روسیه به‌زودی نشستِ چندجانبه‌یی را در مورد مسایل افغانستان در این کشور برگزار می‌کند. بر اساسِ آن‌چه که تا به حال در اختیار رسانه‌ها قرار گرفته، در این نشست از کشـورهایی مثل افغانستان، هند، پاکستان، ایران و چند کشور آسیای مرکزی دعوت شده است. در همین حال، روسیه از امریکا نیز به عنوان اصلی‌ترین طرف در مسایلِ منطقه‌یی برای شرکت در این نشست دعوت کرده است. هرچند امریکا شرکت در این نشست را نپذیرفته، ولی تلویحاً گفته که از هر اقدامی که به جنگِ ۱۶ساله در افغانستان پایان دهد، استقبال می‌کند.
در همین حال، به‌تازه‌گی یک جنرال ارشدِ امریکایی در اروپا روسیه را به حمایت از طالبان متهم کرده و گفته است با توجه به گسترۀ کنترول طالبان در جنوب افغانستان، این احتمال وجود دارد که مسکو در حال کمک به این گروه باشد. جنرال کورتیس اسکارپاروتی، فرمانده امریکایی نیروهای ناتو در اروپا، این موضوع را در جلسۀ کمیته نیروهای مسلحِ سنای امریکا بیان کرد. او گفت: “من اخیراً شاهد افزایش نفوذ روسیه بر شورشیانِ طالبانِ افغانستان بوده‌ ام، که این افزایش نفوذ نه‌تنها در سـطح ارتباطات، بلکه شاید در حد تأمین منابع نیز باشد”.
این اظهاراتِ ضدونقیض نشان می‌دهند که کش‌وقوس‌های داغی میان دو قدرت بزرگِ جهانی بر سرِ مسالۀ افغانستان و منطقه جریان دارد و تا زمانی که به این کشمکش‌ها به گونۀ عقلانی پاسخ داده نشود، به نظر نمی‌رسد که راه‌حلِ قانع‌کننده‌یی برای جنگِ افغانستان سراغ شود. همان‌گونه که بارها تحلیل‌گرانِ سیاسی گفته‌اند، جنگ افغانستان تنها یک جنگِ داخلی و مربوط به چند گروه تروریستی و دهشت‌افکن نمی‌شود. جنگ افغانستان در سال‌های پسین، چنان ابعاد تازه کسب کرده که تقریباً به یک کلافِ سردرگم شبیه شده که به‌سختی می‌توان سرنخ‌های اصلی آن را تشـخیص داد. از یک طرف، در این جنگ گروه‌های تروریستی دخیل اند که عملاً با نیروهای دولتی در جنگِ رویارو قرار دارند، اما در کنار این گروه‌های مسلح، کشـورها و سازمان‌هایی نیز در سطح منطقه و جهان وجود دارند که به شکلی از این گروه‌ها حمایت می‌کنند و با توجه به منافع خود، به آن‌ها زمینه می‌دهند که همچنان به جنگ ادامه دهند.
البته موضع رسمیِ روسیه تا به حال عدم حمایت از گروه طالبان بوده و همواره گفته اگر تمـاس‌هایی نیز با برخی از سران این گروه داشته، بیشتر برای حل مشکل جنگ افغانستان بوده است. ولی کیست که چنین توضیحی را کافی بداند و مطمین شود که واقعاً روسـیه در تأمین امنیت افغانستان و منطقه تلاش دارد؟ با توجه به چنین وضعیتی، آیا اظهارات مقام‌های کشور و به‌ویژه رییس‌ جمهوری که می‌گوید تعریف او از دوست و دشمن مشخص است، چقدر می‌تواند راهگشا باشد؟
چنین اظهاراتی فقط به دردِ کسانی می‌خورد که می‌خواهند با خوش‌باوری بپذیرند که دولتِ افغانستان تعریفِ روشنی از دوست و دشمن دارد. دولت افغانستان سال‌ها متهم به این بوده که تعریفِ روشنی از دوست و دشمن ندارد و به همین دلیل، جنگ افغانسـتان به صورتِ سرسام‌آوری گسترش یافته است. رییس جمهوری شاید به صورتِ خوش‌بینانه بخواهد که تعریفی از دوست و دشمن ارایه کند، ولی آیا کشورها و سازمان‌هایی که از گروه‌های تروریستی به گونه‌هایی حمایت می‌کنند نیز در تعریفِ دوست و دشمن با دولت‌مردانِ کشور هم‌نظرند؟
از جانب دیگر، با وجود آن‌که رییس جمهوری می‌گوید که دولت افغانستان تعریفِ روشنی از دوست و دشمن دارد؛ ولی با این حال دیده نشده که این تعریف در عمل خود را نشان دهد. رییس جمهوری بیشتر از آن که نگاه شمول‌گرا به دوسـت و دشمن داشته باشد و آن را بر اساس منافع ملیِ کشـور تعریف کند، نگاه او به دوست و دشمن نگاهی تقلیل‌گرایانه و به شدت قوم‌زده است. در ناامنی‌های شمال مشخص شد که کی‌ها این جنگ‌ها را دامن زده و کی‌ها در پشتِ صحنه آن را مدیریت کرده اند.
در همین حال، افغانستان در صحنۀ دیپلماسی نیز موفق به دست یافتن به اجماع جهانی و منطقه‌یی در راستای مبارزه با افراط‌گرایی و تروریسم نشده است. پاکستان همچنان از گروه‌های تروریستی حمایت می‌کند، ولی این کشور به عنوان حامیِ این گروه‌ها به صورت رسمی شناخته نمی‌شود. چرا؟… چون واقعاً دیپلوماسی افغانستان، دیپلوماسی ناکارآمد و ضعیف بوده و نتوانسته برای خود حمایت‌گرانِ جدیِ منطقه‌یی و جهانی به دست آورد.
نشست‌هایی از نوع نشست مسکو، هر قدر هم که با حُسن نیت و برای حلِ تنش‌های منطقه‌یی برگزار شود، اما تا زمانی که افغانستان به صورتِ قاطع نتواند در برابر شورشیان و گروه‌های تروریستی ابتکار جنگ را به دست گیرد، نتایج آن به هیچ صورت به امنیت و صلح در افغانستان و منطقه منجر نخواهند شد.
روسیه و امریکا به هیچ صورت حاضر نمی‌شوند که به تعریفِ مشترک از تروریسم برسند. این دو کشور منافعِ خود را در منطقه دنبال می‌کنند و به همین دلیل نیز به عملکرد و هدف‌های خود به شدت مظنون اند.