فرهاد فرامرز ـ گزارش‌گر

عبدالحفیظ منصور عضو هیأت گفتگوکنندۀ جمهوری اسلامی افغانستان، در گفتگویی به روزنامه راه ماندگار گفت که گزینۀ حکومت موقت در نشست‌های حاشیه‌ای میان نماینده‌گان طالبان، نماینده‌گان جمهوری اسلامی افغانستان و نماینده‌گان کشورهای بین‌الملی؛ به تکرار مطرح شده است، ولی نه به شکل رسمی در جریان مذاکرات. اما «حکومت موقت» به‌عنوان یک گزینه در این دور گفتگوها، مطرح است.

گزینۀ حکومت موقت، پس از به پایان رسیدن دور نخست گفتگوهای صلح در دوحه، روی زبان آمد و به بحث‌های گرمی در میان سیاست‌مداران، کشور تبدیل شد. این طرح، در داخل و بیرون کشور، در میان نماینده‌گان مجلس و هم‌چنان در میان طرف‌های گفتگوکنندۀ صلح در قطر؛ موافقان و مخالفان خود را دارد.

در تازه‌ترین مورد، رییس‌جمهور غنی نیز در سفری که به ولایت هرات داشت، در مورد حکومت موقت واکنش تندی داشت. او گفت که آیندۀ قوای دفاعی و امنیتی را این‌ها چه می‌کنند؟ دوم، حکومت موقت را به اساس کدام صلاحیت مطرح می‌کنند.

تأکید رییس‌جمهور روی این است که انتقال قدرت باید از طریق اننتخابات صورت بگیرد؛ نه از راه‌های دیگر.

آقای منصور در رابطه به نشست‌هایی که تاکنون میان دو طرف صورت گرفته است گفت که چهاربار با هیأت طالبان دیدار داشتیم؛ ولی این نشست‌ها مقدماتی بوده است. در کنار این، هردو طرف، آجنداهای خودشان‌را تعیین و تنظیم کرده‌اند، آجندایی که از طرف ما مطرح است ۲۸ مورد و آجندای طالبان به ۲۴ مورد می‌رسد که هردو، بخش‌بندی و اولویت‌بندی شده است.

او اظهار داشت: برای ما فعلا قطع جنگ در اولویت قرار دارد و طالبان نیز موضوع «نظام جدید اسلامی» را مطرح کرده‌اند و این مورد را از اولویت‌های خود می‌دانند. این عضو هیأت گفتگوکنندۀ دولت بیان داشت که طالبان، در آخرین گفته‌های‌شان، دو مورد خارج از آجندا را مطرح کرده‌اند:

۱-رهاسازی زندانیان‌شان.

۲-خارج‌سازی نام سران طالبان از لیست سیاه شورای امنیت ملل متحد.

در این حال، یک عضو دیگر هیأت گفتگوکنندۀ جمهوری اسلامی افغانستان که نخواسته نامی از وی برده شود به خبرگزاری جمهور گفته است که تعدادی از هیأت مذاکره‌کنندۀ طالبان در لیست سیاه سازمان ملل متحد قرار دارند.

منبع می‌گوید که شیخ عبدالحکیم حقانی، شیرمحمد عباس ستانکزی، مولوی شهاب‌الدین دلاور، ملا خیرالله خیرخواه، ملا عبدالطیف منصور، مولوی دین محمد حنیف، مولوی امیرخان متقی، مولوی عبدالسلام حنفی، ملا عبدالمنان عمری، و مولوی عبدالغنی برادر از جمله کسانی اند که تا هنور در لیست سیاه شورای امنیت ملل متحد قرار دارند.

آقای منصور در پاسخ به این پرسش که منظور طالبان از نظام جدید اسلامی چیست؟ می‌گوید که ما هم از ایشان خواسته‌ایم توضیح بدهند؛ ولی آن‌ها تاکنون پاسخی ارایه نکرده‌اند. منصور می‌گوید که نزد ما هم این پرسش مطرح است. زیرا مردم ما به‌خاطر برپایی«نظام اسلامی» قربانی دادند. دولت ما اسلامی است و همه (مردم) از جمهوری نظام ‌اسلامی افغانستان پشتی‌بانی می‌کنند. ما نظام کنونی را نظام اسلامی می‌دانیم. اگر خلاها و مشکلاتی داشته باشد که حتما دارد، ایجاب اصلاحات را دارد و ما در هر سطحی طرف‌دار آوردن اصلاحات هستیم.

وی یک‌بار دیگر تأکید کرد که برای بحث تلویزیونی با طالبان در مورد مشروعیت و عدم مشروعیت جنگ در کشور آماده است. او گفت، ما از همان دور اول گفتگوهای صلح تاکنون روی این مورد تأکید کرده‌ایم که اول باید مسئله مشروعیت جنگ از نگاه دینی به بحث گرفته شود. این مورد از سوی هیأت جمهوری اسلامی افغانستان به تکرار مطرح شده چون فکر می‌کنیم کلید مسئله در همین‌جا هست؛ زیرا یک‌طرف خود را حق‌به‌جانب می‌داند، جنایت و جنگ خود را جهاد می‌داند و به مردم وعده بهشت می‌دهد و طرف دیگر را مباح‌الدم می‌شمارد؛ اما طرف دیگر(دولت اسلامی افغانستان) این جنگ را ناروا می‌داند و برادرکشی می‌خواند. این جنگ راویران‌گر می‌داند. نظر ما این است که این موضوع بنیادی، باید از لحاط نظری حل شود. ما می‌گوییم جنگ نارواست. قتل مسلمان پس از کفر جدی‌ترین و بزرگ‌ترین گناه است. اگر نظام کنونی عیب و نقصی دارد که دارد، این‌ها لازمه‌اش خون‌ریزی نیست، می‌توانیم به اصلاحات بپردازیم و تعلیمات اسلامی هم همین مورد را می‌گوید.

منصور از هدر رفتن فرصت‌های پیش‌آمده در گفتگوهای صلح، اظهار نگرانی کرده می‌گوید: فرصتی که اکنون به‌وجود آمده، اگر درست از این فرصت استفاده کنیم؛ یک‌بار دیکر شانس قطع خون‌ریزی‌ها را به ما می‌دهد. اما نگرانی من اینجاست که مبادا این فرصت‌ها نیز ضایع شوند و خون‌ریزی و کشتار مردم ما ادامه پیدا کند که این بسیار دردناک است.