با پایان یافتن مهلت ثبت‌نامِ نامزدان ریاست‌جمهوری و مشخص شدن رقابت‌کننده‌گان این عرصه، اکنون وارد مرحله جدیدی از انتخابات شده‌ایم که در آن همه تلاش خواهند کرد که آرای مردم را به خود جلب کنند تا پیروزی نصیبِ آن‌ها گردد.
اما آن‌چه این روزها باید جدی‌تر و قوی‌تر از سوی رسانه‌ها و مردم دنبال شود، طرح و برنامه‌یی است که باید این نامزدانِ محترم برای اداره و مدیریت درست و موفق جامعه، سنجیده و روی آن کار کرده باشــند.
هرچند می‌دانیــم که از این‌پس، ما شاهد شعارهای بسیار و طرح و برنامه عملیِ کمتر می‌باشیم، اما خوب است که مرتب این نکته از سوی رسانه‌ها یادآوری شود که اگر ماه‌های بسیار محدودِ مانده به روز انتخابات نیز صرفِ چانه‌زنی‌ها، ژست گرفتن‌ها و ظاهرسازی‌هایی شود که فقط آرای مردم و کسب پیـروزی را نشانه می‌رود، پس دیگر چه زمانی برای تحکیم پایه‌های تیمی و برنامه‌ریزیِ مدون و قابل ارایه به ملت باقی می‌ماند!
در جوامعی که چند صباحی پیشتر از ما مشق دموکراسی کرده‌اند و حکومت‌های انتخابی را با خود دارند و روی کار آورده‌اند؛ لازمه و پیش‌شرط نامزد شدن برای ریاست‌جمهوری، داشتن خردورزیِ مدرن و سوابق کاری درخشان است که بی‌شک این دو عنصر، لازمه رهبری جامعه و پیشرفت یک ملت است. مبارزات انتخاباتی در کشورهای توسعه‌یافته نیز، معنایی جز تلاش برای ارایه طرح کاری و برنامه مدیریتیِ بهتر برای جامعه در تمام سطوح ندارد، به‌ویژه در زمینه‌هایی که مردم با مشکل روبه‌رو هستند. بنابراین، نامزدی بیشترین شانس پیروزی را خواهد داشت که شفاف‌ترین و علمی‌ترین برنامه را به شهروندان ارایه داده و توانسته قناعت افکار عمومی را حاصل کند.
اما در افغانستان متأسفانه تا دیروز، به این مهم توجه کافی وجود نداشت و انتخابات اغلب حول افراد و نام‌ونشانِ آن‌ها می‌چرخیــد و نامزدان انتخاباتی نیز با دادن شعارهای پرطمطراق، کلیشه‌یی و کُلی می‌توانستند نظر مردم را به خود جلب کنند. خوش‌بختانه که اکنون درک و شعور سیاسی مردم افغانستان بالا رفته و با تجربه‌یی که از دو انتخابات گذشته ریاست‌جمهوری دارند، دیگر به شعارهای زیبا ولی بدون برنامه اعتماد نمی‌کنند. بلکه این بار به نظر می‌رسد نامزدی موفق‌ خواهد بود آرای مردم را به خود جلب کند که به این نیاز و خواست جمعی جامعه که همانا ارایه یک برنامه کلان ملی و عملی است، پاسخ دهد. مردم می‌خواهند رییس‌جمهور آینده‌شان فردی برنامه‌محور باشد که به تمام مشکلات و چالش‌های کشور اندیشیده و برای رفع همه، طرح و راهکار دارد.
سزاوار است که طرح و ایده‌هایی که نخبه‌گان سیاسی افغانستان روی آن اندیشیده‌اند و برای فضای سیاسی کشور نسخه‌یی بومی آماده ساخته‌اند، مورد عنایت و دقتِ بیشتر قرار بگیرد، آن‌هـم در فضایی که به نظر می‌رسد نامزدان ریاست‌جمهوری، کمتر فرصتی برای تدوین طرحی جامع و عملی برای ایجاد همگرایی و تشکیل دولت وحدت ملی در جامعه داشته‌اند. طرح آجندای ملی در این زمینه غنیمتی کم‌نظیر به شمار می‌رود. زیرا این طرحِ مدون و مکتوب شده، مورد توجه و تأیید اغلب نخبه‌گان سیاسی کشور و نهادهای مدنی قرار گرفته و هم‌چنین با استقبال سازمان ملل و برخی کشورها روبه‌رو شده است. بسیار خوب خواهد بود اگر نامزدان ریاست‌جمهوری، طرح آجندای ملی را به صورت جدی در دستور کار خود و حتا سرفصلِ مبارزات انتخاباتی خود قرار دهند. چرا که این طرح با مشوره نخبه‌گان افغانستانی و در نظرداشت تمام واقعیت‌های کشور، توانسته در خصوص شیوه دست‌یابی به صلح پایدار و تکمیل پروسه اعتمادسازی و تشکیل دولت وحدت ملی و… راه‌حل‌های جامعی پیشکش کند که هم وحدت‌زا باشد و هم بتواند مسیر روشنی را پیش روی رییس‌جمهور آینـده قرار دهد.
به باور دست‌اندرکاران طرح آجندای ملی، این طرح در مراحل اولیه خود قرار دارد و باید برای هرچه غنامند ساختن آن، نشست‌ها و گفت‌وگوهای سلسله‌واری ترتیب گردد تا در فرآیند آن، به راه‌حل‌های عالی‌تر و عملی‌تری دست یافت.
بدون شک نیاز افغانستان امروز، فقط حضور فیزیکی چهره‌ها و شخصیت‌های سرشناس و به‌راه‌اندازی هیاهو در سطح شهر و رسانه‌ها نیست؛ بلکه ما امروز بیش از همه به یک طرح و برنامه جامع و کلان ملی نیازمندیم که بتواند سال‌ها بی‌برنامه‌گی و حکومت‌داری ناسالم در افغانستان را تلافی و جبران کند. امید است که تمام نامزدان انتخابات ریاست‌جمهوری، این مهم را به یاد داشته باشند و از شعارمحوری به برنامه‌محوری گذار کننــد.