نخستین مرکز سنجش استعداد شاگردان در افغانستان، از سوی یک مکتب خصوصی در هرات ایجاد شده است.
مسوولان این مرکز گفته‌اند که با استفاده از نرم‌افزارهای کامپیوتری و آزمون‌های ویژه می‌تواند نوعیت و میزان هوشمندی شاگردان و دلبستگی آنان به مضمون‌های دلخواه‌‌شان را تشخیص بدهند.
مسوولان این مرکز می‌گویند از این طریق آنان می‌توانند تصمیم بگیرند که با چه روشی به شاگردان آموزش بدهند.
این مرکز به کوشش لیسه خصوصی توحید در شهر هرات ایجاد شده است.
محمدرضا ابراهیمی معاون موسسات تعلیمی خصوصی توحید می‌گوید: “اهمیت این مساله برای شاگردان در این است که آن‌ها می‌توانند بفهمند که چه نوع هوشی دارند تا پیگیر هوش خود باشند.”
او افزود: “اگر هوش آنان متناسب با منطق ریاضی است، بیشتر باید دنبال منطق ریاضی و مسایل مربوط با آن باشند و وقت‌ خود را روی مسایل دیگر ضایع نکنند. برای ما هم مهم است، زیرا ما می‌فهمیم که شاگرد ما چه هوشی دارد و از چه روشی باید برای آموزش آنها استفاده کنیم.”
این روند در حضور معلمان و مشاوران اجرا نمی‌شود، بلکه شاگردان هر جایی که به اینترنیت دسترسی داشته باشند، می‌توانند در این آزمون شرکت کنند.
مرتضی نبی‌زاده که در این آزمون شرکت کرده می‌گوید: “من به نتایج این آزمون‌ها اعتقاد دارم. باور دارم که ممکن است نتایج این آزمون راست باشد. من بیشتر از گذشته در نتیجه این آزمون امیدوار شده‌ام که می‌توانم ریاضی بیاموزم. من حالا به ریاضی بیشتر از گذشته علاقمندم.”
اداره معارف (آموزش و پرورش) هرات از این اقدام استقبال کرده و آن را مبتنی بر معیارهای نوین آموزشی خوانده است.
بصیراحمد آروین طاهری، رئیس معارف هرات می‎گوید: ‎افرادی که اکنون به عنوان استاد و مشاور و رهنما در این مکتب کار می‎کنند، در این عرصه تجربه کافی دارند. برداشت و مشاهدات ما نشان می‎دهد که شاگردان هم از نحوه فعالیت این مرکز راضی و خوشحال اند.”
هرچند این یگانه مرکز سنجش استعدادها متعهد به ارائه خدمات به شاگردان علاقمند از دیگر مکاتب نیز هست، اما برخی از مسئولان معارف هرات ابراز امیدواری کرده‎اند که مراکز متعدد مشابه در مکاتب دولتی هم ایجاد شوند، تا روند سنجش استعدادها در زمینه‎های وسیعی سرعت یابد.
بی بی سی