کاخ سفید در حال ارزیابی وضعیتِ امنیتی افغانستان است تا بر اساس آن، در استراتژی‌های این کشور در قبالِ افغانستان و منطقه تغییراتی رونما شود. بر همین اساس، جمیز ماتیس وزیر دفاعِ جدید امریکا برای نخستین‌بار پس از گرفتنِ این سمت به کابل می‌آید تا از نزدیک با مقام‌های کشور و فرماندهان و نیروهای ناتو دیدار و گفت‌وگو کند.
بر اساس اطلاعاتی که کاخ سفید در اختیار رسانه‌ها قرار داده، هدف سفر وزیر دفاع، بررسی وضعیتِ جنگ در افغانستان است تا بر اساس آن، این کشور به افزایش نیروهای خود اقدام کند.
پیش از این، جنرال جان نیکلسون فرمانده نیروهای ناتو در افغانستان که در کنگرس امریکا صحبت می‌کرد، از زمام‌دارانِ تازۀ کاخ سفید خواست که برای مقابله با تهدیدهای امنیتی در افغانستان، نیروهای خود را افزایش بخشند. جنرال نیکلسون دلیلِ چنین درخواستی را افزایش سطح تهدیدها در افغانستان عنوان کرد و گفت که اگر جلو تهدیدهای امنیتی در این کشور گرفته نشود، احتمال این‌که گروه‌های تروریستی بازهم موفق به انجام حملات در کشورهای غربی شوند، زیاد است.
در حال حاضر، کاخ سفید تصمیم به اعزام نیروی بیشتر به افغانستان نگرفته، ولی وزیر دفاع این کشور گفته که رییس‌جمهوری امریکا منتظر ارزیابی‌های او از وضعیت افغانستان برای گرفتنِ چنین تصمیمی است.
فراموش نباید کرد که در دو سال گذشته با کاهش نیروهای خارجی در افغانستان، نه تنها سطح تهدیدهای امنیتی کاهش نیافته، بل گروه‌های شورشی با دستِ بازتری به حملات‌شان به شهرها و مناطق عمدۀ ولایات ادامه داده اند. پیش از این، گروه‌های شورشی با بهانه قرار دادنِ حضور سربازان خارجی در افغانستان، ادعا می‌کردند که با رفتنِ این نیروها زمینۀ گفت‌وگوهای صلح فراهم می‌آید. همین حالا نیز برخی گروه‌ها و جناح‌ها هنوز فکر می‌کنند که دلیل اصلیِ جنگ‌ها در افغانستان، حضور نیروهای خارجی است. حزب اسلامی شاخۀ حکمتیار که به‌تازه‌گی با دولت به توافق رسیده، به این نظر است که با بیرون شدنِ آخرین سرباز خارجی از افغانستان، جنگ در این کشور نیز پایان می‌یابد.
اما داشتن چنین تصوری از جنگِ افغانستان اگر نگوییم ابلهانه، می‌توان گفت که بسیار سطحی به نظر می‌رسد. شاید یکی از دلایل جنگ فعلی، حضور سربازان خارجی باشد؛ ولی این تمامِ دلایلی که گروه‌های افراطی و تمامیت‌خواه را به جنگ در افغانستان وادار می‌کند، نیست. بیرون شدنِ سربازانِ خارجی در شرایط فعلی به هیچ صورت به نفع افغانستان بوده نمی‌تواند. چه کسی از این مسأله خوشحال شود چه ناراحت، واقعیتِ جنگ در افغانستان چنین است و نمی‌توان به ساده‌انگاری و تقلیل‌گرایی به حلِ معادلۀ رویارویی‌های نظامی در این کشور موفق شد.
جنگ افغانستان ابعاد زیادی دارد که حضور سربازان خارجی، فقط یکی از آن‌ها و شاید هم کوچک‌ترین‌شان باشد. این سخنان به هیچ صورت به معنای حمایت از حضور سربازانِ خارجی در افغانستان نیسـت، ولی با همۀ تلخیِ آن باید پذیرفت که در عدم حضور سربازان خارجی، حتا سنگ روی سنگ هم بند نخواهد ماند. زیرا مخالفان مسلحِ دولت افغانستان، تنها دشمنِ غربی‌ها و سربازان‌شان نیستند، بلکه آن‌ها با نوع نظامِ موجود از ریشه مخالف اند و تمام تلاش و سعی‌شان برای آن است که بتوانند این نظام و ارزش‌های آن را از بیخ برکنَنَد.
حضور سربازان خارجی تا زمانی که هنوز تهدیدهای بیرونی متوجه افغانستان است، به عنوان یک ضرورت شناخته می‌شود و باید در این راستا آگاهانه و مسوولانه گام برداشت. افغانستان تجربۀ روزهای سختِ جنگِ داخلی را دارد؛ آن روزهایی که جامعۀ جهانی این کشور را به دستِ فراموشی سپرد و متأسفانه بدترین و تلخ‌ترین روزها برای شـهروندانِ کشور شدند.
تکرار تاریخ به هیچ صورت و شکلی نباید اتفاق بیفتد و آنانی که هنوز عامل اصلیِ تداوم جنگ در افغانستان را حضور نیروهای خارجی می‌دانند، نباید از این واقعیت‌های تلخ به ساده‌گی عبور کنند. ما خواهانِ خروج نیروهای خارجی از کشورمان هستیم، ولی زمانی که افغانستان از حضور تروریست‌های بین‌المللی و تهدیدهای همسایه‌های آن، عاری شده باشد.
دولت افغانستان باید بتواند در گفت‌وگوهایی که با وزیردفاع جدید امریکا دارد، این کشور را قناعت دهد که ضمن تجهیز و تأمین نیازمندی‌های نیروهای امنیتی کشور، به ابعاد بیرونیِ جنگ افغانستان نیز به صورت جدی توجه کند. پاکستان بی‌مهابا وارد قلمرو افغانستان شده و حتا تهدید کرده که برای بازداشت مخالفانِ مسلحِ خود، دست به عملیات نظامی در خاکِ این کشور خواهد زد. هنوز واقعاً مشخص نیست که پاکستان مخالفانی داشته باشد که نیروهایش در داخل خاکِ افغانستان علیه آن‌ها فعالیت کنند. بسیار احتمال دارد که این کشور به بهانۀ سرکوب مخالفان مسلح خود، به کمکِ طالبان و دیگر گروه‌های تروریستی بیاید و این چیزی نیست که دور از انتظار هم باشد!
در سال‌هایی که طالبان به صورتِ جهشی در افغانستان شهرها را تسخیر می‌کردند، عملاً در میدان‌های نبرد نظامیان پاکستانی قرار داشتند. شواهد و اسناد زیادی در این رابطه وجود دارد که نشان می‌دهند عامل اصلیِ پیروزهای طالبان در آن سال‌ها چه بوده است.
در حال حاضر با آمدن وزیر دفاع تازۀ امریکا به افغانستان، این فرصت بارِ دیگر در اختیار دولتِ ما قرار گرفته که از امکاناتِ جهانی به نفع تأمین صلح و امنیت استفاده کند.
اگر سفر جنرال جمیز ماتیس به افغانستان نتایج و دستاوردهای ملموسی در پی نداشته باشد، به این معناست که دولت‌مردانِ ما نتوانسته اند تصویر واقعی از وضعیت‌ِ کشور ارایه کنند و مقام‌های امریکایی را قناعت دهند که وقتِ بیشتری را برای مبارزه با دهشت‌افکنی در افغانستان اختصاص دهنـد.