احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:10 قوس 1392 - ۰۹ قوس ۱۳۹۲
رییسجمهور کرزی طی یک دعوت رسمی از نوازشریف نخست وزیر پاکستان خواست تا به کابل آمده، روی مسایل مهمی گفتوگو کنند. این دیدار روز گذشته در کابل صورت پذیرفت و رسانهها ظاهراً گزارش کردند که این گفتوگو برای ادامۀ مذاکرات صلح و همچنین ادامۀ همکاریهای پاکستان در این راستا تدارک دیده شده است.
اما شرایط این سفر و زمان آن، حاکی از مسایل دیگری است که نمیتوان تحلیل آن را از نظر به دور داشت.
آقای شریف در شرایطی به افغانستان سفر میکند که آقای کرزی این روزها سرگرم گفتوگو برای امضای پیمان امنیتی با ایالات متحده است و چانهزنیها تا هنوز به نتایج مثبتی منجر نگردیده است. این که چرا هنوز پیمان امنیتی امضا نشده، اظهرمنالشمس است و بیگمان، تا زمانی که رییس جمهور کرزی از خواستههای گروهی و شخصیاش نگذرد، ادامۀ چانهزنیها بینتیجه خواهد ماند.
موضع پاکستان نیز در خصوص پیمان روشن است. هرچند به صورت علنی کدام مخالفتی از سوی پاکستانیها علیه این پیمان صورت نگرفته، اما در باطن سنگاندازیهای آنان کاملاً واضح است.
از یک طرف گفته میشود که این دیدار قرار بود هفتهها قبل میان دو مقام بلندپایه صورت گیرد اما بنا بر دلایلی زمان آن از سوی رییس جمهور کرزی به تعویق افتاد؛ و از سوی دیگر، آنچه که اجندای اصلی این دیدار خوانده میشود، بسیار بیربط به شرایط ملاقات است.
افزون بر آن، بر بنیاد تجربه ثابت شده که پاکستان در وعدههایش مبنی بر همکاری در راستای صلح و ثبات پایدار در افغانستان صادق نیست. اینگونه ملاقاتها و دیدارها میان افغانستان و پاکستان، بسیار صورت گرفته که همهگی به طور قطع بینتیجه ماندهاند.
با اینهمه، پرسشی که مطرح میشود این است: سفر آقای شریف بیانگر چه میتواند باشد؟
اکنون اگر گزارههای ذکر شده را کنار هم بگذاریم، چنین تحلیلی به دست میآید که منظور اصلی آقای کرزی از این دیدار، ادامۀ گفتوگوها با طالبان و طلب کمک از پاکستان در راستای تحقق صلح نیست. حتا اگر باشد، در اولویت قرار ندارد. چه، او اشارۀ ظریفی به موضع ایالات متحده نیز دارد و رسیدن به این هدف را مشروط به موضع ایالات متحده دانسته است.
گمان میرود که آقای کرزی در این ملاقات هدف خاصی را دنبال میکند و آن نوعی بیاعتنایی دیپلماتیک به ایالات متحده است. پاکستان از راههای گوناگون سعی دارد تا این پیمان با ایالات متحده به امضا نرسد، هرچند ایالات متحده تا کنون به روی خود نیاورده، اما بیگمان که از آن متأثر است.
با توجه به طفره رفتنهای آقای کرزی از امضای این پیمان و با توجه به خواستههای پنهانی که گفته میشود شروط اصلی آقای کرزی اند، میتوان این سفر را نوعی اهرم فشار قلمداد کرد تا ایالات متحده را مجبور به عقبنشینی کند و آن کشور را مجبور سازد تا به شروط رییس جمهور کرزی – که همانا حمایت از نامزد مورد نظرش در انتخابات پیشروست – تمکین کند.
به هر روی، نمیتوان حکم کرد که سفر بیموقع و نامناسبِ آقای شریف به کابل، پلۀ معامله بر سر پیمان امنیتی را به سود آقای کرزی سنگین میسازد. اما میشود حدس زد که این سفر مثل گذشته در زمینۀ ادامۀ گفتوگوهای صلح، بینتیجه اما روی تغییر شرایط امضای پیمان امنیتی قطعاً اثرگذار خواهد بود.
Comments are closed.