احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
- ۰۹ ثور ۱۳۹۲
بر بنیاد تازهترین گزارشی که روزنامۀ امریکایی نیویارکتایمز منتشر کرده، گفته میشود که سازمان استخباراتی ایالات متحده (سیا)، طی یک دهۀ گذشته به ارگ ریاستجمهوری افغانستان، بستهها و پاکتهای پول ارسال داشته است. قرار متن گزارش، این پولها هر ماه به دفتر رییسجمهوری به آن دلیل فرستاده میشده تا در راستای تحقق برنامههای ایالات متحده ـ که ظاهراً تحکیم پایههای دموکراسی و نظامسازی خوانده شده ـ مصرف گردد. این گزارش افزوده است که سوگمندانه این پولها در راستای تقویت جبهاتِ طالبان و همچنان گسترش فساد و خلقِ بنبست فراراهِ استراتژی خروجِ ایالات متحده، مصرف شده است.
این نخستین بار نیست که ادعا میشود دولت افغانستان بهصورت پنهانی از کشورها پول دریافت میکند. دو سال قبل نیز گفته شده بود که دفتر آقای کرزی از جمهوری اسلامی ایران پول میگیرد، اما ریاستجمهوری کشور در اینباره هیچ ابراز نظری نکرده است.
با توجه به این گزارش، چند پرسشِ مهم مطرح میشود که در پیِ پاسخ به آن، میتوان تحلیلها را استوار کرد.
پرسش نخست آن است که چه رمزی در دریافت پولهای پنهانی است که آنهم از سوی یک ارگان استخباراتی، به دفتر رییسجمهور مواصلت میکند؟
و پرسش دوم اینکه، اگر دریافتِ این پول برای کارهای مشروع و طیِ قراردادهای دوجانبه صورت میگیرد، پس چرا به صورت پنهانی؟
بدیهیست که پاسخِ این پرسشها به سودِ ریاستجمهوری نیست و باید کاسهیی زیر نیمکاسه باشد. زیرا سیا یک نهاد استخباراتیست و همکاری مالییی که غیر از مسایل استخباراتی باشد، وظیفۀ آن نهاد نیست. از سوی دیگر، دفتر ریاستجمهوری هم یک دفتر کنترلکننده است، نه اینکه محل تسلیمگیری پول باشد. اما با اینهمه، یک فرضِ دیگر هم میتواند وجود داشته باشد و آن اینکه: پرداختِ چنین پولی خلاف میل مردم ایالات متحده و خلاف قراردادهای توافق شدۀ افغانستان ـ امریکا صورت میگیرد، ازینرو سیا برای انجامِ این کار غیر قانونی، وارد عمل شده است.
در این صورت، چه چیزی میتواند مصرفِ این پولها را به راههای غلط کشانده باشد؟
یکی آنکه، خود ناروشمندی و غیرقانونی بودنِ پرداختِ پول باعث شده که پول به جیب طالبان و همینگونه فسادپیشهگان سرازیر گردد؛ و دوم اینکه، ممکن است تیم اطراف رییسجمهور بر بنیاد گرایشهای قومیشان، مسیر مصرفِ این پول را به سمتِ دیگری منحرف کرده باشند.
اما فرض و احتمال قویتر از همه این است که شاید سیا خود برای چنین هدفی، این برنامه را پی ریخته باشد. از آنجایی که اکثر رویدادها و برنامههای کشورهایی چون ایالات متحده بر بنیاد یافتههای استخباراتی تنظیم شده و همواره، این جنگهای استخباراتی بوده که استراتژی و سیاست خارجیِ ایالات متحده را تعیین کرده است، احتمال میرود که این پول فرستادنها و پول گرفتنها، یک برنامۀ استخباراتی باشد که آنسویش برای مردم افغانستان و رسانهها پیدا نیست.
با توجه به موضعگیریهای ایالات متحده در برابر طالبان که گاهی با آن گروه میجنگد و گاهی صلح میکند، ممکن است روند تقویت و رسمیتبخشیِ طالبان از مجرای همین پولها با تبانیِ ایالات متحده صورت گرفته باشد.
همۀ این فرضیات از واقعیت به دور نیستند و از گذشته هم حدس زده میشدند. ولی به هر رو، اکنون این یک شرمساریِ بزرگ است که شنیده میشود دولت بهظاهر منتخب یک مملکت، به صورت پنهانی از استخباراتِ یک ابرقدرت پول دریافت میکند. چه بسا ممکن است که همۀ قانونشکنیها و قانونگریزیها به زورِ همین پولها صورت گرفته باشد، و چه بسا ممکن است که کمپاینهای انتخاباتی و رویارویی با مجلس نمایندهگان و همچنین تجارتهای غیرقانونی دیگر، به واسطۀ همین پولها صورت گرفته باشد که پشتوپهلوی آنها هرگز برای مردم افغانستان روشن نشده است.
Comments are closed.