مربوط دانستن نوروز به دین زردشتیزم یک موضوع خیالی و مبتنی بر پیش‌فرض‌های ذهنی است؛ زیرا نوروز به زمان جمشید درعصر پیشدادیان بلخ بر می‌گردد که بیشتر از پنج هزار سال قبل از امروز می‌زیست.
شماری از استادان دانشگاه و آگاه امور دینی و تاریخی با بیان این مطلب می‌گویند: زردشت موسس دین زردشتی در پنج صدوهشتادوسه تا ششصدوشصت قبل از میلاد می‌زیسته که فاصله میان رایج شدن نوروز و به دنیا آمدن موسس زردشتیزم، حدود دوهزار و چهارصد سال می‌باشد.
به گفتۀ آنان، این‌که بعضی‌ها شماری از احادیث را به حرام بودن نوروز ربط می‌دهند، ناشی از جهل و نادانی آنان است، زیرا در خصوص حرام بودن نوروز هیچ فتوایی وجود ندارد.
در چند سال اخیر، شماری با راه‌اندازی تبلیغات گسترده تجلیل از نوروز را حرام و مخالف دین اسلام می‌خوانند، درحالی‌که به گفتۀ آگاهان امور دینی، این جشن تاریخی و فرهنگی هیچ منافاتی با دین اسلام ندارد.
و اما شماری از آگاهان امور دینی مواضع تندروانه علیه نوروز را «سیاسی و قومی» دانسته می‌گویند، شماری از حلقات ‌که از بیرون تمویل می‌شوند، تلاش می‎کنند تا مردم ما را از فرهنگ‌شان بیگانه سازند و برخی از ساده‌اندیشان ما هم، آگاهانه و یا نا آگاهانه، آب در آسیاب دشمن ریخته و به تحریم چنین جشن‌هایی فتوا می‌دهند.
کمال‌الدین حامد آگاه امور دینی و استاد دانشگاه استقامت می‌گوید: نوروز قدامت افسانوی دارد که به شکل مستند مشخص نیست که در کدام دوره و روی کدام مبانی یک روز مخصوص پنداشته شده است.
وی افزود، اما مشخص است که به عنوان یک جشن دینی نبوده، بلکه بیشتر یک جشن اجتماعی و متناسب با آغاز فصل بهار یا برابر گردیدن شب و روز ابداع گردیده است.
به گفتۀ این استاد دانشگاه، باتوجه به این امر، آغاز نوروز به زمان جمشید در عصر پیشدادیان بلخ بر می‌گردد که بیشتر از پنج هزارسال قبل از امروز می‌زیسته و سلسله پیشدادیان، کیان‌ها و اسپه‌ها با ترتیب تاریخی هم از سلسله حکومت‌های سه هزار قبل از میلاد در بلخ میباشد.
او، رابطۀ نوروز با دین زردشتیزم را یک رابطه خیالی و مبتنی بر پیش‌فرض‌های ذهنی دانسته گفت: نو روز با دین زرشتی هیچ رابطه‌یی ندارد، چرا که زردشت موسس دین زردشتی در پنج صدوهشتادوسه تا ششصدوشصت قبل ازمیلاد می‌زیسته که فاصله میان رایج شدن نوروز و به دنیا آمدن موسس زردشتیزم، حدود دوهزار و چهارصد سال می‌باشد.
وی تاکید کرد: پس نوروز لااقل بیست و پنج قرن قبل از پیدایش دین مجوسیت رایج بوده و شاید از روی بی‌دقتی باشد که ما نوروز را از اعیاد دینی مجوسیت بدانیم و زردشت را متهم نماییم که دونیم هزار سال قبل از به دنیا آمدن خود، نوروز را گرامی داشته است.
آقای حامد در پاسخ به این پرسش که در قرن هفت میلادی یعنی در سال ششصدوبیست و سه که پیامبراکرم (ص) به مدینه هجرت کرد، آیا تجلیل از نوروز در مدینه مروج بوده است و یا خیر، گفت: در این قسمت هیچ سند تاریخی وجود ندارد ولی بنابر گفتۀ تاریخ نویسان رسومات خانواده‌گی و عید مردم مدینه برطبق آیین یهود صورت می‌گرفت، بدین لحاظ که در مدینه یهودی‌ها زنده‌گی می‌نمودند و غیریهودی‌ها از آن‌ها متأثر گردیده بودند و دوم این‌که فرهنگ یهودی با مقایسه فرهنگ فارسی آن‌ زمان به شبه جزیرۀ عرب نزدیک‌تر بود و داد وستد بیشتری میان هردو صورت می‌گرفت.
او اضافه کرد، پس اعیاد قبل از اسلام درمدینه میان غیریهودی‌ها به گمان غالب اعیاد یهودی بوده، نه اعیاد زردشتی و هیچ سند معتبری وجود ندارد که اعیاد قبل از اسلام در مدینه اعیاد زردشتی بوده باشد .
حبیب‌الله حسام از آگاهان برجستۀ علوم دینی می‌گوید: نوروز پدیدۀ است که قبل از انسان و دین، با پیدایش طبیعت همسو و همنوا است و تعلق خاص به هیچ دین، کیش و آیین ندارد.
او گفت: نو روز هیچ ربطی با ادیان، نه در گذشته و نه در حال داشته و میراثی از هیچ دینی نیست؛ بل تجلیل از نوروز به خاطر زنده شدن دوبارۀ طبیعت و فرا رسیدن بهار است.
به گفتۀ مولوی حسام، مخالفت بعضی‌ها در نخست ناشی از جهل آنان است، چون عمق این مساله را درک کرده نمی‌توانند، زیرا تجلیل از نوروز ربطی به هیچ دین و آیین ندارد.
وی تاکید کرد، از سویی هم، هیچ فتوایی در خصوص حرام بودن نو روز وجود ندارد و این‌که بعضی‌ها شماری از احادیث را به حرام بودن نوروز ربط می‌دهند، ناشی از جهل و نادانی آنان است.
او افزود، بعضی‌ها خود را با این فرهنگ بی‌گانه می‌دانند و احساس می‌کنند که تجلیل از نو روز به یک قوم خاص مرتبط است، در حالیکه چنین نیست و تجلیل از نوروز در اکثریت کشورهای دنیا رایج است.
مولوی حسام می‌گوید، چون این افراد خود را با این فرهنگ بیگانه می‌دانند؛ بنابراین در صدد تخریب این فرهنگ از زاویه دین هستند و سخت در تلاش نابودی آن اند.
وی اضافه کرد، پس دست‌های استخباراتی کشورهای بیگانه‌ نیز درنابودی این فرهنگ تلاش دارد و این مساله فراتر از مسایل دینی است؛ اما می‌خواهند با حربۀ دین آن را نابود کنند.
با این حال احمد ذکی خاورنیا آگاه دینی می‌گوید: برخی از حلقاتی که از بیرون تمویل می‌شوند، شب وروز تلاش می‌کنند تا مردم ما را از فرهنگ‌شان بیگانه‌تر سازند و برخی از ساده‌اندیشان ما هم آگاهانه و یا نا آگاهانه آب در آسیاب دشمن ریخته و به تحریم چنین جشن‌هایی فتوا می‌دهند.
او افزود: درحالی‌که تجلیل و تحریم در دست خداست و اگر نص قطعی‌یی در این زمینه وجود می‌داشت، علما هرگز در این زمینه باهم اختلاف نمی‌کردند.
وی تاکید کرد، با توجه به موارد ذکر شده می‌توان گفت که انگیزۀ اول و آخرِ این چنین فتواها، همان فارسی‌ستیزی است و بس.
به گفتۀ خاورنیا، اگر چه بحث نوروز از مسائل مهمی است که برخی از علمای روشن‌فکرما در چند سال اخیر پیرامون آن مقالات متعددی نوشته اند و حتا مخالفین جشن نوروز هم به آن حدت و شدت گذشته نیستند.
وی تاکید کرد: پس مخالفت آنان به این معنی است که آن‌ها نه با مراجعه به اصول، بل به فتوای برخی سلفی‌های تکفیری از حقایق در این زمنیه اگاه شدند.
جشن نوروزهمۀ ساله با فرا رسیدن بهار در اکثریت کشورها به خصوص کشورهای فارسی زبان مانند افغانستان ایران و تاجیکستان با مراسم و آیین‌های خاص هر کشور برگزار می‌گردد.