افغانستان در پانزده سال اخیر با پدیدۀ مواد مخدر و به مبارزه با آن سرو کار داشته است و اما هنوز مشخص نشده است که چرا این مبارزه با مواد مخدر به نتیجه نرسیده است. در عین حال دست یافتن معتادان به مواد مخدر هم به شک آسان صورت می گیرد و مردم می‌گویند که دست یافتن به مصرف مواد مخدر بسیار ساده تر از هرچیزی در افغانستان است.
بر بنیاد یافته‌هایی که برخی موسسات بین‌المللی ارایه کرده اند و آنگونه که آگاهان می‌گویند که کشت مواد مخدر در پانزده سال گذشته بین کاهش و افزایش قرار داشته یا در نوسان بوده است.
حمیدالله، یک باشنده ولایت هلمند می‌گوید که در هشتاد درصد اراضی ولایت هلمند که قابل کشت و زرع است، هشتاد درصد تریاک کشت می‌شود و حتا بیشتر از آن و اینجا مردم به جز گیاه تریاک به کدام گیاه و نبات دیگر سر و کار ندارند.
اگرچه برخی گزارش‌ها حتا از کاهش سی‌درصدی تریاک تا یکی دو سال پیش در افغانستان سخن گفته اند اما برخی منابع می‌گویند که کشت تریاک با وجود چنین گزارش‌هایی در ولایت‌هایی که قبلا کشت نمی شد نیز صورت می‌گیرد که شامل برخی ولایت‌های مرکزی و شمالی است اما تریاک هلمند هنوز هم در صدر فهرست افغانستان و جهان قرار دارد.
به گفته برخی از کارشناسنان عرضه و تقاضای تریاک و هیرویین در داخل کشور و سپس منطقه و کشورهای جهان بازار کشت کوکنار که مادر تریاک است را رونق داده است و در این پانزده سال تلاشی به هدف جلوگیری از کشت این گیاه سود آورد صورت نگرفته است.
گزارش حاکی است که پس از سال ۲۰۰۹، این نخستین بار است که کشت خشخاش در افغانستان رو به کاهش گذاشته است.
در حال حاضر، در مجموع از ۳۴ ولایت افغانستان در سال ۲۰۱۵، تنها در ۱۴ ولایت آن خشخاش کشت نشده، در حالی که این آمار در سال ۲۰۱۴، ۱۵ ولایت بوده است. با این هم در سال ۲۰۱۶ سخن از افزیش کشت مواد مخدر زده می‌شود که به گفتۀ مسوولان در ریاست مبارزه با مواد مخدر غزنی، در برخی مناطق ناامن این ولایت نیز کشت مواد مخدر نسبت به سال‌های دیگر افزایش یافته است.
به باور منتقدان، تلاش‌های دولت در راستای تخریب کشتزارهای خشخاش در کاهش کشت این محصول موثر نبوده است زیرا این تلاش‌ها ظاهری و فقط به هدف مصرف بودجه صورت گرفته است تا قطع کوکنار و کشت آن در افغانستان.
برخی باشنده‌گان ولایت‌های جنوبی کشور تایید می‌کنند همه ساله میزان تخریب کشتزارهای کوکنار افزایش میابد؛ اما این تخریب زمانی صورت می‌گیرد که حاصل تریاک برداشته شده است و گروه‌های فنی کارشان بر سر آن را تمام کرده اند. چنین برخوردی یکی دیگر از سبب‌های افزایش کشت مواد مخدر شده است. همچنان در ساحاتی که زیر تسلط نیروهای مسلح است نیز کشت کوکنار به شکل گسترده صورت می‌گیرد.
ترتیب: شایسته- دانشجوی انستیتیوت مسلکی رفاه