احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:هارون مجیدی/ یک شنبه 16 میزان 1396 - ۱۵ میزان ۱۳۹۶
محمدحسین جعفریان، از مستندسازان معروف ایران است که نام او گره خورده است با افغانستان و مستندهای درخشانی که از زندهگی و مبارزۀ قهرمان ملی افغانستان تهیه کرده است.
آقای جعفریان شعر، مقالات و گفتوگوهای بیشماری از شناخت و خاطراتش با شهید احمدشاه مسعود دارد. او سالهای طولانی در افغانستان بوده و شناخت عمیقی از مردم، فرهنگ، رسوم و قهرمان ملی کشور دارد.
آقای جعفریان در نخستین سالروز شهادت احمدشاه مسعود به کابل دعوت میشود و در این دعوت او را آقای بهروز افخمی نیز همراهی میکند. سالها بعد حاصل این سفر را در مجموعۀ «در پایتخت فراموشی» مینویسد که چاپ دوم آن به سال ۱۳۹۱ خورشیدی از نشانی سورۀ مهر نشر شده است.
سفرنامۀ «در پایتخت فراموشی» در ۲۶۴ برگ و دو هزار و پنجصد نسخه چاپ شده است. حسین جعفریان با نثری زیبا، چشمدیدها و دانستنیهایش از قهرمان ملی کشور را در لابهلای این سفرنامه به بیان میگیرد و گزارش مکملی از متن و حاشیههای نخستین کنفرانس بینالمللی مسعودشناسی را نیز میآورد.
این سفرنامه که پس از مقدمۀ کوتاهِ جعفریان با نام «تا که یاد گلرخان شهر کابل میکند»، شامل ۶ فصل است؛ از تهران به کابل، کابل چند ماه پس از خروج طالبان، سمینار آغاز میشود، از کوتۀ سنگی تا پارک زرنگار، سفر به پنجشیر و بازگشت به کابل و حکایت آخرین روزها عنوان فصلهای این کتاب است.
جعفریان در مقدمۀ این کتاب نوشته است: در پیامد ترور مسعود، حادثۀ ۱۱ سپتامبر رُخ داد و پس از آن، امریکا به افغانستان حمله کرد. امریکا و همپیمانانش تومار طالبان را در هم پیچیدند و در کنفرانس بُن مقرر شد تا حامد کرزی رییسجمهور افغانستان شود. در ماه سنبلۀ ۱۳۸۱ دولت افغانستان و بنیاد احمدشاه مسعود نخستین سالگرد شهادت او را در مراسمی باشکوه گرامی داشتند؛ در جایی که تنها چند ماه از استقرار حکومتی جدید در کابل میگذشت و این مراسم در سالهای بعد هم ادامه یافت. من با حضور در این مراسم، وقایع روزانه را یادداشت میکردم؛ شاید گاهگاه نثر رونوشت ناملایماتی داشته باشد و گاه داوریها و اظهارنظرهای عجولانهیی در مورد افراد یا اتفاقات ثبت شده باشد؛ این همه را پیشاپیش میپذیرم.
یادداشت از لحظه دریافت دعوت و آمادهگی برای سفر تا آخرین شب حضور آقای جعفریان در کابل را در بر میگیرد. محمد کاظم کاظمی از شاعران و پژوهشگران خوشنام افغانستان پس از نشر این کتاب در مقالۀ نوشته بود: پیش از همه باید نثر جعفریان را ستود، که نثری است موجز، رسا، شفاف، جذاب و سرشار از شیرینیهای قلمی. بسیار به زبان گفتار نزدیک است و این ویژهگی خوبی است برای نثر، آنهم در چنین کتابی. تقریباً در هر صفحۀ کتاب یکی دو تعبیر دلنشین طنزآمیز یا شیرینکاری قلمی دیده میشود که آدمی را به ادامۀ خواندن کتاب ترغیب میکند.
به باور آقای کاظمی: حتا میتوان گفت که این ماجراهای طنزآمیز و این شیرینیهای نثر، تا حدودی به نجات کتاب هم آمده و آن را از ملالآوری بهدر آورده است، چون حقیقت این است که سفری چند روزه به نیت شرکت در یک همایش، چندان مجالی برای درگیرکردن خواننده با ماجراهای گوناگون، فضاهای متفاوت و اشخاص بسیار ندارد. شاید از همین روی است که جعفریان گاهی برای جذاب ساختن متن، به نقل خاطراتی از سفرهای پُرماجرای گذشتهاش میپردازد، سفرهایی که کاش آنان چنین سفرنامههای پروپیمانی میداشتند.
Comments are closed.