از مدتی بدین‌سو ایجاد بورد مشورتی صلح رسانه‌یی شده است، در این مدت از کارشیوه و میکانیسم این بورد هیچ اطلاعاتی بیرون داده نشده است.
در این میان، باورها بر این است که طالبان در میز مذاکره نسبت به نماینده‌گان حکومت افغانستان با توانایی بیشتری عمل می‌کنند و نماینده‌گان دولت افغانستان نتوانند از بسیاری نیازمندی‌ها و دست‌آوردهای مدرن و جایگاه سیاسی دولت در برابر منطق ایدیولوژیک سنتی و اجتماعی طالبان موفق به درآیند. یک منبع آگاه با بیان این مطلب به روزنامۀ ماندگار می‌گوید که بورد «مشورتی صلح» برای آموزش دادن مذاکره کننده‌گانِ طرف دولت با طالبان ایجاد می‌شود.
مسوولان شورای عالی صلح اما این دیدگاه را رد کرده و تأکید دارند که چهره‌های توان‌مند و موثر در میان اعضای شورای عالی صلح وجود دارد که توانایی مذاکرده را دارند، ولی رییس حکومت وحدت ملی به آنان «صلاحیت نمی‌دهد» و قرار است صلاحیت مذاکره با طالبان به این بورد انتقال کند.
بورد مشورتی برای صلح چیست؟
بورد مشورتی صلح وظیفه دارد، مکانیسم مذاکرۀ حکومت با طالبان را تنظیم کند، زیرا تجربه نشان داده‌ است که مذاکره کننده‌گان صلح با طالبان تاهنوز از توانایی لازم برای پیشبرد مذاکرات برخوردار نیستند. در حالی ‌که نماینده‌گان طالبان نشان داده‌اند، در مذاکرات دست بالای دارند.
یک منبع آگاه با تأکید بر این مطلب در صحبت با روزنامۀ ماندگار می‌گوید: «در صورتی که طالبان با حکومت افغانستان روی یک میز بنشنید و مذاکره کند، طرف دولت افغانستان افرادی را ندارد تا در آن مذاکره با منطقی مذاکره کنند که حافظ برخی ازرش‌ها به شکل حرفه‌یی باشند».
این منبع که نمی‌خواهد نامی از او در این گزارش برده شود، می‌گوید: مذاکرۀ سیاسی با گروه‌های مخالف دولت آن هم با ساختار پیچیده‌یی که گروه‌های مانند طالبان دارند، راهکارها و توانای‌های حرفه‌یی خود را می‌طلبد که باید برای آن آموزش دیده شوند. بنابراین، خارجی‌ها به رییس حکومت وحدت ملی مشوره دادند تا حلقه‌یی را زیر نام «بورد مشورتی» ایجاد کند تا آنان بتوانند راهکارهای فنی مذاکره و گفت‌وگو با طالبان را بسنجند و حکومت را در این زمینه یاری رسانند.
معلومات منبع نشان می‌دهد، زیرا نگرانی این است که طالبان در میز مذاکره نسبت به نماینده‌گان حکومت افغانستان با توانایی بیشتری عمل ‌کنند و نماینده‌گان دولت افغانستان نتوانند از بسیاری نیازمندی‌ها و دست‌آوردهای مدرن و جایگاه سیاسی دولت در برابر منطق ایدیولوژیک سنتی و اجتماعی طالبان موفق به درآیند.
منبع خاطر نشان می‌کند: اکنون به دولت افغانستان تعلق دارد که این «بورد مشورتی» را با انتخاب چه افرادی کامل می‌کند. اگر اعضای این بورد افرادی باشند، شبیه اعضای شورای عالی صلح، بدون تردید این بورد به هدف که ایجاد می‌شود، نخواهد رسید، پس لازم است تا چهره‌هایی در این بورد مشورتی گماشته شوند که توانایی و تخصص لازم برای مذاکره با طالبان را داشته ‌باشند.
در عین حال، اعضای شورای عالی صلح می‌گویند که افراد «توان‌مند» و «موثر» در میان اعضای شورای عالی صلح حضور دارند، اما آقای غنی صلاحیت‌هایی را که به این بورد مشورتی می‌دهد، به شورای عالی صلح نداده ‌‌است.
شهلا فرید، عضو شورای عالی صلح در گفت‌وگو با روزنامۀ ماندگار می‌گوید: راهبردی که شورای عالی صلح دارد، توسط حکومت ساخته شده‌ است. بنابراین، تمامی این موارد سبب شده تا شورای عالی صلح ضعیف جلو کند.
بانو شهلا به این باور است که ایجاد این بورد مشورتی سبب تغییر حیثیت و اعتبار شورای عالی صلح در میان مردم خواهد شد. به گفتۀ او: «در یک سالی که من به عنوان عضو شورای عالی صلح کار می‌کنم، تلاش بر این بود تا تاثیر‌گذاری و نقش این شورا را وسیع‌تر سازیم».
او تأکید کرد: حالا ایجاد بورد مشورتی، دیدگاه مردم را نسبت به شورای عالی صلح خدشه‌دار خواهد ساخت و حتا ممکن است که کار شورای عالی صلح دیگر موثر واقع نشود.
این عضو شورای عالی صلح در ادامۀ صحبت‌هایش خاطر نشان کرد: رییس حکومت پیش از این وعده داد که هیچ برنامه‌یی برای منحل کردن شورای عالی صلح وجود ندارد، فعالیت‌های این شورا محدود نخواهد شد، اما به یک بورد مشورتی نیاز است تا روند گفت‌وگوهای صلح سرعت پیدا کند.
همچنان، لیلا جعفری عضو دیگر شورای عالی صلح به ماندگار می‌گوید: هیأت مذاکره کننده‌یی که متشکل از ۱۲ نفر است از سوی حکومت تشکیل شده‌، تمامی این موارد مربوط حکومت می‌شود، یعنی ایجاد بورد مشورتی مربوط شورای عالی صلح نیست.
بانو جعفری تأکید دارد: شورای عالی صلح مخالف تشکیل این بورد نیست و شورای عالی صلح هر روند و پروسه‌یی که صلح در افغانستان را تقویت کند، از آن حمایت می‌کند.
این عضو شورای عالی صلح باور دارد که بورد مشورتی ایجاد شده به هیچ عنوان موازی با شورای عالی صلح نیست، زیرا رییس‌ حکومت پیش از اعلام این بورد به صراحت بیان کرد که این بورد یک اداره موازی با شورای عالی صلح نخواهد بود.
مذاکره خلیل‌زاد با طالبان چگونه است؟
مقامات در امریکا پیش از اعلام کردند که برای تسریع روند گفت‌وگوهای صلح با طالبان و به دست آوردن نتیجۀ بی‌درنگ از این روند، نیاز به گماشتن نمایندۀ ویژۀ دارند. این کار را به‌دوش زلمی خلیل‌زاد گذاشتند و او نیز از چند ماه بدین‌سو تلاش هایش را آغاز کرده است؛ با آغاز به کار نمایندۀ ویژۀ امریکا در امور صلح افغانستان پرسش‌های پیرامون نوعیت کارهای او نیز به میان آمده است.
این مورد نیز مطرح شده است که او در موجودیت دولت افغانستان و شورای عالی صلح چگونه برنامه‌هایش را پی می‌گیرد.
بانو شهلا فرید عضو شورای عالی در این مورد می‌گوید: خلیل‌زاده پیش از رفتن به مذاکره با طالبان با اعضای شورای عالی صلح دیداری داشت، اما این‌که چقدر از دیدگاه و نظریات اعضای شورای عالی صلح استفاده خواهد کرد، یک بحث جدایی است.
به گفتۀ او: مذاکرۀ خلیل‌زاد با طالبان یک مورد کاملاً جدایی از فعالیت‌های ملی مردم افغانستان است و هیچ ربطی به شورای عالی صلح ندارد. به گفتۀ بانو فرید، ممکن است که مذاکرۀ خلیل‌زاده نسبت به مذاکرۀ دولت افغانستان و شورای عالی صلح با طالبان موثرتر و مفیدتر باشد.
نمایندۀ ویژۀ امریکا در امور صلح افغانستان نیز گفته است که او ماموریت دارد تا پروندۀ صلح با طالبان در مدت شش ماه تا یک‌سال نهایی سازد.