نشـانه‌شنـاسـی صـلح در دیپلمـاسی طالبـان

گزارشگر:علی موسوی - ۱۲ میزان ۱۳۹۸

هیأت طالبان و مقام‌های پاکستانی بر از سرگیری مذاکرات صلح امریکا و طالبان و همچنین بر کاهش خشونت‌ها در افغانستان تاکید کرده‌اند.
هیأت طالبان که روز چهارشنبه، ۱۰ میزان به اسلام‌آباد رفته با شاه محمود قریشی؛ وزیر خارجه پاکستان دیدار کرده است.
mandegarوزارت خارجه پاکستان گفته که دوطرف در این دیدار بر کاهش جنگ و خشونت‌ در افغانستان و آغاز دوباره مذاکرات طالبان و امریکا تاکید کرده‌اند.
در اعلامیۀ وزارت خارجه پاکستان به نقل از شاه محمود قریشی آمده که برای تامین صلح در افغانستان بهترین زمینه مساعد است و نباید این فرصت از دست برود.
به نظر می‌رسد که طالبان و پاکستان به شدت مشتاق آغاز دوباره مذاکرات سازش میان امریکا و گروه طالبان هستند. این نشان می دهد که روند ده ماهه مذاکره میان واشنگتن و نماینده‌گان گروه طالبان، امتیازهای چشم‌گیر و وسوسه انگیزی برای آن گروه به همراه داشته است.
از سوی دیگر، همانگونه که ترامپ نیز اخیراً گفت، طالبان با ارتکاب حداکثر خشونت در افغانستان، در حالی که روند صلح آن گروه با امریکا در مراحل پایانی خود قرار داشت، مرتکب یک اشتباه بزرگ و استراتژیک شدند و اکنون مذبوحانه تلاش می کنند تا آن اشتباه مهلک را جبران کنند.
یکی از راه‌های جبران آن از دید طالبان و پاکستان، ابراز تمایل آنها به کاهش خشونت ها در افغانستان است.
این تنها یک ابراز تمایل فریب‌کارانۀ سیاسی به منظور ترغیب ترامپ برای بازگرداندن امریکا به میز مذاکره نیست؛ بلکه درست بعد از آنکه ترامپ تصمیم به لغو و فسخ و نسخ تمامی گفت‌وگوها و معاملات انجام شده با طالبان گرفت، طالبان برای جبران اشتباه امتیازطلبی خشونت بارشان، دست به تغییر رفتارهای ملموسی زدند که یکی از آنها کاهش قابل توجه میزان خشونت در افغانستان بود تا آنجا که تنها چند روز پس از آن رویداد، چندین ولسوالی تحت سلطۀ طالبان به دست نیروهای دولتی، آزاد شد. برخی از آن ولسوالی ها ۴ یا ۵ سال در اختیار طالبان بود. البته این تنها دلیل آزادسازی ولسوالی های تحت اشغال طالبان نبود و نیست؛ اما بی تردید، نیروهای طالبان، دستوراتی مبنی بر پرهیز از خشونت از جانب رهبری آن گروه دریافت کردند.
دومین نشانه از کاهش خشونت از سوی طالبان، اذعان رسمی ملا هبت‌الله؛ رهبر آن گروه بود مبنی بر اینکه دستور حملات مرگبار طالبان که منجر به لغو مذاکرات صلح شد را او صادر نکرده بود. اینکه آیا این موضع‌گیری، درست و واقعی بود یا تلاشی برای جبران خطای راهبردی پرهزینه طالبان، روشن نیست؛ اما هدف از بیان آن، تقلای مذبوحانه برای احیای دوباره مذاکرات صلح آن گروه با امریکا می‌باشد.
نشانۀ سوم هم در فضای امنیتی نسبتا آرام انتخابات ریاست‌جمهوری مشخص شد. طالبان در حالی که تهدید کرده بودند که روند انتخابات را مختل می‌کنند و به رأی‌دهنده‌گان نیز هشدار دادند که به پای صندوق‌های رأی نروند، در روز برگزاری انتخابات، اقدام خشونت بار جدی علیه کارمندان انتخاباتی، ناظران، رای‌دهنده‌گان و نیروهای امنیتی، انجام ندادند و به جز رویدادهای پراکنده در اینجا و آنجا، انتخابات در فضایی نسبتا‌ امن و آرام برگزار شد.
اگرچه نهادهای امنیتی ادعا کردند که امنیت انتخابات، تنها برخاسته از تدابیر شدید آنها و عملکرد شایسته نیروهای دفاعی کشور بوده؛ اما این ادعا دست کم در ولایات و ولسوالی‌های دوردست نمی‌تواند صد در صد درست باشد؛ ضمن آنکه عملکرد تحسین برانگیز نیروهای امنیتی در روز انتخابات نیز به سهم خود، مهم و قابل ستایش است و نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد؛ اما یکی از دلایل اصلی آن، احتراز و پرهیز آگاهانه طالبان از خشونت بود که می‌تواند دیگر نشانۀ تمایل آن گروه برای اعتمادسازی در مقابل امریکا به هدف ترغیب واشنگتن برای بازگشت به میز مذاکره باشد.
پنجمین نشانه هم در جریان سفر جاری هیأت طالبان به پاکستان و دیدار آن با وزیر امور خارجه آن کشور، بروز کرد که در آن، هر دو طرف نسبت به کاهش خشونت و آغاز دوباره مذاکره با امریکا ابراز تمایل کردند.
مجموعۀ این نشانه‌ها مؤید عزم طالبان برای رسیدن به یک توافق صلح با امریکاست؛ اما اینکه آیا صلح مورد نظر امریکا و طالبان به صلح مورد نیاز مردم افغانستان هم منتهی می‌شود یا خیر، مساله‌یی است که هنوزهم عمیقاً مورد تردید است.

اشتراک گذاري با دوستان :

Comments are closed.