صلح نعمتی است که شوربختانه ملت افغانستان برای دستیابی به آن در طول چهار دهه هزینه گزافی پرداخته اند و برای استقرار صلح از هیچ نوع قربانی دریغ نورزیدند. در موازات این همه قربانی‌ها دست‌آورد ما در خصوص صلح ناملموس و ناپیداست و صلح همچنان معما سرپوشیده باقی مانده است. مسألۀ نهایت مهم در امر دست یافتن به صلح؛ اجماع سیاست‌گران ما است که با تأسف تا اکنون همچون اجماع ملی پیرامون صلح در افغانستان به وجود نیامده و ممکن نشده است. پرسش کلیدی اینجاست که آیا می‌توانیم بدون در نظر داشت اجماع جهانی، منطقه‌یی و در نهایت ملی به وسیله یک جرگه نمایشی به صلح دست پیدا کنیم؟ پاسخ در این خصوص منفی است. زیرا از قراین بر می‌آید که حکومت وحدت ملی سودای رسیدن به صلح را برسر ندارد و جرگه مشورتی را صرفاً به منظوری تداوم کار و تمدید عمر این نظام غرق در بیدادگری می‌خواهند که این خود به تقلای مضحک دست و پا زدن در باتلاق می‌ماند. افغانستان را تاریخ نویسان، سرزمین جرگه‌ها عنوان می‌کنند، چون هرازگاهی حکومت‌ها به بحران مشروعیت مواجه می‌شوند بدین ترفند متوسل می‌شوند و برای کسب رضایت مردم و مشروعیت حکومت‌های‌شان دست به برگزاری لویه جرگه‌ها می‌زنند تا در نهایت امر، نماینده‌های نمایشی مردم به حکومات فاقد مشروعیت، مشروعیت ببخشند. طوری که همه ملت شریف افغانستان در جریان اند، در سطح کشور انتخابات گزینش اعضای جرگه مشورتی برگزار شد که در اکثر ولایات این روند با مشکلات جدی رو به‌رو گردید. علاوه بر آن جایگاه نسل جوان در این جرگه مشخص نیست، این که چرا جایگاه جوانان در این جرگه مشخص نشده است؟ همانند هزاران پرسش دیگر پاسخی ندارد.
به باور نگارنده دلایل وجود دارند که لویه جرگه مشورتی صلح منتج به آورد صلح و یا حداقل منجر به ایجاد یک پالسی در خصوص آوردن صلح نمی‌شود:
*مشروعیت حکومت وحدت ملی در روز نخست جوزای سال جاری به پایان می‌رسد و رهبران حکومت وحدت ملی دست و پاچه شده اند. در تلاش اند که چگونه بتوانند، عمر این حکومت را تمدید کنند. یگانه راه در پیش روی رهبران حکومت وحدت ملی تدویر جرگۀ تحت عنوان «جرگه مشورتی صلح» است. آنان به این باور اند که تنها راه تمدید عمر حکومت وحدت ملی، گزینش نماینده‌گان پوشالی و کسب مشروعیت از آنان است.
*مخالفت جدی دوازده تکت انتخاباتی از لویه جرگه مشورتی. آنان اذعان داشتند که لویه جرگه مشورتی صلح، صرفاً به منظور بقای حکومت وحدت ملی و مشروعیت بخشیدن به آن برگزار می‌شود نه برای صلح. در حالی که آجندای لویه جرگه مشورتی صلح، مشخص پیرامون صلح خواهد بود، اما رهبران حکومت وحدت ملی از پیش برنامه دارند و می‌خواهند که نظر موافق مردم را پیرامون تمدید حکومت وحدت ملی جلب کنند.
*بر همگان هویدا است که جنگ و صلح طالبان با دولت افغانستان بستگی به میل بعضی کشورهای جهان و منطقه دارد. این در حالی است که رهبران حکومت وحدت ملی در یک تقابل سیاسی با عدۀ از کشورهای جهان و منطقه قرار دارند و روابط شان تیره و تار است. در صورت عدم رضایت طالبان به صلح، تدویر جرگه مشورتی صلح، نمایش بیش نخواهد بود.
*وجود نارضایتی و ناخشنودی اخیر ایالات متحده آمریکا باعث خواهد شد که از موثریت و مثمریت لویه جرگه مشورتی صلح کاسته شود و نتیجه مطلوبی بدست نیاید.
*گمانه‌های وجود دارد که رهبران حکومت وحدت ملی، لویه جرگه مشورتی صلح را به عنوان کارزار انتخاباتی دایر می‌کنند.
*شگاف‌های قومی و اختلافات سیاسی به نحوی از انحا بر لویه جرگه مشورتی تاثیرات منفی می‌گذارد و این خود از صلابت و حیثیت جرگه مشورتی می‌کاهد.
*لویه جرگه مشورتی صلح که عنقریب شاید برگزار بشود وجاهت و مشورعیت قانونی و حقوقی ندارد.
*در اخیر اینکه لویه جرگه مشورتی صلح در دقیقۀ نود از سوی ریاست اجرایی حکومت وحدت ملی تحریم گردید که در نهایت، این آخرین میخی بود که بر تابوت لویه جرگه مشورتی صلح کوبیده شد.
در کل با تمام مشکلات و چالش، امیدواریم که جرگه مشورتی صلح به صلح پایدار در کشور بینجامد.