شماری از عالمان دینی کشور با تأکید بر این‌که حملات انتحاری از نگاه اسلام حرام است، می‌گویند، ملاهایی که جنازۀ نیروهای امنیتی را نمی‌خوانند، جاسوس اند.
آنان که به روز پنج‌شنبۀ هفتۀ گذشته در یک نشست خبری در کابل با حضور ده‌ها عالم دین سخن می‌گفتند، از کشته شدن مردم ملکی در کشور ابراز نگرانی کردند.
به گفتۀ علمای دینی، «برخی از جریان‌ها» با استفاده از نام اسلام برای رسیدن به اهداف خود، جنگ را در افغانستان شعله‌ور ساخته اند.
مولوی فضل کریم سراجی، رییس عمومی مساجد کشور در این نشست گفت: «کشته شده‌گان نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان شهید اند. آنان از مصالح مردم دفاع کرده و در این راه قربانی می‌دهند. ملاهایی که از خواندن نماز جنازۀ این نیروها خودداری می‌کنند، نوکر استخبارات منطقه هستند».
مولوی سراجی می‌گوید که عالمان دینی نقش «تعیین کننده» در روند صلح کشور دارند و می‌توانند یک میانجی قابل اعتماد بین دولت و مخالفان مسلح باشند.
آقای سراجی با اشاره به این‌که علما «حامیان مصالح عمومی مردم» اند، تأکید کرد که حمایت از روحیۀ نیروهای امنیتی و دفاعی، بزرگ‌ترین مسوولیت علمای است که آنان این مسوولیت را «همیشه» انجام داده اند.
او در قسمتی از سخنانش بر تأمین صلح در کشور تأکید کرد و گفت که علما آماده اند بدون کدام «امتیازگیری» برای تأمین صلح در کشور کار کنند.
همزمان بااین، بحرالدین جوزجانی، رییس شورای مصلحت افغانستان با انتقاد از فتوای اخیر علمای پاکستان گفت که برخی از این علما از موقف حکومت پاکستان حمایت کرده و برای دوام جنگ در افغانستان فتوا صادر می‌کنند.
آقای جوزجانی به این باور است که فتواهای علمای پاکستانی که به جواز جنگ در افغانستان تأکید دارند، «جنایتکارانه» است. به گفتۀ این عالم دین: «هر گروهی که با دید استعماری به افغانستان می‌نگرند، بینی‌شان به خاک مالیده خواهد شد».
او در ادامه طرحی را در پیوند به روند صلح کشور به حکومت پیشکش کرد که براساس آن، از علما به عنوان یک گروه میانجی بین حکومت و مخالفان نام برده شده است.
این عالم دین می‌گوید: هم اکنون یک صلح «بین‌الافغانی» راه‌ حل پایان جنگ در کشور است و حکومت و مخالفان باید علما را که در سراسر کشور از جایگاه قابل احترام برخوردار اند، به عنوان یک هیأت مشترک سراسر و قابل اعتماد در نظر گرفته و تجاران ملی نیز منابع مالی این روند را تأمین کنند.
رییس شورای مصلحت افغانستان با تأکید به نقش «تعیین کنندۀ» علما در روند جنگ و صلح کشور، خاطر نشان ساخت که حکومت باید زمینۀ این میان‌جیگری را فراهم ساخته و در مسیر ختم جنگ در کشور یک گامی بزرگ‌تر بردارد.
پیشکش کردن چنینی طرحی با استقبال حکومت وحدت ملی نیز روبه‌رو شده است. معاون سخنگوی ریاست حکومت در صحبت با رسانه‌ها گفته است که علما در آوردن صلح نقش اساسی دارند و آنان طرح میان‌جگیری علما در روند صلح، استقبال می‌کنند.
مولوی جوزجانی با بیان این‌که «وحشت» و «دهشت» کنونی در جامعۀ افغانستان «خلاف آموزه‌های اسلام و نص قرآن» است، گفت: «اسلام دین صلح و امنیت است. کشتن مردم مسلمان افغانستان تحت هر عنوانی، روا و جایز نیست».
او استخبارات پاکستان را «اسراییل دوم» در منطقه خواند و گفت که افغانستان چندین سال است در آتش استخبارات پاکستان و منطقه می‌سوزد و میدان جنگ نیابتی این کشورها قرار گرفته است.
در سوی دیگر، مولوی عبدالقادر قانت، رییس شورای حمایت از ارزش‌های اسلامی نیز جنگ و خشونت‌های جاری در کشور را خلاف آموزه‌های دینی خوانده و تأکید کرد که برای تأمین امنیت و ثبات در کشور، باید همه جریان‌ها باهم تلاش کنند.
آقای قانت، وضعیت کنونی کشور را نگران کننده خواند و گفت که دشمنان مردم افغانستان تلاش دارند تا اختلافات قومی، زبانی و سمتی را دامن بزنند و اقوام را متفرق کنند.
این گفته‌ها درحالی مطرح می‌شوند که اخیر بیش از ۱۸۰۰ ملای پاکستانی با انتشار یک کتاب، حملات انتحاری را غیر اسلامی اعلام کرده و گفته اند که بمب‌گذاری و انتحاری نقض اساسات اصلی اسلام است و حرام شمرده می‌شود.
به نقل از رسانه‌های پاکستانی، این فتوا در قالب یک کتاب آماده شده و رییس‌جمهور پاکستان به زودی این کتاب را رسماً معرفی خواهد کرد. در کتاب گفته شده که «هیچ‌کس» یا «گروهی» صلاحیت اعلام جهاد، بمب‌گذاری و حملات انتحاری را ندارد و این اعمال ناقض دین اسلام است.
به گفتۀ ممنون حسین، رییس‌جمهور پاکستان، این فتوا اساس محکمی برای ایجاد ثبات در یک جامعۀ اسلامی میانه‌رو را ایجاد خواهد کرد. او تأکید کرده که این فتوا می‌تواند برای ایجاد یک گفتمان ملی به ‌منظور مقابله با افراط‌گرایی به عنوان کتاب رهنما برای جامعۀ ما استفاده گردد.
گفتنی است که این فتوای با انتقاد تند عالمان دینی، آگاهان سیاسی-نظامی و شهروندان کشور مواجه شد. به باو آنان، این فتوا «ترفندی» است از سوی حکومت پاکستان که خواسته اند جلو حملات انتحاری در پاکستان را بگیرند و در مقابل، گروه‌های تروریستی را تشویق به انجام حمله‌های انتحاری در افغانستان کنند.