احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:احمد عمران/ 7 حمل 1393 - ۰۶ حمل ۱۳۹۳
اظهاراتِ رییسجمهور کرزی در مورد شبهجزیرۀ کریمیه در این روزها در فضای مجازی چنان از بازتابِ گستردهیی برخوردار بوده که کمتر حرفوحدیثِ جهانی و منطقهیییی به پای آن میرسد. برخی با نوشتن طنزهای بلندبالا، این سخنان را به باد انتقاد گرفتهاند و برخی دیگر نیز با منطق و استدلال تلاش کردهاند شأن نزولِ آنها را پیدا کنند.
اما از هر طرف که به موضعگیریِ آقای کرزی در مورد حوادث کریمیه نگاه کنیم، آن را جالب و حتا گیچکننده خواهیم یافت. نخست از این جهت که این موضعگیری بر چه اساس و منطقی صورت گرفته است. زیرا کشورها در سیاستهای جهانی و منطقهیی خود، از اصول و ضوابطی پیروی میکنند که آن اصول و ضوابط، بازتابدهندۀ نگرش و نوع ارزشگذاریِ آنها به حوادث پیرامونی است. ممکن است زمانی این موضعگیری بهدلیل نزدیکی جغرافیایی در مورد یک کشور صورت بگیرد و زمانی شاید این مجاورت، معنوی باشد و کشوری از لحاظ اخلاقی و معنوی بخواهد که در مورد وضعیت یک کشورِ دیگر موضعگیری داشته باشد. چنانکه اگر مقامهای کشور در مورد قضیۀ فلسطین موضعگیری کنند، میتوان نتیجه گرفت که این موضعگیری برخاسته از تعلقاتِ معنوی به مردم فلسطین است و اگر در مورد کشورهای همسایه موضعگیرییی صورت بگیرد، باز میتوان درک کرد که بهدلیل تأثیراتی که ممکن است بر کشور ما داشته باشند، مقامهای کشور خود را مکلف دانستهاند که موقفِ خود را در قبالِ این کشورها نشان دهند. اما اگر چنین علاقهمندیها و تمایلاتی هم وجود نداشته باشد، چهگونه میتوان به توضیحِ برخوردهای سیاسیِ مقامهای کشور پرداخت، مثل آن چیزی که آقای کرزی در مورد حوادث کریمیه از خود نشان داده است؟… آیا اگر حوادثی نظیر کریمیه در کشور نیکاراگوا در امریکای لاتین اتفاق میافتاد، آنگاه آقای کرزی در مورد آن موضعگیری میکرد و یا از او توقع میرفت که موضعگیری داشته باشد؟
دوم اینکه بعضی وقتها برخی کشورها بهدلیل اقتدار سیاسی و جهانییی که دارند، در قبال مسایلِ کشورهای دیگر موضعگیری میکنند. به گونۀ مثال، ممکن است که امریکا و روسیه بهدلیل اقتدار و قدرت نظامی و سیاسی خود، در مورد حوادثِ جهان موضعگیری داشته باشند و موضعگیریِ چنین کشورهایی کاملاً قابل توجیه است. اما رییسجمهوری که قادر نیست امنیت پایتختِ خود را تأمین کند، با چه منطقی میخواهد در قبال حوادثِ منطقهیی که هزارانکیلومتر از دایرۀ حکومتداریِ او دور است، موضعگیری سیاسی داشته باشد؟!!… به همین دلیل میبینیم که موضعگیریِ آقای کرزی در مورد مسایل کریمیه بهجای اینکه مورد استقبال مردم قرار گیرد، به باد انتقاد و حتا ریشخند گرفته میشود.
سوم اینکه آقای کرزی با چه حقی به چنین موضعگیرییی دست زده است؟… ما نمیخواهیم که از آنچه که در منطقۀ کریمیه واقع شده، دفاع کنیم و یا در تقابل با آن قرار بگیریم؛ زیرا موضوعیست که به هیچ صورت با مسایلِ افغانستان پیوند ندارد و باید از مجاری حقوقی و بینالمللی بهوسیلۀ مردم ساکن در آن منطقه و کشورهای ذیدخل حلوفصل گردد.
آقای کرزی بهجای اینکه در مورد حوادثِ کریمیه موضعگیری داشته باشد، باید در مورد قاتلانِ احمد سردار و هزاران قربانیِ دیگری که هر روز در عزای آنها اشک میریزیم، موضعگیری کند. آقای کرزی بهجای موضعگیری در مورد حوادث کریمیه، باید به این بیندیشد که چهگونه افغانستان را از مصایب و مشکلاتی که به آنها دچار شده، نجات دهد؛ کشوری که تا کمتر از دو هفتۀ دیگر شاهد برگزاری انتخابات ریاستجمهوری و شوراهای ولایتی خواهد بود ولی مخالفانِ این روند هر روز با حملات انتحاری و تهاجمی میخواهند از رفتن مردم به پای صندوقهای رای جلوگیری کنند. آقای کرزی بهجای موضعگیری در مورد حوادث کریمیه، به شهر کابل نگاه کند که با بارش باران نزدیک است به سونامی دچار شود.
متأسفانه آقای کرزی دغدغۀ این مسایل را ندارد، ولی در برابر حوادث کریمیه در آن سر دنیا، واکنش نشان میدهد. این موضعگیری بدون شک هیچ ربطی به دیپلماسی و آنچه که به عنوان سیاست خارجی افغانستان شناخته میشود، ندارد. موضعگیری آقای کرزی تنها یک دلیل موجه میتواند داشته باشد و آن این است که او تلاش کرده در برابر هیأت کانگرسِ امریکا از خود ژستِ سیاسی نشان دهد. زیرا با دپیلوماسی ناقص و کممایهیی که افغانستان ظرف سیزده سال گذشته برای خود تدوین کرده، موضعگیری آقای کرزی را نمیتوان توجیه کرد. در این دیپلماسی دستوپا شکسته، افغانستان کشوری غیرجانبدار با سیاست خارجیِ چندجانبهگرایانه تعریف شده است؛ کشوری که میخواهد از تنش و تقابل در مناسبات جهانی دور بماند و با همۀ کشورها رابطهیی دوستانه داشته باشد. موضعگیری آقای کرزی در مورد حوادث کریمیه، نه تنها با چنین سیاستی سرِ سازگاری ندارد، بل در تقابل با آن نیز قرار میگیرد. نتیجۀ چنین سیاستی، میتواند وجهۀ افغانستان را در سطح منطقه و جهان خدشهدار سازد. زیرا کشوری که خود را در مسایل جهانی غیرجانبدار معرفی میکند، نباید نسبت به رویدادی فرسنگها دورتر از خود، چنین موضعگیریِ غیراصولی و جانبدارانه داشته باشد.
موضعگیریِ آقای کرزی نشان داد که او هنوز سیاست نمیداند و یا اگر میداند، بد میداند.
Comments are closed.