کار بالای بزرگترین معدن افغانستان که مس عینک می‌باشد، به صورت موقت معطل شده است. وزارت معادن افغانستان می‌گوید که نگرانی‌ها در مورد این که این پروژۀ اقتصادی بزرگ با خطر مواجه خواهد شد، نادرست می‌باشند.
بنابر گزارش خبرگزاری رویترز، شرکت چینایی «ام. سی. سی» و دولت افغانستان قراردادی را به ارزش سه میلیارد دالر به خاطر استخراج این معدن عقد کرده بودند که اکنون به خاطر اندکی عقب نشینی از سوی این شرکت با خطر مواجه است.
این گزارش می‌گوید که سرمایه گزاران بزرگ چینایی برای دولت افغانستان شرایط جدیدی را پیش کش کرده اند که خلاف توافق قبلی می‌باشند.
این کنسرسیوم چینی می‌گوید برای معدن پایگاه تولید برق نمی‌سازد و کار ساختن خط آهن معدن را هم متوقف می‌کند که در ابتدا با دولت افغانستان برای ساختنش توافق کرده بود.
اما حالا انجینر سمیع الله، معاون دفتر رسانه‌های وزارت معادن می‌گوید که این وزارت به زودی در مورد شرایط مطرح شده «ناعادلانه»،در پیکنگ، پایتخت چین با رییس شرکت چینایی و مقامات این کشور صحبت خواهند کرد.
وی نگرانی‌ها در مورد از دست دادن قرارداد این معدن بزرگ را بی‌جا خوانده و می‌گوید که شرکت «ام. سی. سی» می‌تواند در زمان معین استخراج مس را از این معدن آغاز کند. او می‌افزاید: «این موضوع بزرگی نیست که ما نگران شویم و یا در مورد سقوط این پروژه بزرگ اقتصادی صحبت کنیم. وزیر معادن یک هیات تخنیکی را به چین فرستاده است که در مورد حل این مسئله تحقیق کنند. ما امیدواریم که مطابق با پلان مطرح شده کار استخراج معدن مس عینک آغاز شود. دولت افغانستان متعهد است که از کار معدن مس عینک حمایت و نظارت می‌کند. البته ما در این زمینه قرار داد واضحی با چین داریم.»

تاخیر در آغاز کار
در همین حال یک سازمان غیر دولتی تحقیق در مورد شفافیت در کابل می‌گوید که شرکت چینایی «ام.سی.سی» می‌خواهد کار استخراج مس عینک را برای پنج سال، یعنی تا سال ۲۰۱۹ به تاخیر اندازد.
حالا حکومت افغانستان دو راه دارد؛ یا باید شرایط جدید شرکت چینایی را بپذیرد و یا اینکه این قرارداد اقتصادی بزرگ را فسخ کند.
مقامات افغانستان امیدوارند که نظام اقتصادی افغانستان را با کم شدن کمک های بین المللی، با درآمدی که این کشور از معدن مس عینک و دیگر معادن و منابع طبیعی اش به دست می آورد پابرجا نگه دارد.
آیا عقبگرد چینایی‌ها از استخراج معدن مس عینک و سرمایه گزاری بر دیگر معادن افغانستان تاثیری بر اقتصاد این کشور خواهد گذاشت؟
عصمت الله غلجی، عضو دفتر مطالعات منطقوی افغانستان در کابل در این زمینه می‌گوید: « این لازم است که دولت افغانستان تا حد ممکن با چینایی ها گفتگو کند و از این پروژه منصرف نشود. چرا که مردم افغانستان بسیار منتظر هستند که کار عملی بالای این معدن آغاز شود و راه برای مبارزه با بحران اقتصادی بعد از کم شدن کمک های جامعه جهانی در این کشور هموار شود.»
معدن مس عینک، در ردیف معادنی در جهان قرار دارد که بیشترین میزان مس خالص را دارند. این معدن در یک منطقه ناامن افغانستان موقعیت دارد. جایی که شورشیان بارها بر کارگران و کارمندان این معدن یورش برده اند و آنها را مجبور ساخته اند که کارشان را متوقف کنند.
قرارداد مس عینک در سال ۲۰۰۷ میلادی به امضا رسید. اگر کار استخراج این معدن آغاز شود، افغانستان سالانه ۲۵۰ میلیون دالر امریکایی به دست می‌آورد و زمینه کار برای دست کم ۷ هزار و ۵۰۰ تن در این کشور فراهم می‌شود.