احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:احمد عمران/ شنبه 29 عقرب 1395 - ۲۸ عقرب ۱۳۹۵
بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران مسایلِ جهانی معتقد اند که دونالد ترامپ رییس جمهوری منتخبِ امریکا که تا کمتر از دو ماه آینده عملاً سکانِ سیاستِ این کشور را بهدست میگیرد، با آنچه که در جریان مبارزات انتخاباتی خود را نشان داد، بسیار متفاوت خواهد بود؛ ولی با این هم میتوان از همین حالا برخی سیاستهای او را در مورد مسایل بینالمللی با حدس و گمان دریافت. این نوع گمانهزنیها در سطح جهانی به صورتِ مستمر و دوامدار صورت میگیرند و نشان از آن دارند که بسیاری از کشورها میخواهند پیش از وارد شدنِ آقای ترامپ به کاخ سفید، بدانند که او چه تفاوتهایی را در مقایسه با دیگر رهبران امریکا از خود به نمایش خواهد گذاشت.
اینکه آقای ترامپ چهرهیی جنجالبرانگیز در سطح جهان هست، از همان آغاز مبارزاتِ انتخاباتیِ او آشکار بود و به باور بسیاری از تحلیلگران، همین چهرۀ جنجالبرانگیزِ او بود که توانست در انتخابات امریکا ـ علیرغم مخالفتهای داخل حزبی با وی ـ نظر اکثریتِ مردمِ این کشور را به سوی او جلب کند. شاید امریکاییها میخواستند پس از سالها کسی را در کاخ سفید ببینند که با هیچ سیاستمداری پیش از خود قابل مقایسه نبوده است و شاید میخواستند سکانِ سیاستهای کشورِ خود را به دستِ کسی بدهند که هیچ تجربهیی در کارِ سیاست نداشته است.
اینها البته همه در حدِ حدس و گمانهاییست که حالا پس از پیروزی آقای ترامپ زده میشود، ولی بدون شک او در حدِ معینی خواهد توانست که سیاستهای کشورش را دچار دگرگونی سازد. به گفتۀ اکثرِ تحلیلگران و امریکاییشناسان جهان، تغییراتِ آقای ترامپ عمدتاً در سطحِ امریکا خواهد بود و اگر قرار است تغییراتی در مناسباتِ این کشور در سطح جهانی رخ دهد، این تغییرات بیشتر در محور سیاستهای اقتصادی ـ که برای امریکاییها در حال حاضر بسیار اهمیت دارند ـ تمرکز خواهد داشت. پرسشی که اما برای ما در افغانستان میتواند مطرح باشد، بدون تردید نگاهِ آقای ترامپ به کشور پاکستان خواهد بود؛ کشوری که سالیانِ سال به عنوان یکی از متحدانِ استراتژیکِ منطقهییِ این کشور دارای اهمیت بوده و حالا نیز این اهمیت کماکان به قوتِ خود باقی است.
آقای ترامپ در زمان مبارزات انتخاباتی خود، حرفِ کاملاً روشن و واضحی در مورد پاکستان و نقشِ این کشور در مبارزه با تروریسم مطرح کرد. در هیچ یک از سخنرانیهای خود، آقای ترامپ وقتی بحث مبارزه با تروریسم به میان میآمد، پاکستان را از انتقادهای تند و تیزِ خود بیبهره نگذاشت. او بسیار واضح گفت: ما به کشوری پول و امکانات میدهیم که عملاً حامی تروریسم است و اگر او در انتخابات امریکا پیروز شود، نسبت به روابط با این کشور تجدید نظر خواهد کرد. حالا سوال اینجاست که آیا آقای ترامپ همانگونه که در جریان مبارزات انتخاباتی خود گفته بود، پس از رفتن به کاخ سفید در مناسبات با پاکستان تغییراتی را وارد خواهد کرد؟
این سوال از همین حالا پاسخهایی را دریافت کرده است، بهویژه وقتی به موضعگیریهای حزمآمیز و محتاطانۀ پاکستان در روزهای پس از اعلام پیروزی آقای ترامپ نظر میافکنیـم. به نظر میرسد که دولت پاکستان چندان خشنود از پیروزی آقای ترامپ به نظر نمیرسد و به همین دلیل تلاش دارد که پیش از وارد شدن او به کاخ سفید، تمهیداتِ حداقلی را در سیاستهای خود اعمال کند. گفته میشود که پاکستان به زودی اقدامهای سختگیرانهیی را در مرزهای خود با افغانستان به اجرا خواهد گذاشت. برخیها باور دارند که این اقدامها خواهد توانست که از ورود بخشی از افراطگرایانِ مسلح به داخل افغانستان جلوگیری کنـد. اگر چنین باشد، باید آن را از تأثیرهای اولیۀ ورود آقای ترامپ به عرصۀ سیاست امریکا تعبیر کرد.
از جانب دیگر، در اطراف آقای ترامپ افرادی وجود دارند که بسیار مورد اعتمادِ او قرار دارند و گفته میشود که احتمال دارد برخی از آنها به سمتهای کلیدی در امریکا از سوی آقای ترامپ تعیین شوند. برخی از این افراد پیشینۀ کار در افغانستان را در کارنامۀ خود دارند و در عین حال، نگاه بسیار انتقادآمیز به پاکستان. موجودیت اینگونه افراد این خوشبینی را به وجود آورده که در سیاستهای امریکا در قبال پاکستان تغییراتِ بنیادی اتفاق بیفتد.
از برخی از این افراد که سابقۀ کار در افغانستان را دارند، به عنوان کسانی نام برده میشود که احتمال دارد در سمتهای کلیدی مثل وزارت خارجه و یا دفاعِ امریکا قرار گیرند. این افراد با مسایل افغانستان به خوبی آشنایند و از منتقدان سرسختِ سیاستهای پاکستان به شمار میروند. گفته میشود که اگر آقای ترامپ این افراد را در چنین پستهای کلیـدی قرار دهد، بدون شک پاکستان با فشارهای مضاعفی از سوی کاخ سفید روبهرو خواهد شد.
از جانب دیگر، جمهوریخواهان به طور سنتی در سیاستهای منطقهییِ خود انعطافِ کمتری داشته اند و این نیز باعث شده که امیدواریهایی در مورد آیندۀ افغانستان به وجود آید. هرچند که برخیها در افغانستان از همان آغاز پیروزی ترامپ را نوعی برگشت در سیاستهای امریکا تفسیر کردند، ولی برخی دیگر با توجه به وضعیت آشفتۀ کشور میگویند لااقل کسی وارد سیاستهای امریکا شود که بتواند جلو پاکستان را بگیرد.
Comments are closed.