ظهور اتحاد انتخاباتی با حضور شخصیت‌های قدرتمند و پرنفوذ کشور که تجربه طولانیِ مبارزه سیاسی را دارند، بدون شک تکانه‌یی مهم در مناسبات جدید سیاسی تعبیـر شد. بسیاری از ناظران به چند دلیل، ظهور اتحاد انتخاباتی را حرکتی به سمت نظام‌مند شدنِ انتخابات در کشور ارزیابی کردند و به این باور اند که در نبود احزاب قدرتمند سیاسی، چنین اتحادهایی می‌توانند در راندمان مبارزات انتخاباتی نقشی موثر داشته باشند.
خوب است به چند مورد مهم‌تر در این خصوص نگاهی گذرا صورت گیرد:
۱) ایجاد اتحادهای انتخاباتی در زمانی که مبارزات فشرده برای کسب قدرت سیاسی لازم دیده می‌شود، به نحو چشم‌گیری می‌تواند از ضیاع وقت و رأی مردم بکاهد.
۲) در موجودیت اتحادهای انتخاباتی، مردم به صورت بهتری می‌توانند در گزینش نامزد مورد علاقه خود با اطمینان برخورد کنند.
۳) اتحادهای انتخاباتی به دلیل این‌که از چهره‌ها و شخصیت‌های سیاسی‌‌یی که شاید برخی از آن‌ها حزب سیاسی نیز داشته باشند تشکیل شده است، به توحید دیدگاه‌ها کمک می‌کنند و به این صورت، به بخش مهمی از خواست‌های مردم پاسخ قناعت‌بخش داده می‌شود.
۴) اتحادهای انتخاباتی از فردی شدن انتخابات که بدون شک به فردی شدنِ قدرت نیز می‌انجامد، جلوگیری می‌کنند و این موضوع سبب می‌شود که مردم مطمین باشند که رای آن‌ها هدر نرفته است.
۵) اتحادهای انتخاباتی شکل انتخابات را نیز دچار یک سری تغییرات می‌کنند و از فرسایش در جریان مبارزات انتخاباتی می‌کاهند. به این دلیل که افراد زیادی وجود دارند که می‌توانند به‌خوبی به تقسیم وظایف بپردازند و آن‌ها را اجرایی کنند.
۶) اتحادهای انتخاباتی در کشوری که سطح و میزان تقلب در آن‌ها غیرقابل پیش‌بینی و حتا جلوگیری است، می‌توانند به عنوان عنصری نظارت‌کننده نیز عمل کنند تا یک جریان و یا گروه خاصِ انتخابات به سمتی هدایت نشود که نتیجه انتخابات به زیانش تمام گردد.
۷) اتحادهای انتخاباتی با توجه به تجربه افغانستان، می‌توانند به عنوان موثرترین راهکار عدم فردی شدنِ قدرت عمل کنند؛ چیزی که در ده سال گذشته متأسفانه اتفاق افتاد و نتایج بدی را نیز به بار آورد که تا امروز اثرات آن در تمام عرصه‌ها مشهود است.
حالا با توجه به چنین وضعیت و فضایی، می‌توان گفت که اعلام حضور اتحاد انتخاباتی در روند سیاسی جدید افغانستان، می‌تواند نتایج مثبتی در پی داشته باشد؛ ولی در عین حال اتحاد انتخاباتی که امیدهای زیادی در جامعه ایجاد کرد، نکات نگران‌کننده نیز دارد.
این موضوع را فراموش نکنیم که اکثریت اعضای اتحاد انتخاباتی، پیشینه کار سیاسی با یکدیگر را دارند، آن‌هم به این دلیل که این افراد و شخصیت‌ها در دوران جهاد و مقاومت، به گونه‌هایی در کنار هم قرار داشته و بین آن‌ها روابطی برقرار بوده است. ولی با وجود روابط و شناختی که اکثریت اعضای اتحاد انتخاباتی نسبت به یکدیگر دارند، این تجربه نیز وجود داشته که گاهی نیز در برابر هم صف‌آرایی کرده‌اند و یا در دقیقه نودم، صحنه را به نفع رقیب ترک کرده‌اند.
این خطر اکنون نیز به قوتِ خود باقی‌ست و بسیاری‌ها نگران‌اند که نشود روزی شاهد فروپاشی اتحاد انتخاباتی باشیم؛ همان تجربه که در سال ۲۰۰۹ بر سر جبهه ملی آمد و با وجود این‌که شخصیت طراز اولی چون استاد برهان‌الدین ربانی فقید در رهبری آن قرار داشت، جبهه ملی در آستانه انتخابات دچار گسست و فروپاشی شد. این تهدید متوجه اتحاد انتخاباتی نیز هست و به ویژه این‌که برخی گزارش‌ها که در روزهای اخیر منتشر شده، حاکی از آن است که برخی جناح‌ها و گروه‌های سیاسی به‌شدت تلاش دارند که اتحاد انتخاباتی را به ورطه سقوط بکشانند و یا هم شماری از اعضای برجسته آن را به نحوی شکار کنند. این نگرانی به قدرت خود باقی است و اعضای اتحاد انتخاباتی، باید در روزهای نزدیک به این‌گونه نگرانی‌ها پاسخ دهند.
از سوی دیگر، اعضای اتحاد انتخاباتی پس از تشکیل آن اعلام کردند که به‌زودی برنامه و منشورانتخاباتی خود را منتشر می‌کنند؛ منشوری که می‌تواند به پرسش‌های زیادی در مورد موضع‌گیری‌ها و برنامه‌های اتحاد انتخاباتی پاسخ دهد. متأسـفانه با گذشت مدت زیادی، نه تنها دیگر صدایی از اتحاد انتخـاباتی بیرون نشده، بل خلاف آن سروصدا های زیادی وجود دارد که این اتحاد در حال فروپاشی از درون است. چنین وضعیتی بدون شک برای انتخابات و اعضای اتحاد انتخاباتی به شدت زیان‌بار است و می‌تواند تأثیرات ناگواری بر روند دموکراتیزه شدنِ کشور بگذارد.
مردم انتظار دارند که اتحاد انتخاباتی به‌زودی منشور خود را ارایه کند و بر سر نامزدی واحد، به نتیجه برسـد. فلسفه وجودی اتحادهای انتخاباتی، عمدتاً این است که می‌توانند با انعطاف با مسایل برخورد کنند و قدرت را به گونه‌یی جمعی سازند. اگر در درون اتحاد انتخاباتی، این مفکوره وجود نداشته باشد که «یکی برای همه و همه برای یکی» تلاش کنند، بدون شک از حالا باید گفت که اتحاد انتخـاباتی سرنوشت خوبی نخواهد داشت.