احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
- ۳۰ قوس ۱۳۹۸
دولت ترامپ که یک سال پیش برنامههای آموزش نظامی امریکا به پاکستان را به بهانۀ پشتیبانی اسلامآباد از طالبان و عدم همکاری در بحث افغانستان تعلیق کرده بود، اکنون درصدد ازسرگیری آن است که به عقیدۀ کارشناسان، کاخ سفید به دنبال هموارسازی راه خروج از افغانستان و بهبود موقعیت ازدسترفتۀ خود در سیاستهای اسلامآباد است.
به گزارش رسانههای پاکستانی، امریکاییها طی سالهای اخیر پاکستان را به شدت به همدستی با طالبان در افغانستان و بیتوجهی به تحرکات شبهنظامیان در مرزهای شرقی خود با هند متهم کرده و اکنون ازسرگیری برنامۀ آموزش نظامی برای پاکستان، به نحوی دلجویی از پاکستان و امتیازدهی به این کشور برای همیاری واشنگتن جهت خروج آبرومندانه از افغانستان تعریف میشود.
روابط اسلامآباد-واشنگتن تا پیش از دیدار عمران خان، نخستوزیر پاکستان با دونالد ترامپ در کاخ سفید، به دلیل اتهامات پیاپی امریکاییها به سردی گراییده بود. سفر عمران خان به واشنگتن به گفتۀ مقامهای دو کشور، به ترمیم مناسبات شکننده کمک کرده و تصمیم فعلی ترامپ برای ازسرگیری همکاریهای نظامی با پاکستان نشاندهندۀ به اصطلاح گرمی در روابط دو کشور است.
تارنمای پاکستانی «داون» دیروز با انعکاس تصمیم وزارت امور خارجۀ امریکا برای ازسرگیری برنامۀ آموزش نظامی برای پاکستان نوشت که واشنگتن تصمیم گرفته تا در قبال تسهیل مذاکرات در خصوص خروج نظامیان امریکایی از افغانستان، به اسلامآباد اعتبار (امتیازدهی) دهد. برنامۀ بینالمللی آموزش نظامی موسوم به (IMET) تحت مدیریت وزارت امور خارجۀ امریکا بیش از یک دهه به عنوان ستون روابط نظؓامی میان اسلامآباد و واشنگتن محسوب میشد، هر چند سال گذشته ترامپ پس از اعلام مواضع تند علیه پاکستان، تصمیم به تعلیق این برنامه گرفت.
افغانستان، دلیل نرمش امریکا در قبال پاکستان
محمدطاهر خان، کارشناس پاکستانی امور افغانستان میگوید که به نظر میرسد حساسیت گفتوگوهای امریکا و طالبان و سفرهای متعدد زلمی خلیلزاد، نمایندۀ ترامپ در امور صلح افغانستان باعث شده تا مواضع کاخ سفید نیز در قبال اسلامآباد نرم شود. او میگوید که احتمال میرود پاکستان نیز در قبال تداوم نقشآفرینی برای تسهیل مذاکرات امریکا و طالبان، به دنبال دریافت امتیاز از دولت ترامپ باشد.
طاهر خان معتقد است که علاوه بر بحث افغانستان، قول پاکستان به امریکا برای برخورد جدیتر با گروههای شبهنظامی و آن دسته از عناصری که به گفتۀ واشنگتن، به ضرر منافع آنان در منطقه است، نیز میتواند یکی از دلایل ازسرگیری همکاریهای نظامی امریکا باشد.
تلاش امریکاییها برای ترمیم موقعیت ازدسترفتۀ خود در پاکستان
جاوید رانا، تحلیلگر ارشد راهبردی و امور امنیتی در پاکستان نیز به این باور است که تصمیم دولت ترامپ درخصوص ازسرگیری برنامۀ آموزش نظامی برای پاکستان، جدای از پیشبرد همکاریها میان دو کشور، یک جنبۀ سیاسی دارد و آن این است که واشنگتن نگران موقعیت ازدسترفتۀ خود در پاکستان و نگاه پاکستانیها به تحکیم روابط با قدرتهای منطقهیی همچون ایران، چین، روسیه و ترکیه است.
او معتقد است که ارتش پاکستان سال گذشته و پس از تعلیق برنامههای نظامی امریکا، راهبرد جدید برای توسعۀ مناسبات دفاعی و نظامی با چین و روسیه تدوین کرد که این موضوع موجب نگرانی کاخ سفید شده بود. این تحلیلگر شبکۀ پرس تی وی میگوید، امریکاییها که تا سال گذشته پاکستان را عامل شکست آنان در افغانستان میدانستند و سعی کردند تا با تعلیق مناسبات و یا کمکهای مالی-نظامی، بتوانند اسلامآباد را تحت فشار قرار دهند، اما به نظر میرسد که واشنگتن نهتنها در این طرح ناکام مانده، بلکه بیم آن دارد که کاهش مناسبات نظامی و دفاعی با پاکستان، راه را برای پکن و مسکو به عنوان دو رقیب قدرتمند واشنگتن جهت توسعۀ روابط با اسلامآباد همواره کند.
پیشینۀ مواضع ضدپاکستانی ترامپ
رییسجمهوری امریکا که اواخر تیر ماه امسال در کاخ سفید میزبان نخستوزیر پاکستان بود، ازسرگیری همکاریها با اسلامآباد به ویژه شروع کمکهای نظامی به این کشور را به اقدامات بیشتر برای کسب رضایت واشنگتن مشروط کرد. پاکستان و امریکا که زمانی به ویژه در دوران جنگ اتحاد جماهیر شوروی سابق با افغانستان و نیز دورانی که واشنگتن سرگرم طراحی حمله به افغانستان بود، دو کشور متحد محسوب میشدند، اما طی سالهای اخیر به ویژه با شروع کار دولت ترامپ دیگر خبری از اتحاد میان دو کشور نیست.
بیاعتمادی اسلامآباد و واشنگتن نسبت به یکدیگر با شروع کار دولت ترامپ بیشتر شد تا جایی که دونالد ترامپ مقامهای پاکستانی را به دروغگویی و فریبکاری متهم کرده و مدعی شد که اسلامآباد در مبارزه با تروریسم همکاری صادقانه با واشنگتن نداشته است.
Comments are closed.