گزارشگر:شنبه 2 سرطان 1397 - ۰۱ سرطان ۱۳۹۷
درحالی که مردم افغانستان از آتشبس موقتی سه روز عید، به گرمی استقبال کردند و ریختن طاالبان به کابل و دیگر شهرها با استفاده از این فرصت به استقبال مردم هم مواجه شد؛ مگر روز چهارم عید رمضان سال روان، از آتش بس خبری نبود و طالبان در مناطق مختلف نیروهای امنیتی را کشتند و زخمی کردند و باخود بردند. جالب اینکه از جانب دولت هیچ عکسالعملی در برابر طالبان صورت نگرفت و آتشبس به شکل یکجانبه ادامه یافت. صرف نظر از اینکه این آتشبس چهگونه و چرا صورت گرفته و چه اهدافی را در قبال داشته است، نگرانیهایی تازهتری ایجاد شده است که لازم است به آن پرداخته شود.
مردم نگران اند که وقی با شکلگرفتن آتشبس موقت، نزدیک به پانزدههزارتن از طالبان وارد شهرهای کشور شدند اما هزاران تن آنان هنوز هم در شهرها از جمله در کابل حضور دارند و به جاهایی که آماده بودند برنگشته اند. این طالبان در کابل و دیگر شهرها چه میکنند و چه برنامههایی برای آنان تدارک دیده شده است. از جانب دیگر این برداشت نیز مطرح است که مساله باقی ماندن طالبان در شهرها، فقط یک بحث سیاسی به هدف یک جنگ روانیای باشد که از جانب دستگاههای پروپاگند کننده پخش شده است تا جهت نگاه انتقادی مردم را از کاکردهای این حکومت به سمت موهومی چرخ بدهد.
اما تاجایی که از برخی اظهارات و ابزارنظرهایی که در برخی از رسانههای کشور صورت گرفته است، برمیآید که حلقۀ خاصی در دولت قصد دارند که از آن آتشبس و کشاندن طالبان به صحنه، یک ابزار سیاسی در برابر مخالفان سیاسی و نیز منتقدان برنامههای مخرب حکومت و نابسامانیهای آن بسازند. این حلقه در حکومت با نشان دادن طالبان، میخواهند آنان را به عنوان ابزاری برای ترساندن دیگران و ضربه زدن به منافع دیگر گروههای قومی، نشان بدهند. در حالی که طالبان وقتی به انفجار و انتحار میپردازند محاسبه نمیکنند که بر اثر آن به چه پیمانه پشتون، تاجیک و دیگران کشته میشوند یا نمیشوند؛ اما این طرف در دولت کسانی اند که وجود طالبان را از منظر قومی به نفع خویش میدانند و با آن کارت در برابر مردم بازی میکنند. بنابراین طالبان همچنانی که تاکنون در ذهنیت مردم به عنوان ابزار پاکستان و دیگر حرکتهای استخباراتی منطقهیی و حتا فرامنطقهیی شناخته میشوند، نتوانستند خودشان را به عنوان یک گروه مستقل و دارای اهداف روشن و مردمپسند بشناسانند، در نزد دولت هم فقط به عنوان یک ابزار دیگر با آن پرداخته میشود و به هر بهانه و رویکردی سعی میشود که این گروه از سطح ابزار، تغییر نکنند.
پس در چنین حالتی، روشن نیست که آیندۀ آتشبس موقت، چه خواهد شد و آیا مردم به راستی شاهد باز شدن دروازههایی برای صلح خواهند بود. این سوال را فقط عملکرد بعدی آقای غنی و حلقۀ نزدیک و همهکارۀ او ثابت میکنند که به راستی قدمهایی برای صلح برداشته شده است یا اینکه میخواهند از طالبان به عنوان زهر چشمی در برابر سایر گروههای قومی استفاده کنند. اگر مورد دوم مطرح باشد، این خود به معنای ایجاد پیچیدهگیهای بیشتر و بازکردن دروزاههای جدید برای جنگهای جدید خواهد بود که خداکند که چنین نباشد.