هدف حکمتیار از اینکه واژه شهروند روستانیشنان را شامل نمی‌شود این است که می‌خواهد دیدگاه منطقه‌یی و قومی را دنبال کند؛ اما هیچگاه نمی‌توان گفت که او معنی کلمه شهروند را نمی‌داند.
شماری از استادان دانشگاه به این باور اند که بعضی وقت‌ها منافع گروهی و حزبی ایجاب می کند که چنین چیزی گفته شود؛ اما هیچگاه به این معنا نیست که حکمتیار نمی‌داند؛ بل منافع خاص سیاسی گروهی ایجاب می کند که چنین دیدگاهی داشته باشد.
اما برخی دیگری از استادان دانشگاه به این باور اند که استفاده کلمه تبعه در کشورهای اسلامی از معنای خاصی برخوردار است و شهروندی در کشورهای اسلامی چندان کاربرد ندارد.
به باور آنان: نگاه اسلام و کشورهای غربی و لیبرالیزم نسبت به دو کلمه شهروند و تبعه متفاوت است؛ در غرب در گذشته ها حکومت‌ها مشروعیت شان ار پاپ و کلیسا می‌گرفتند؛ اما بعدها این مساله تغییر کرد و اکنون حکومت‌های غربی مشروعیت شان را مردم می ‌گیرند و استفاده شهروند در غربی هم به همین منظور است
این واکنش‌ها در پی اظهارات اخیر گلبدین حکمتیار که در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران گفته بود که واژه شهروند را نمی‌پذیرد ابراز می شود.
جعفر کوهستانی استاد دانشگاه کابل می‌گوید: گلبدین حکمتیار از اینکه واژه شهروندی را نمی پذیرد، هدف خاصی را دنبال می کند و می خواهد بااین سخنان اش از طبقه متوسط جامعه حمایت کند.
استاد کوهستانی گفت: نمی‌توان گفت که حکمتیار معنای شهروند را نمی‌داند؛ بل او یک هدف خاصی سیاسی را دراین واژه دنبال می کند و در پی اهداف خاصی است.
این استاد دانشگاه افزود: هدف حکمتیار ازاینکه واژه شهروند روستانیشنان را شامل نمی‌شود این است که می‌خواهد دیدگاه منطقه‌یی و قومی را دنبال کند؛ اما هیچگاه نمی توان گفت که او معنی کلمه شهروند را نمی‌داند.
وی اضافه کرد: بعضی وقت‌ها منافع گروهی و حزبی ایجاب می کند که چنین چیزی بگوید؛ اما هیچگاه به این معنا نیست که او نمی‌داند؛ بل منافع خاص سیاسی گروهی ایجاب می کند که چنین دیدگاهی داشته باشد.
او تاکید می‌کند: از نگاه حقوق بشری تمامی افراد از حقوق و وجایب یکسان برخوردار اند و زمانی‌که در یک کشور تمامی مردمان روستا و شهر از حقوق یکسان برخوردار باشند؛ شهروند گفته می شود.
به گفته او: “کلمه شهروندی یک کلمه تمدنی است و تمام افراد در برابر قانون و دولت و ارزش‌های تمدنی به طور یکسان برخوردار اند و از تمامی حقوق شهروندی بدون تبعیض قومی، زبانی، نژادی و ….. برخوردار اند”.
استاد کوهستانی افزود: پس شهروند کسی است که از تمامی حقوق و مزایای یک کشور برخوردار باشد و تفاوت میان شهر و روستا وجود نداشته باشد.
او همچنان گفت: اما تبعه از تابع گرفته شده یعنی تابع بودن؛ اما شهروند به معنای استفاده از تمامی حقوق است؛ بنابراین معنا و مفهوم تابع نسبت به شهروند در سطح پایین‌تر قرار می‌گیرد.
بااین حال موسی فریور استاد دیگر دانشگاه کابل می‌گوید: متاسفانه بعضی ها فکر می‌کنند که استفاده کلمه شهروند مختص شهرنشینان است؛ در حالی‌که شهروند به معنای این است که تمامی مردمان یک سرزمین از حقوق یکسان برخوردار اند و شهر و ده امکانات یکسان دارد.
و اما او به این باور است که استفاده کلمه تبعه در کشورهای اسلامی از معنای خاصی برخوردار است و شهروندی در کشورهای اسلامی چندان کاربرد ندارد.
به گفته استاد فریور: نگاه اسلام و کشورهای غربی و لیبرالیزم نسبت به دو کلمه شهروند و تبعه متفاوت است؛ در غرب در گذشته ها حکومت‌ها مشروعیت شان ار پاپ و کلیسا می‌گرفتند؛ اما بعدها این مساله تغییر کرد و اکنون حکومت‌های غربی مشروعیت شان را مردم می ‌گیرند و استفاده شهروند در غربی هم به همین منظور است.
او افزود: چون مشروعیت حکومت‌های غربی حاکمیت مردمی است و از مردم مشروعیت می‌گیرند و شهروندان به معنای کل کشور است و مردم ده و روستا از حقوق یکسانی شهروندی برخوردار اند.
وی همچنان گفت: اما در کشورهای اسلامی تبعه یعنی تابع دین اسلام بودن و تعبیت کردن از دین اسلام است؛ بنابراین کاربرد شهروند در کشورهای اسلامی چندان کاربرد ندارد و تبعه بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به باور این استاد دانشگاه: در فرهنگ سیاسی مسلمانان یا کشورهای اسلامی کلمه تبعه که عربی است به معنای پیرو خدا و قانون آمده و کاربرد دارد و شهروند در کشورهای غربی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
وی تصریح کرد: که پیروی یا تبعه بودن در کشورهای اسلامی مشروط است، یعنی تبعه یا پیرور به شکل مشروعت از قوانین آن کشور پیروری می‌کند و من فکر می کنیم که کاربرد تبعه بهتر است از شهروند برای ما است، زیرا تبعه پیروی کردن از اوامر الهی است.
وی افزود: زمامداری در اسلام مشخص است و کسانی‌که خود را نامزد می سازند شروطی دارد؛ اما بعضی از کسانی‌که خود را کاندید می‌کنند حق زمامداری را از نظر اسلامی در کشور ما ندارند؛ زیرا با قوانین اسلامی در تضاد است و ویژه گی و خصوصیات خاص را ندارد.