یک نامۀ متعلق به گالیله که تاریخ نگارش آن به اوایل قرن ۱۷ بازمی‌گردد و برای مدت‌ها تصور می‌شد که اصل آن از بین‌رفته است، اکنون یافت شده است.
به گزارش وبسایت هیستوری، در این نامه که در سال ۱۶۱۳ نوشته شده است، منجم و ریاضی‌دان معروف ایتالیایی برای اولین‌بار علیه این نظریه که خورشید دور زمین می‌گردد، استدلال می‌کند. زمانی‌که یک نسخه از این نامه به دادگاه تفتیش عقاید ارائه شد، گالیله ادعا کرد: تنظیم کلمات این نسخه به نحوی بوده است تا عقاید او کفرآمیزتر جلوه کند در حالی‌که نسخۀ که وی نوشته است چنین مضامینی در بر ندارد.
نامۀ جدید کشف‌شده که اکنون در کتابخانۀ جامعۀ سلطنتی بریتانیا نگهداری می‌شود، نشان می‌دهد نامۀ اولیه ارائه‌شده به دادگاه اصل بوده و خود گالیله به‌منظور محافظت از خودش در برابر اتهامات دادگاه تفتیش عقاید اقدام به ارائۀ یک نسخۀ دیگر تعدیل‌شده کرده است تا از مجازات شدیدتر در امان بماند.
نیکلا کوپرنیک در سال ۱۵۴۳ تئوری خورشید مرکزی را مطرح کرد، اما آن‌قدر زنده نماند تا نتایج نظریۀ انقلابی‌اش را ببیند. در سال ۱۶۰۰ ریاضی‌دان ایتالیایی جیوردانو برونو به اتهام ترویج فرضیۀ کوپرنیک توسط کلیسای روم به کفر محکوم و زنده در آتش سوزانده شد.
گالیله اما اولین فردی بود که به شواهدی تاییدی فرضیۀ کوپرنیک دست یافت و اعلام کرد: این زمین و سایر سیارات هستند که دور خورشید می‌گردند. او در ۲۱ دسامبر ۱۶۱۳ نامه‌‌یی به دوستش بندتو کاستلی که ریاضی‌دانی در دانشگاه پیزا ایتالیا بود نوشت و یافته‌هایش را شرح داد. گالیله در بخشی از این نامه می‌گوید: جملاتی از انجیل که مربوط به نجوم می‌شوند نباید لغوی و عینا مطابق متن معنی شوند و تئوری کوپرنیک لزومآ با کتاب مقدس ناسازگار نیست.
تاریخ‌نگاران و محققان برای سال‌ها متقاعد شده بودند که نسخۀ اصلی نامۀ گالیله از بین رفته است.
به دلیل محتوای بحث‌برانگیز نامه، نسخه‌های رونویسی‌شده از آن به سرعت پخش شد و یکی از آن‌ها سر از دادگاه تفتیش عقاید روم درآورد. گالیله که متوجه آن شده بود نامه‌‌یی به‌دوست روحانی خود نوشت و ادعا کرد که شماری از کلمات نسخه کپی/ نسخه‌برداری نامه به عمد با عبارات غلوآمیز جاگزین شده تا اتهام کفر او ثابت شود. سپس به ضمیمه برای دوست روحانی‌ خود نسخه‌یی را که ادعا می‌کرد، اصل است فرستاد و تقاضا کرد آن‌را به واتیکان برساند.
دو نسخۀ متفاوت نامه که تا کنون در دسترس بود محققان و تاریخ‌نگاران را سردرگم کرده بود به نحوی که نمی‌دانستند کدام عبارات دقیقا متعلق به‌خود اوست. تا این‌که ماه گذشته، اوت ۲۰۱۸، سالواتوره ریچاردو تاریخ‌نگار دانشگاه برگامو- ایتالیا که در آرشیف کتاب‌خانۀ سلطنتی بریتانیا در حال تحقیق بود نامه را که به اشتباه شناسه‌بندی شده بود یافت و پس از بررسی دریافت که این نامه نسخۀ اصلی آن‌چیزی است که برای مدت‌ها گمان می‌شد از بین رفته است.
نامه امضای G.G (مخفف نام گالیلئو گالیله) را بر خود دارد که در متن اصلاحاتی به‌دست گالیله اعمال شده است، خط‌‌‌‌‌ و ‌‌نشان اصالت انتساب آن‌را تایید کرده‌اند. تطبیق نشان می‌دهد که نسخۀ نهایی بعد از اصلاحات همان نسخه‌‌یی است که به دادگاه فرستاده شده است و این خود گالیله بوده است که تلاش کرده با اعمال اصلاحاتی در متن از مناقشه‌انگیز بودن آن بکاهد.
برای مثال گالیله در متن اصلی آورده است: بعضی از عبارات انجیل»غلط هستند، اگر بخواهیم معنی لغوی از آنان برداشت کنیم.»
در نسخۀ تازه‌یافت‌شده، گالیه روی کلمۀ «غلط» خط زده و بالای آن نوشته است «نگاه متفاوتی به حقیقت.»
علی‌رغم این تلاش‌ها دادگاه تفتیش عقاید به گالیله نسبت به حمایت از تئوری کوپرنیک هشدار داد و در سال ۱۶۳۳ او را به «ظن شدید کفر» محکوم کرد. گالیله اگرچه با امضای اعتراف‌نامه‌‌یی عقیدۀ خود را مبنی بر مرکزیت خورشید انکار کرد، اما بازهم از مجازات در امان نماند و ۹سال آخر زنده‌گی‌‌اش را در حصر خانه‌گی گذراند.