بامدادِ دیروز شنبه (۱۴، اسد) محمد اشرف غنی، رییس حکومت وحدت ملی برای اشتراک در مراسم تحلیف حسن روحانی، رییس‌جمهور ایران به این کشور رفت.
محمد اشرف غنی و حسن روحانی در دیدار دیروزشان تأکید بر تقویت همکاری‌های مشترک میان دو کشور کردند و گفتند، ارادۀ هر دو کشور بر داشتن ارتباط باثبات است.
محمد اشرف غنی، رییس حکومت وحدت ملی در این دیدار رأی آوردن آقای روحانی را تبریک گفت و افزود: افغانستان و مردم افغانستان علاقه و ارادۀ دارند تا مناسباتِ با ثبات بین دو کشورِ ایران و افغانستان برقرار باشد.
آقای غنی امنیت و ثبات را نیاز جدی افغانستان عنوان کرد و گفت: مسایل داخلی ما در مبارزه با تروریسم سامان مطلوبی یافته است. ارتش ما در مقابله با حملات تروریستی توانایی‌های قابل قبولی به دست آورده و حالا باید بالای توانایی پولیس برای مقابله با ناامنی‌های داخل شهرها تمرکز کنیم.
رییس حکومت وحدت ملی اضافه کرد: دولت افغانستان به دنبال آن است تا با همکاری همسایه‌گانی چون ایران، امنیت مرزهایش را ارتقأ داده و آن‌ها را تبدیل به مرز دوستی و همکاری کند.
محمد اشرف غنی گفت: “تبدیل شدن افغانستان به نقطۀ اتصال ایران از طریق بندر چابهار به کشورهای شمالی و شرقی افغانستان؛ یک هدف بنیادین برای ما است و در این راستا از گسترش و اتصال خطوط ریلی استقبال می‌کنیم”.
غنی با تأکید بر ضرورت ساماندهی وضعیت مهاجران افغانستان در خارج از کشور و به ویژه ایران، اظهار داشت: ایجاد تحول اقتصادی در افغانستان می‌تواند موجبِ جلوگیری از مهاجرت شود.
همزمان با این، حسن روحانی، رییس‌جمهور ایران در این دیدار با اشاره به اشتراکات گستردۀ تاریخی و فرهنگی مردم ایران و افغانستان، از گسترش و تقویت همکاری‌های تهران-کابل استقبال کرد و ابراز امیدواری نمود که روابط دو کشور در همه عرصه‌ها، هر چه سریع‌تر به سطح مطلوب برسد.
آقای روحانی بر اهمیت تقویت ارتباطات و تعاملات گسترده و عمیق بین دو کشور تأکید کرد و گفت: جمهوری اسلامی ایران از هیچ کمکی برای گسترش و تثبیت امنیت و رفاه مردم افغانستان دریغ نخواهد کرد.
او با اشاره به این‌که مردم افغانستان حداقل از ۴۰ سال پیش گرفتار بی‌ثباتی و ناامنی بوده اند، اظهار داشت: “ایران همواره در فراز و نشیب‌های تاریخ افغانستان در کنار این ملت رشید، شجاع و مقاوم بوده و خواهد بود”.
رییس‌‌جمهور ایران هم‌چنان گفت که کشورش خواهان روابط خوب با افغانستان است.
او گفت: “بندر چابهار با توجه به اتصال به خط ریل، می‌تواند مورد استفادۀ افغانستان نیز باشد و از این طریق همکاری‌های دو کشور در عرصه‌های اقتصادی، تجاری و معدنی را گسترش دهد”.
روحانی اظهار داشت که راه‌آهن جمهوری ایران به مرزهای افغانستان رسیده و تمایل دارند تا مرز بین ایران و افغانستان مرز دوستی و همکاری باشد.
رییس‌‌جمهور ایرن حضور و مداخلۀ کشورهای خارجی را از جمله مشکلات جدی منطقه برشمرد و تروریسم را معضل مشترک همۀ کشورهای منطقه و جهان خواند. روحانی تأکید کرد: همکاری نزدیک‌ و جدی‌تر ایران و افغانستان برای حل معضلاتی همچون تروریسم ضروری است.
روحانی در ادامه به موضوع اهمیت محیط‌زیست و ضرورت تلاش همه‌گانی کشورها برای حفظ آن اشاره کرد و گفت: “اگر دریاچه‌ها و تالاب‌های موجود در مناطق مرزی ایران و افغانستان احیأ نشوند، گرد و غبار در آینده می‌تواند مشکلات بسیار جدی برای همه مردم ساکن در این مناطق ایجاد کند. این یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت زیست‌محیطی است”.
رییس‌جمهور ایران افزود که ریشۀ حل همۀ مشکلات مذکور، توسعه و پیشرفت است؛ زیرا پیشرفت و رونق کار و زنده‌گی برای مردم، می‌تواند بسیاری از معضلات و مشکلات را رفع کند و تسریع در توسعۀ روابط دو کشور نیز نیازمند چارچوبی همانند سند جامع روابط دو کشور است که امیدوارم هر چه سریع‌تر این سند نهایی شود تا مبنا و راهنمایی برای توسعه روابط مشترک باشد.
حسن روحانی هم‌چنان ساماندهی موضوع حضور مهاجران افغانستانی در ایران را ضروری ذکر کرد و بیان داشت: با توجه به وجود ارادۀ جدی در دولت‌های ایران و افغانستان، باید نسبت به حل‌وفصل این موضوع اقدام شود.
سران دو کشورِ ایران و افغانستان در حالی باهم دیدار کردند که گفته‌های یک ماه پیشِ حسن روحانی در بارۀ مسألۀ آب‌های افغانستان که به ایران می‌ریزند، انتقادهایی جدیی را در افغانستان برانگیخته بود/است.
رییس‌جمهور ایران ماه پیش در نشستی در تهران با انتقاد از پروژه‌های ساخت بندها در افغانستان گفت: “ما نمی‌توانیم در برابر آنچه که محیط‌زیست ما را خراب کند؛ بی‌تفاوت باشیم. ساخته شدن سدهای متعدد در افغانستان و بندها از کجکی، کمال خان، سلما و دیگر بندها در شمال و جنوب افغانستان، در استان خراسان ما، سیستان و بلوچستان ما تأثیرگذار است”.
در پی این گفته‌های حسن روحانی، محمد اشرف غنی این گفته‌ها را مداخله در امور افغانستان عنوان کرد و بر عملی شدن معاهدۀ آبِ هلمند میان کابل-تهران تأکید ورزید.
هم‌چنان، وزارت انرژی و آب کشور در واکنشی گفت که ایران از سال‌ها به این‌سو با نام حُسن هم‌جواری و همسایه‌گی تا چهار برابر حق‌آبش از دریای هیرمند (هلمند امروزی) آب گرفته است، اما در برابر آن تمامی چشمه‌های آب مرزی‌اش را که به افغانستان سرازیر می‌شوند با ساختن بیش از ۳۰ بند در آن‌سوی مرز خشکانیده است.