از نخستین سالروز درگذشت سید حسین انوری، یکی از رهبران جهادی و رهبر پیشین حزب حرکت اسلامی افغانستان دیروز (جمعه، ۱۶ سرطان) در کابل یادبود شد.
در این محفل، شمار زیادی از چهره‌های جهادی، سیاسی، مقام‌های حکومتی، نماینده‌گان در پارلمان و صدها تن از شهروندان اشتراک کرده بودند.
سخنرانان در این محفل از آقای انوری به عنوان یکی از چهره‌های برجستۀ جهاد و مقاومت مردم افغانستان یاد کرده و تأکید ورزیدند که او نقش مهمی را در تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری‌های مهم کشور داشت.
شیر بهادر، مشاور محمد اشرف غنی که پیام رییس حکومت وحدت ملی را به خوانش گرفت گفت که آقای انوری رهبر شجاع و مدیر توان‌مند در دوره‌های مختلف بود که در برابر متجاوزان چون کوه استوار ایستاد.
در پیام آقای غنی هم‌چنان آمده است که نقش حسین انوری در شکل‌گیری نظام جدید در افغانستان برجسته است و هموراه تلاش کرده تا نظام اجتماعی افغانستان را از وجود تعصبات پاک کند و تفکر همگرایی مردمی را تقویت بخشد.
رییس حکومت وحدت ملی آقای انوری را یکی از پایه‌گذاران افغانستان نوین خوانده و تأکید کرده است که “برنامه‌های مثبت او و همسنگرانش را مشعل راه امروز و فردای حکومت قرار دهیم”.
احمدولی مسعود، رییس عمومی بنیاد شهید احمدشاه مسعود قهرمان ملی افغانستان در این محفل آقای انوری را از نخستین کسانی خواند که در کنار قهرمان ملی کشور صدای مقاومت در برابر تروریسم را به جهانیان شنواند.
آقای مسعود گفت که ثمرۀ مقاومت ملی مردم افغانستان ظهور نظامی می‌باشد که تا امروز ادامه دارد، مقاومت‌گرانی که در دفاع از این سرزمین و با خون خویش اجازه ندادند، افغانستان صوبۀ پنجم پاکستان گردد.
او تأکید کرد که هرچند نیروهای طالبانی و افراطی با دستور پاکستان، از ابتدای ظهور دولت مجاهدان موفق شدند تا با سیاست براندازی، استقرار نظام را برای یک دهۀ دیگر متوقف سازند، اما سرانجام مقاومت‌گران این مأمول را به انجام رسانیدند.
به گفتۀ آقای مسعود، گسترش تضادهای قومی، زبانی و مذهبی در این چند ماه اخیر که موجب عمیق شدن بی‌اعتمادی‌ها و ناامنی‌ها در کشور گردیده است، ضرورت تغییر را به حیث یک نیازمندی تاریخی و ملی در اذهان عامه و جهانیان حتمی و حیاتی می‌سازد.
رییس عمومی بنیاد شهید مسعود با اشاره به این‌که آنانی که تغییرناپذیر اند، محکوم به زوال اند، اظهار داشت: تغییر یک امر قانونی است، اما نوع تغییر بدون کشمکش و به قول قهرمان ملی، تحول بدون خون‌ریزی باشد.
احمدولی مسعود در قسمتی از سخنانش بیان داشت: “سال‌هاست ما تحت عنوان آجندای ملی بر تغییرات اساسی تأکید داشته‌ایم، امروز هر میکانیزمی که به منظور تغییر ایجاد گردد، باید جایگاه قانونی و حقوقی روشن داشته باشد، هر اجماع، جرگه و انتخابات، قطعاً باید معطوف به تغییرات بنیادین باشد که مردم افغانستان را از همۀ اقوام در چرخۀ تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری کشور شریک گرداند”.
او بر این باور است که برای آوردن چنین اجماعی، ابتدا باید یک نهاد مشروعیت‌بخش تشخیص شود، چون هرکس نمی‌تواند بگونۀ سلیقه‌یی و سیاسی اجماع‌آور باشد.
در سویی دیگر، فاضل سانچارکی، معین نشراتی وزرات اطلاعات و فرهنگ پیام دکتر عبدالله عبدالله، رییس اجرایی حکومت وحدت ملی را به خوانش گرفت.
دکتر عبدالله گفته است که سید حسین انوری یکی از چهره‌های شاخص در جهاد افغانستان بود که در برابر ظلم و ستم موجود در آن زمان، با شجاعت تمام ایستاده‌گی کرد.
آقای عبدالله نقش آقای انوری را در تشکیل دولت موقت و انتخابی ارزنده خواند و اظهار داشت که او در بخش صلح‌طلبی و دفع منازعه تلاش‌های فراوانی کرد و یک افغانستانی واقعی محسوب می‌شود.
در پیام رییس اجرایی آمده است: “آقای انوری نه‌تنها در سنگرهای نبرد، بلکه در نشست‌های مختلف داخلی و خارجی و در دورۀ پساطالبان و نظام نوین افغانستان نقش مهم را بازی کرده است”.
در سویی دیگر، عبدالستار مراد، وزیر اقتصاد و رییس کمیتۀ سیاسی حزب جمعیت اسلامی افغانستان در این مراسم گفت: وزارت اطلاعات و فرهنگ باید مکان مشخصی را برای تجلیل از بزرگان و شخصیت‌ها تأسیس کند.
آقای مراد نبود انوری را ضایعۀ بزرگ خواند و تأکید کرد: ملت افغانستان اکنون با چالش‌های متعددی مواجه هستند و یگانه راه برون‌رفت از آن، وحدت و برادری است.
او در پایان سخنان خود اظهار داشت که مردم افغانستان باید بحث‌های سمتی و مذهبی را کنار بگذارند و در کنار هم قرار بگیرند، زیرا همه با هم برادر هم هستیم.
سیدحسین انوری در سال ۱۳۳۵ در یک خانواده مذهبی در ولایت پروان متولد گردید. آقای انوری تحصیلات ابتدایی خود را در سال ۱۳۴۱ در مکتب شیخ‌علی آغاز کرد و سپس برای ادامۀ تحصیل در لیسه عالی ابن سینا شامل شد. بعد از پایان این مقطع، وارد آکادمی تربیه معلم-دانشگاه آموزش و پرورش برهان‌الدین ربانی- کابل گردیده و مدرک کارشناسی خود را به دست آورد.
در سال ۱۳۵۶ بعد از فراغت از آموزش‌ها مدتی را در ادارات دولتی در ولایت هلمند مصروف شد و بعد از وقوع کودتای کمونیستی (۷ ثور) در سال ۱۳۵۷ بود که خدمت در دولت را ترک گفته و به صف مجاهدان پیوست.
فعالیت‌های مرحوم انوری در سال‌های جهاد و مجاهدت را می‌توان یکی از مهمترین و درخشان‌ترین برهه‌های حیات سیاسی-نظامی ایشان بر شمرد.
در سال‌های اخیر، آقای انوری به عنوان والی هرات و نمایندۀ مردم کابل در مجلس نماینده‌گان ایفای وظیفه می‌کرد و با آغاز روند مبارزات انتخاباتی سال ۱۳۹۳، به عنوان معاون یکی از نامزدان ریاست‌جمهوری وارد کارزارهای انتخاباتی گردید. به دنبال این، با به میان آمدن حکومت وحدت ملی از سویی محمد اشرف غنی، رییس حکومت وحدت ملی به عنوان مشاور در ارگ ریاست‌جمهوری گماشته شد.
سرانجام سید حسین انوری، رهبر پیشین حزب حرکت اسلامی افغانستان در نتیجۀ بیماری که داشت، سال گذشته در بیمارستانی در هند در گذشت و در کابل در مراسمی به خاک سپرده شد.