.» او حتا به این نظر است که اگر موافقتنامه امنیتی امضا شود و انتخابات به صورت درست برگزار گردد، باز هم وضعیت بهتر نخواهد شد. خان افضل هیوادوال، معاون بانک مرکزی افغانستان به رویترز گفت: «سرمایه گذاری اکثراً به صورت موقتی متوقف شده است.»
سازمان‌های بین المللی پیش بینی کرده اند که رشد تولید ناخالص داخلی افغانستان از ۱۴ درصد در سال ۲۰۱۲ به ۳٫۵ درصد در سال جاری کاهش خواهد یافت. بانک جهانی گفته است که حالت بلاتکلیفی می تواند رشد اقتصادی افغانستان را در سال جاری صدمه بیشتر بزند.
سازمان تحقیقی «گروه بین المللی بحران» هفته گذشته در گزارشی گفت که شمار حملات شورشیان از شروع برنامه خروج نیروهای بین المللی افزایش یافته است. این سازمان پیش بینی کرده است که اگر کمک های خارجی افزایش نیابد، افغانستان آینده خونینی خواهد داشت.
نگرانی اصلی از اینجا ناشی می‌شود که افغانستان به موعد خروج نیروهای بین المللی در پایان امسال نزدیک می شود و موافقتنامه امنیتی دوجانبه میان کابل و واشنگتن که زمینه حضور شمار کمی از سربازان امریکایی را برای بعد از ۲۰۱۴ فراهم می سازد، هنوز به امضا نرسیده است.
عمر می گوید: «بلاتکلیفی در مورد سرنوشت موافقتنامه امنیتی و دور دوم انتخابات به همه کسب و کارها خسارت وارد کرده است. تنها در کار ما این گونه نیست، بلکه مردم در سراسر کشور در چنین بلاتکلیفی به سر می برند.»
هرچند دو نامزد دور دوم انتخابات افغانستان، داکتر عبدالله عبدالله و داکتر اشرف غنی احمدزی گفته اند که در صورت پیروزی در انتخابات موافقتنامه امنیتی با واشنگتن را به امضا می رسانند، اما تا نهایی شدن انتخابات افغانستان وقت زیادی باقی است.
محمد اسماعیل افضل، مدیر شرکت ساختمانی «ضیا شجاع» می گوید که فعالیت‌های این شرکت از شروع سال روان تا حالا ۸۰ درصد کاهش یافته است. او می افزاید: «بسیاری تاجران قبلاً پول های خود را از افغانستان خارج کرده اند و تاجران باقی مانده نیز چنین خواهند کرد.» اتاق صنایع و تجارت افغانستان گفته است که سرمایه گذاری در مجموع نسبت به سال گذشته ۴۰ درصد کاهش یافته است.
خارجی‌ها محتاط اند
معاون بانک مرکزی افغانستان می گوید که گفتگو با چهار بانک غربی که مایل به سرمایه گذاری در بازارهای افغانستان بودند، متوقف شده است. او افزود: «آنها مایل اند که اینجا بیایند، اما برای هر سرمایه گذار این مهم است که ببیند چه اتفاق می افتد.» بیشتر کسانی از این وضعیت آسیب می بینند که به کمک های خارجی وابسته بودند. حدود نصف جمعیت افغانستان زیر خط فقر زندگی می کنند.
براساس آمار سازمان ملل متحد، کمک ها از ۸۹۴ میلیون در سال ۲۰۱۱ به ۵۰۸ میلیون در سال ۲۰۱۳ کاهش یافت و کمتر از یک پنجم ۴۰۶ میلیون دالر کمک های بشری سازمان ملل متحد در سال جاری تا حالا تهیه شده است.
دویچه وله