اوایل هفتۀ گذشته، اخباری منتشر شد که گویا نماینده‌گان طالبان، حزب اسلامی و دولت افغانستان در ترکیه سومین دور گفتگوهای صلح را آغاز کرده اند؛ اما همان‌طور که بعداً مشخص شد، اصلاً گفتگویی در کار نبود؛ بلکه یک فریب رسانه‌یی بود که بسیاری‌ها آن را باور کردند. البته از چند روز پیش، مذاکرات صلح افغانستان با سفر هیأتی از دفتر طالبان به پاکستان، وارد فاز جدیدی شد که بی‌ارتباط با فشارهای امریکا بر پاکستان نیست.
سفر هیأت طالبان به اسلام‌آباد در حالی صورت گرفت که هم‌زمان با آن، ۱۸۰۰ تن از علمای پاکستان در فتوای کم‌سابقه و حتا بی‌سابقه، حملات انتحاری و تروریستی را حرام دانستند. این گردهمایی با حضور «ممنون حسین»، رییس‌جمهور پاکستان و به همت مؤسسۀ تحقیقات اسلامی و همچنین دانشگاه بین‌المللی اسلامی پاکستان برگزار شد. در فتوای مشترک علمای مذاهب و مکاتب فکری مختلف پاکستان تصریح شده که حملات انتحاری از نظر شرعی حرام بوده و عامل انتحاری و کسانی که در ترغیب و سازماندهی آن نقش دارند، از نظر اسلام به عنوان مفسدفی‌الارض شناخته می‌شوند.
همان‌طور که ذکر شد، همزمان با نشست علمای پاکستان، هیأتی از دفتر سیاسی طالبان در قطر نیز وارد اسلام‌آباد گردید. «اکسپرس نیوزِ» پاکستان گزارش داد که «اعضای تیم سه نفرۀ طالبان که در حال رأی‌زنی با مقامات پاکستان هستند، به نماینده‌گی از دفتر قطر در اسلام‌آباد حضور دارند.»(۱)
هیأت طالبان به سرپرستی «شهاب‌الدین دلاور» از اعضای مورد اعتماد گروه طالبان به رهبری «ملاهبت‌الله»، وارد پاکستان شده است. «ذبیح الله مجاهد»، سخنگوی طالبان که همواره حضور نماینده‌گان این گروه را در مذاکرات صلح رد کرده، این بار دربارۀ سفر هیأت دفتر سیاسی طالبان به پاکستان اعلام کرد که به زودی در این خصوص، اطلاع‌رسانی خواهد کرد.
در همین حال، «داون نیوز» پاکستان نیز ۱۸ جنوری، از مذاکرۀ هیأت طالبان با مقامات پاکستان خبر داد. این منبع، با ارایۀ جزئیات بیشتر از سفرِ هیأت طالبان به اسلام‌آباد، به نقل از اعضای این هیأت نوشت که «طالبان حاضر اند با امریکا مذاکره کنند، اما دولت افغانستان را به رسمیت نمی‌شناسند.»(۲)
با توجه به این امر، می‌توان نکات ذیل را به عنوان نتیجه این بحث مورد یادآوری قرار داد:
۱- هدف پاکستان از گردهمایی علمای این کشور برای تحریم حملات انتحاری و تروریستی، مصونیت خود و سپس جلب رضایت امریکا و نه پایان جنگ در افغانستان، بود. پاکستان قصد داشت با این کار، جلو فعالیت‌ گروه‌های سرکشی را در این کشور بگیرد که به زعم مقامات اسلام‌آباد، توسط دولت افغانستان حمایت و پشتیبانی می‌شوند و یا داعیۀ خودمختاری و استقلال در سر دارند.
۲- هم‌زمان با برگزاری نشست علمای پاکستان، اسلام‌آباد از اعضای دفتر سیاسی طالبان دعوت کرد که به این کشور بیایند. هدف پاکستان از این کار، ضمن رسمیت بخشیدن به دفتر طالبان در قطر، به این گروه تفهیم کرد که صدور فتوای حملات انتحاری شامل این گروه نشده، بلکه دشمنان دولت پاکستان را دربر می‌گیرد.
۳- پاکستان با انعکاس این خبر که گویا طالبان امریکا را طرف اصلی خود دانسته و دولت افغانستان را به رسمیت نمی‌شناسند، به عنوان بلندگوی طالبان عمل کرد. اسلام‌آباد با این کارش، خواست که بیش از پیش جایگاه دولت افغانستان را تضعیف کند و طالبان را با صلابت نشان دهد. همچنین پاکستان خواست که با برجسته کردن امریکا در مذاکرات صلح افغانستان، خشم واشنگتن را نسبت به این کشور فرونشاند. قبلاً امریکا از این‌که تصور می‌کرد پاکستان قصد دور زدن واشنگتن را در مذاکرات صلح دارد، از اسلام‌آباد عصبانی بود.
۴- با توجه به چند بُعدی بودن قضیۀ افغانستان و نقش بازیگران متعدد در این بازی، به ویژه شرارت‌های کشورهای دور و نزدیک مثل پاکستان و امریکا در افغانستان، بحران کماکان در این کشور برای مدت نامعلومی ادامه خواهد داشت که این خبری خوش، برای دلسوزان جامعۀ افغانستان نیست.
منابع:
(۱) https://www.express.pk/story/1060795/10/
(۲) https://www.dawnnews.tv/news/1071866/