قبلاً تشکیل ریاست ثبت احوال نفوس تحت ریفورم اصلاحات اداری و خدمات ملکی قرار گرفته و چون تصمیم بود تا توزیع عمومی تذکره کمپیوتری به سطح کشور صورت گیرد بناً بیش از ۴۰% تشکیل اداره مرکزی تنقیص گردید. به نحوی که برای حوزه‌های چهار گانه ریاست ثبت احوال نفوس در بخش توزیع تذکره، جمعاً ۳۲ نفر کارمند اختصاص یافت و این ظرفیت برای اجرای امور روزانه ۳۰۰ الی ۴۰۰ نفر مراجعین عیار گردید. با این ترکیب، اداره به مشکل می‌توانست خدمات ثبت احوال نفوس را برای حدود شش میلیون شهروند کابل که شامل موارد ذیل می‌گردد، عرضه کند:
– توزیع تذکره اصل و مثنی برای اهالی ولایات مقیم شهرکابل روزانه ۳۰۰ الی ۳۵۰ نفربعد از تثبیت هویت توسط وکیل گذر یا دو نفر مامور دولت با مراجعه ثبت ردیف فامیلی، طی مراحل پروسیجر کاری که یقینآ زمانگیر بوده اگر فرضاً به یک یا دو روز معطل می‌شود علت آن بوده که متقاضی ضمانت و یا تذکره اقارب اصولی شان را حاضرکرده نمیتواند.
– سایر اجراات امور ثبت احوال نفوس از قبیل نصبت فوتو، نقل مکانی، اصلاح سن و تغییر در احوال شخصی اتباع روزانه ۵۰ الی ۱۰۰ نفر.
– ارایه معلومات به استعلام‌های محاکم در مورد خرید و فروش و معاملات حقوقی روزانه ۲۰ الی ۳۰ فامیل
– عرضه خدمات کارت تولد وپارچه فوت روزانه حدود ۱۰۰ نفر
– ارائه رهنمود ها ومعلومات برای ادارات ثبت احوال نفوس ولایتی وولسوالیها
– رسیدگی به اوامر، هدایات، مکاتیب
– راپورگیری و راپوردهی، ترتیب گزارشات
بنابر مشکلات امنیتی در مجموع کشور که ایجاب تائید تذکره‌ها را مینمود، وظایف آتی به شکل غیرقابل پیشبینی بر حجم کارعادی این اداره افزوده شد:
– تائید تذکره‌های اتباعی که به صفوف قوای مسلح استخدام می‌شوند، روزانه بیش از۸۰ نفر.
– تائید تذکره‌های کاندیدان بورس‌های تحصیلی و دارنده گان کیس‌های خارجی روزنه اضافه از۱۰۰ نفر
– تائید تذکره‌های شهروندانی که در برخی ادارات دولتی استخدام می شوند.
پرسونل اداره بازحمات شباروزی ازعهده این وظایف به مشکل بدر می‌آمدند.
طوریکه همه‌گان میدانند وقتی وظیفه یا تکلیف جدید خارج از لایحه موجود وظایف به یک ارگان محول می‌شود باید ظرفیت لازم در آن ایجاد شود؛ اما متاسفانه بدون کوچکترین تغییر در ظرفیت اداره تائیدی تذکره‌های کسانی‌که پاسپورت کمپیوتری اخذ می‌دارند روزانه حدود ۸۰۰ الی ۱۰۰۰ نفر به این اداره راجع شد یعنی پرسونل ثابت ماند و حجم کار سه برابر افزایش یافت در حالیکه در تشکیل ریاست پاسپورت تزئید قابل ملاحظه به میان آمده و در تشکیل اداره ثبت احوال نفوس تغییر رونما نگردید که هـــــــر اداره‌یی در چنین وضعیت ازعهده اجرای همه کارها درعین روز بدرشده نمی‌تواند ، ناگزیر کاربه روز و یا روزهای بعدی موکول می‌گردد و همچنان حل اختلافی که گاهی بین تذکره و دفاتر اساس موجود می‌باشد نیز ایجاب دقت و زمان نسبتآ بیشتری را مینماید.
از جانبی توزیع پاسپورت الکترونیک شدیدآ مستلزم تثیت هویت اتباع کشور میباشد که این مهم ترین مسوولیت بخش توزیع پاسپورت را ریاست ثبت احوال نفوس بدوش داشته و در حقیقت ۵۰% مکلفیت ان اداره را ریاست ثبت احوال نفوس با قبول مسوولیت و زحمات تاقت فرسای پرسونل موجود انجام میدهد
از اینکه مراجعین از مشکلات اداره آگاهی ندارند بناً انتظار دارند که هم روزه کارشان انجام یابد و عدم اجرای آن در روز مراجعۀ شان سبب شکایت می‌گردد که موضوع به مقام محترم وزارت و معینیت اداری نیز در آغازین مشکل پیشنهاد گردید.
ازجانبی کار اداره ثبت احوال نفوس دقت استثنایی را می‌خواهد که اداره در این قسمت با چالش‌های عمدۀ مواجه است از جمله:
۱- نظام‌های مختلف در زمان تسلط شان تذکره تابعیت طبع وبرای اتباع کشور توزیع نموده اند و این موضوع کشور را با تعدد اسناد هویتی مواجه ساخته است و ازجانبی شبکه‌های جعلکار در داخل و خارج تذکره افغانی را جعل نموده بدسترس اتباع داخلی و خارجی قرارداده اند که تثبیت صحت تذکره‌های تابعیت را مستلزم دقت بیشتر گردانیده و مسوولیت اداره را در قسمت تثبیت هویت اتباع سنگینتر ساخته است.
۲- استخبارات برخی کشورهای همسایه در تلاش بدست اوردن تذکره افغانی برای اجنت‌های شان هستند .
۳- افراد و شبکه‌های جعلکار می‌خواهند خود را وارث و یا صاحب جایداد کسانی که طی سالیان متمادی مهاجرشده اند قرارداده به نام انها تذکره اخذ و ملکیت انها را تصاحب کنند که این هردوحالت ایجاب دقت مزید را مینماید.
۴- برخی افراد برای استفاده‌های غیر قانونی می‌خواهند اسم وسن شان را تغییر دهند که حتی احکامی ازمقام ریاست جمهوری نیزحاصل مینمودند که اداره رسمآ موضوع را بریاست جمهوری ارائه نمود ، عدم اجرای چنین احکام وخواست ها سبب شکایت مراجعین میگردد.
۵- عده زیادی ازهموطنان بنابراینکه به سنین کمتر زمینه پذیرش پناهندگی‌شان را درخارج کشور بیشتر مساعد میدانند تقاضای تعین سن خودرا حتی پنج الی ده سال کمترازسن اصلی دارند وحتی دربرخی ازولایات وولسوالیها با اعمال نفوذ زورمندان چنین تذکره ها را اخذ وتقاضای تائید انرا دارند، که عدم برآورده شدن خواست شان سبب نارضایتی انها وسروصدا وشکایت شان میشود .
۶- عده‌یی قبلا باساس تصدیق معتبر تذکره متاهل بودن گرفته بعدآ مراجعه می‌نمایند و خود را مجرد وانمود می‌کنند و ده‌ها خواست غیرقانونی دیگرکه عدم اجرای کارشان سبب شکایت انها میشود.
۷- تعداد زیادی از وکلای محترم پارلمان اسناد موکلین و یا هم مراجع عالی دولتی کارهای اقارب شان را ارائه میدارند که اعمال نفوذ درانجام آن تصوری را ایجاد می‌نماید که گویا در مقابل پول این کارها انجام یافته است.
۸- برخی شهروندان حین تقاضای اخذ تذکره، تذکره یکی ازاقارب اصولی را جهت دریافت سلسله و ردیف فامیلی شان حاضر نمی‌نمایند و در نتیجه تثبیت هویت ایشان برای اداره دشوار ودر بعضی اوقات ناممکن می‌گردد.
۹- ورقی بودن تذکره و همچنان دست نویس بودن آن که زمینه جعل و تذویر را برای شبکه های جعل کار میسر ساخته است.
در زمینه جلوگیری ازفساد و اخاذی‌های غیرقانونی، اطلاعیه‌ها در تمامی بخش‌های اداره نصب گردیده و از مراجعین تقاضا به عمل امده تا حین برخورد با مواردی ازفساد به شماره های تلیفون رهبری اداره که دراطلاعیه ذکرشده تماس حاصل نمایند تا به مشکل ایشان فورآ رسیده‌گی شود واز جانبی منسوبین بخش امنیت و استخبارات اداره در تمامی اوقات رسمی در جنب وظایف امنیتی‌شان اجراآت کارمندان اداره را تحت نظردارند و حاضر هستند تا به شکایات مراجعین در پیوند به رشوه ستانی و یا مواردی دیگری از فساد رسیده‌گی نمایند.
دربخش ایجاد سیستم‌های جدید، مدرنیزه نمودن سیستم:
اداره از سال ۱۳۸۲ کمپیوتری‌شدن تذکره را به مقام ریاست جمهوری وقت پیشنهاد و احکام حاصل نمود که متاسفانه وزارت مالیه از تدارک منابع تمویل آن معذرت خواست و سرانجام درسال جاری زمینه توزیع تذکره الکترونیک فراهم گردید.
همچنان دیجیتلی ساختن آرشیف‌ها به همکاری موسسه iom اغاز گردیده است که این اقدام در مصونیت و محفوظ شدن معلومات و همچنان سهولت دسترسی به آنها کمک می‌نماید.
رهبری اداره خواهان این بود که بانظرداشت اصول ژورنالیزم نویسنده محترم مقاله وضعیت کارمندان اداره را با تراکم بیش ازحد مراجعین که اکثرآ زمینه صرف طعام چاشت را از آنها گرفته است، بررسی از مشکلات اداره خود را آگاه می‌ساخت و به شکل واقع بینانه وضعیت اداره را تحلیل و در صورت مشاهده مواردی ازفساد، رهبری اداره را درجریان قرار می‌دادند و نهایتآ به نشر مقاله خویش می‌پرداختند.
این گزارش‌شان ازعدم پذیرش تقاضای شان مبنی بر اجرای کار بدون نوبت نشأت نموده است.
اداره کماکان درخدمت همه همشهریان قراردارد.
بااحترام
الحاج سیداقا رحمانی
رییس ثبت احوال نفوس