دفتر نماینده‌گی سازمان ملل متحد (یوناما) در افغانستان، تلاش‌های خود برای برگزاری نشست «بین‌الافغانی» را در روزهای اخیر شتاب بخشیده است. سازمان ملل از مدتی به این‌سو تلاش‌هایی را به هدف برگزاری یک نشست بزرگ با شرکت تمام طرف‌های درگیر در قضیه افغانستان به شمول طالبان و حزب اسلامی شاخه حکمتیار، آغاز کرده است؛ تلاش‌هایی که تا به حال تنها از آن سخن گقته شده و جنبه عملی به دلایل مختلف نیافته است. سازمان ملل این تلاش‌ها را عمدتاً به این هدف شدت بخشیده که پیش از آغاز سال ۲۰۱۴ میلادی به عنوان سال سرنوشت‌ساز برای افغانستان، بتواند از میزان درگیری‌ها و جنگ‌ها در کشور بکاهد و لااقل روزنه‌یی به سوی صلح و امنیت بگشاید.
گویا در این نگرانی، سازمان ملل متحد تنها نیست و بسیاری از کشورهای غربی و حامی دولت افغانستان، چنین نگرانی‌هایی دارند. برخی کشورهای غربی و از جمله ایالات متحده امریکا نیز از مدت‌ها پیش برنامه‌هایی را روی دست گرفته و سعی در ایجاد یک توافق بین‌الافغانی برای حل بحران کشور دارند. اما کل این برنامه‌ها و طرح‌ها از آن‌جایی که نسخه‌های از قبل پیچیده شده هستند، تا به امروز راه به جایی نبرده‌اند.
بر اساس گزارش‌ها، نشست پاریس باید سر از امروز در یک مرکز تحقیقاتی این کشور با حضور نماینده‌گانی از طالبان، شورای عالی صلح و دولت افغانستان آغاز شده باشد؛ نشستی که پیش از برگزاری، گروه طالبان به گونه قاطع موضع‌گیریِ خود را در قبال آن با نشر یک اعلامیه نشان داده و گفت که قرار نیست که در این نشست هیچ‌گونه گفت‌وگوی مستقیمی در خصوص صلح با دولت کابل صورت گیرد. گروه طالبان در اعلامیه خود تأکید کرد که در نشست پاریس تنها مواضع خود را اعلام می‌کند؛ مواضعی که حتا بدون اعلام کردن‌هم، طی یازده‌سال گذشته مشخص و ثابت شده و هیچ انعطاف و تغییر قابل ملاحظه‌یی در آن به وجود نیامده است.
گروه طالبان هرچند در ظاهر قضیه، چند مورد را به عنوان پیش‌شرط گفت‌وگوهای صلح ـ آن‌هم نه با دولت افغانستان، بل با کشورهای غربی ـ مطرح کرده است؛ اما این موارد عمدتاً بر خروج نیروهای خارجی از کشور و ایجاد دولتی مطابق با دیدگاه‌های این گروه تأکید دارد؛ به گونه‌یی که به وضاحت دیده می‌شود که گروه طالبان چیزی به نام قانون اساسی و دستاوردهای ده‌ساله را به رسمیت نمی‌شناسد و به اصطلاح عام «مرغ این گروه یک پا دارد». در حالی که عمده‌ترین نیاز برای برگزاری یک گفت‌وگوی سازنده، به تعلیق درآوردنِ هرگونه پیش‌شرط می‌تواند باشد. از جانب دیگر، چرا طالبان همواره می‌کوشند به جای کلِ مردم افغانستان تصمیم بگیرند و خود را قیم سرنوشت سیاسی کشور بدانند؟ این‌گونه دیدگاه‌های تمامیت‌خواهانه هرگز نمی‌توانند زمینه‌ساز گفت‌وگوهای بین‌الافغانی و صلح شوند. گروه طالبان عملاً با طرح این پیش‌شرط‌ها، گفت‌وگوهای صلح را تعطیل می‌کند.
موضوع بااهمیتِ دیگر در خصوص گفت‌وگوهای بین‌الافغانی، نوعِ آجندا و محل برگزاریِ آن است. هرگونه آجندایی که نتواند بازتاب‌دهنده خواست‌های مردم افغانستان باشد و یا از سوی آن‌ها تدوین نشده باشد، محکوم به شکست است. محل برگزاری این‌گونه نشست‌ها هم می‌تواند جای سوال داشته باشد. گروه‌های شورشی با بیرون کردن گفت‌وگوهای بین‌الافغانی به بهانه‌های گوناگون از مرزهای کشور، تلاش می‌کنند که موقف برترِ خود را در این نشست‌ها ثابت کنند. این گروه‌ها پیش از آن‌که دغدغه صلح و امنیت در کشور را داشته باشند، خواهان امتیازگیری‌های سیاسی از سازمان ملل و متحدان افغانستان از یک‌سو و افکار عمومیِ جامعه از سوی دیگر هستند. با این‌گونه ترفندها، گروه‌های شورشی می‌خواهند به مردم نشان دهند که نسبت به دولت افغانستان دست برتر دارند و به همین دلیل هم می‌توانند در جنگ افغانستان حق‌به‌جانب باشند.
گاهی برخی از مقام‌های دولتی به گونه خوش‌باورانه می‌گویند که «ما به عنوان مسلمان و افغان، باید گذشت داشته باشیم و همان‌گونه که در برخی کشورها مردم توانستند در عرصه رسیدن به صلح، ناممکن‌ها را ممکن سازند، ما نیز باید چنین کنیم». اما این سخنان به ظاهر زیبا، تنها به درد گفتن می‌خورند و این‌که نشان دهد دولت افغانستان برای صلح تلاش می‌کند. حال آن‌که کلِ تلاش‌های دولت در ظرف سال‌های اخیر، معامله‌گری و جورآمد با دشمنان مردم بوده است؛ همان گروه‌هایی  که سر می‌برند و زنان و کودکان را بی‌رحمانه می‌کشند. اما این‌هم به معنای رد کامل گفت‌وگوهای صلح نمی‌باشد، بل به معنای اندیشیدن و ایجاد مکانیسمی برای صلح است که گام به گام از پیشرفت‌های روند صلح پرده بردارد. نمی‌توان همواره برای صلحی که مشخص نیست چه‌گونه تحقق خواهد یافت، از جان و مالِ مردم هزینه کرد. سازمان ملل و دوستان بین‌المللیِ افغانستان حق دارند که در این زمینه مردم افغانستان را با توجه به منافع ملی‌شان کمک کنند، نه این که همه‌چیز را دربست در اختیار گروه‌های شورشی قرار دهند. معامله کردن با سرنوشت سیاسیِ مردم به نفع هیچ گروه، سازمان و کشوری نیست و باید در خصوص برنامه‌های صلح، دیدگاه‌های نخبه‌گانِ ملت افغانستان را مد نظر قرار داد.