نخستین روزِ کارزارهای انتخاباتی دور دوم، با سخنرانی دو نامزد رقیب، آقایان داکتر عبدالله عبدالله و اشرف‌غنی احمدزی آغاز یافت. البته سخنرانی‌ها با برخی از آرایش‌ها و یارگیری‌های جدیدِ سیاسی نیز به همراه بود؛ چنان‌که برخی از چهره‌ها در انتخابات دور دوم، حمایت‌شان را از داکتر عبدالله و برخی هم از اشرف‌غنی اعلام کردند.
به‌روشنی پیداست که در ایام کارزارهای انتخاباتی، به چالش کشیدنِ حریف و رقیب، یک اصل است؛ اما این اصل باید روی برخی معیارها استوار باشد. اما به چالش کشیدنِ رقیب انتخاباتی با هر نوع عمل و گفتاری که زننده و ویران‌گر باشد، نشانۀ بیگانه‌گی با فرهنگِ انتخابات است.
سو‌گ‌مندانه که در جوامعِ پیشامدرنی چون افغانستان، رقابت‌های سیاسی فقط خلاصه می‌شود به کینه‌ورزی و خصومت. و این خصومت و کینه‌ورزی نیز به تهمت و افترا منتهی می‌گردد. اغلبِ سیاست‌مردانِ این کشور فقط راه تهمت زدن و برچسپ زدنِ غیرعقلانی و سیاسی را بلدند. اما نامزدان و طرف‌داران‌شان نباید برای به چالش کشیدنِ نامزد رقیب، دست به هر عملِ ناشایست بزنند و در فضای باز رقابتی، نفرت پخش کنند و به ایجاد فاصله‌های قومی بپردازند.
افغانستان باید از این انتخابات به عنوان یک فرصت برای بهتر کردنِ رابطه‌های سیاسی و اجتماعی بهره ببرد و کشور را یک گام به سوی مدنیت و نیک‌بختی جلو ببرد. اما بدبختانه دیده شد که هم در دور اولِ رقابت‌ها و هم در دور دوم، طرف‌دارانِ نامزدان با استفاده از شبکه‌های اجتماعی، فضای رقابتی را خصمانه و ماجراجویانه ساخته‌اند.
در این دور متأسفانه دیده شد که یکی از نامزدان محترمِ انتخابات نیز نخستین کارزار انتخاباتی‌اش را با ایرادِ اتهامات به رقیبش شروع کرد؛ حال آن‌که انتظار می‌رفت آغاز رقابت‌ها و به میدان خواستن حریف، با آرامش و حسن نظرِ متقابل همراه باشد. برداشتی که از آغاز رقابت‌های دور دوم صورت گرفته این است که برخی از نامزدان، از ورای توطیه‌ها سخن می‌گویند و دوست دارند که برای رقیب نقاط ضعف بتراشند و بعد آن را چرب‌تر ساخته حوالۀ مردم سازند. حال آن‌که شایسته است که این نامزدان با فرهنگِ جوان‌مردی وارد میدانِ رقابت شوند و از سیاه‌نماییِ یک‌دیگر خودداری ورزند.
به هر صورت به نظر می‌رسد که ما هنوز هم در مرحله‌یی از گذار قرار داریم. هنوز هم ما نیازمند مشقِ بیشتر در ساحۀ کارِ مدنی و فعالیت‌های دموکراتیک هستیم. با آن‌که برخی‌ها خود را لیبرال و جهان‌دیده می‌خوانند، اما در عمل نشان می‌دهند که هنوز از لاکِ قبیله و رقابتِ قومی بیرون نشده و برای تخریب رقیب، از هیچ تلاشی دریغ نمی‌ورزند و این رفتار، کاملاً خلافِ ادعای‌ پُرطمطراق‌شان است.
توقع آن است که تبلیغات و کارزار در انتخابات، کاملاً روش‌مند و مطابقِ قانون باشد و از اتهام بستن به رقیب امتناع صورت گیرد. درست آن است که حریف را به مباحثه و مناظره طلبید و یا برنامه‌های کاریِ خود را در یک چارچوبِ منظم و مدون برای مردم ارایه کرد تا مردم از توانایی و تدبیرِ نامزدان آگاه گردند. تهمت و افترا نه تنها باعث جلبِ آرا نمی‌شود، بلکه مایۀ بیزاری مردم از شخصِ تهمت‌زننده است. اتهام بستن‌ و افترازنی‌ دست‌کم شایستۀ کسانی که نامزد پست ریاست‌جمهوری‌اند، نیست. به این معنا که کسانی که داعیۀ رهبریِ یک کشور را دارند، نباید به رقبای انتخاباتی‌شان، تهمت و افترا وارد سازند. تهمت زدن، ویژه‌گیِ مبارزاتیِ افرادی‌ست که از اعتماد به نفسِ بالایی برخوردار نیستند و در برابر رقیب، احساسِ حقارت می‌کنند. بدون شک نامزد شایسته و قدرت‌مند، توانایی خود را با ارایۀ برنامه‌های کارآمد و حفظ خون‌سردی نشان می‌دهد، نه چیغ زدن و اتهام بستن!