مجمع ملی افغانستان از روز جهانی مطبوعات دیروز شنبه، ۱۴ ثور بزرگداشت کرد. در این نشست اشتراک کننده‌گان به چالش‌های رسانه‌ها و مطبوعات افغانستان پرداخته و گفتند که رسانه‌های افغانستان باید از تجارتی شدن و وابسته‌گی به جریان‌ها بیرون شوند تا به پویایی لازم برسند.
اشتراک کننده‌گان همچنان از بی‌توجهی حکومت و دولت به رسانه‌ها و رسیده‌گی به پرونده‌های خشونت در برابر خبرنگاران انتقاد کرده گفتند که در کنار مخالفان دولت، حکومت خود به عامل خشونت در برابر خبرنگاران تبدیل شده است.
احمد هنایش یکتن از خبرنگاران مطرح کشور در این نشست گفت که رسانه‌های افغانستان در وضعیت ارزشمندی قرار دارند که در طول تاریخ چنین وضعیت و شرایطی را تجربه نکرده است.
او می‌گوید که رسانه‌ها ارزش درجه نخست برای مردم افغانستان است. آقای هنایش به این باور است که در هجده سال گذشته بزرگترین دست‌آورد حکومت و مردم افغانستان، رشد چشم‌گیر رسانه‌های آزاد است.
به گفتۀ او، رسانه‌های آزاد افغانستان به عنوان یک ارزش، به آسانی به دست نیامده و از میان «دود و باروت» برخاسته و با دادن قربانی‌های فراوان عرض وجود کرده است.
احمد هنایش اظهار داشت که در گذشته خبرنگاران تنها از سوی مخالفان دولت مورد خشونت قرار می‌گرفتند، اما در سال‌های اخیر حکومت نیز تبدیل به عامل خشونت‌گر در برابر خبرنگاران شده است.
این خبرنگار می‌گوید که نهادهای حمایت از رسانه‌ها و خبرنگاران تنها فعالیت نظارتی دارند و نمی‌توانند به پرونده‌های خشونت در برابر خبرنگاران رسیده‌گی کنند.
آقای هنایش چشم‌انداز رسانه‌ها و آزادی بیان در افغانستان را نگران‌کننده توصیف کرد و گفت که نهادهای حامی رسانه‌ها و خبرنگاران و مسوولان رسانه‌ها باید اتحادی را برای مقابله با خشونت در برابر خبرنگاران و فعالیت‌های ضد رسانه‌یی تشکل دهند.
او به بهتر شدن کیفی رسانه‌ها نیز اشاره کرد و گفت که از لحاظ کمی رسانه‌های افغانستان به حد کافی حضور و فعالیت دارند، بناءً نیاز است رسانه‌ها و مسوولان حکومت روی بهتر شدن کیفیت رسانه‌ها نیز توجه جدی کنند.
کارکشته نبودن برخی از مسوولان ارشد برخی از رسانه‌ها، وابسته‌گی برخی رسانه‌ها با جریان‌های سیاسی و برخورد تجارتی به کار رسانه‌یی از موانع و چالش‌هایی است که به گفتۀ آقای هنایش، موجب عدم رشد کیفی رسانه‌های افغانستان شده است.
همزمان بااین، سیدعبدالله هاشمی، رییس مجمع ملی افغانستان و از برگزار کننده‌گان این نشست گفت که کاوشگری رسانه‌ها و بی‌پرده‌سازی فساد در دولت و حکومت از سوی آن‌ها عاملی برای روشن ساختن اذهان عامه بوده است.
آقای هاشمی اما گفت که برخی از رسانه‌ها در گرو جریان‌ها، احزاب سیاسی و دسته‌های تجارتی اند و این امر سبب شده است این رسانه‌ها بی‌طرفی‌شان را در برخی قضایای افغانستان حفظ نکنند.
او نبود مصونیت جانی، بیمه صحی و حق تقاعد برای خبرنگاران و مسوولان رسانه‌ها از سوی حکومت را یکی از مشکلات می‌داند و بیان می‌دارد، وقتی تقاعد و بیمه صحی یک خبرنگار تأمین نباشد، مسوول رسانه و حکومت می‌توانند برخورد دل‌بخواه در برابر خبرنگاران انجام دهند.
سیدعبدالله هاشمی می‌گوید که حق دسترسی به اطلاعات نیز یکی از حقوق اساسی شهروندان و خبرنگاران است و باید حکومت در این زمینه با خبرنگاران و رسانه‌ها همکاری «واقعی و صادقانه» داشته باشد.
آقای هاشمی در بخشی از سخنانش گفت که صدای رسانه‌ها و مخالفان در لویه جرگۀ مشورتی صلح از سوی حکومت و برگزار کننده‌گان این جرگه خفه شد و این نشان‌گر نقض آزادی بیان از سوی حکومت است.
اشارۀ آقای هاشمی به بیرون کشیدن شماری از اعضای جرگۀ مشورتی صلح از تالار این جرگه است که آنان نسبت به عملکرد و پیامد این جرگه اعتراض داشتند. مسوولان برگزار کنندۀ این جرگه همچنان به رسانه‌ها اجازه ندادند تا در تالار جرگه حضور داشته باشند.
مسوولان در مجمع ملی افغانستان در اخیر این نشست قطع‌نامه‌یی را صادر کرد و در آن، وضعیت آزادی بیان در کشور را «ناهنجار» خواند و گفت: آزادی بیان و فعالیت باز خبرنگاران از اولویت‌های کاری حکومت در روند صلح باشد و دفاع از این ارزش به حیث خط سرخ در گفت‌وگوهای صلح با طالبان قرار گیرد.
در بخشی از این قطع‌نامه گفته شده است: خفه کردن صدای شهروندانی که در لویه جرگۀ مشورتی صلح صدای‌شان را بلند کردند، نشان داد که حکومت به آزادی بیان و ابراز اندیشه در کشور تنها در حد «اوراق چاپ شدۀ» قوانین پا بند است.
در بخش دیگری این قطع‌نامه آمده است: «نبود فرصت‌های چون مصونیت کاری، مصونیت جانی، بیمه صحی، حق تقاعد و تطبیق نشدن مؤثر قانون کار بر رسانه‌ها از چالش‌های بزرگ فراراه کار رسانه‌یی در کشور بوده و امیدوار هستیم که حکومت در این مورد موقف درست داشته باشد».
گفتنی است که از سوم می به عنوان روز جهانی مطبوعات همه‌ساله در سراسر جهان به‌ویژه افغانستان بزرگداشت می‌شود. مسوولان رسانه‌ها، جریان‌های سیاسی و نهادهای حامی رسانه‌ها همه‌ساله در این روز از وضعیت بد خبرنگاران و در مجموع رسانه‌داری در کشور شکایت می‌کنند، اما دیده می‌شود که حکومت به بسیاری از این شکایت‌ها و چالش‌ها ترتیب اثر نمی‌دهد.