روزنامه ماندگار در گزارشی، فساد در مجلس نماینده‌گان را بررسی کرده است.
برخی از نماینده‌گان، ضمن ابراز شرمساری، موضوعِ گسترش پدیدۀ فساد در مجلس را تأیید کرده‌اند. این گزارش دیروز مورد توجه نمانیده گان مجلس قرار گرفته و سرو صداهایی را به دنبال داشته است.
اکنون این پرسش مطرح است که چرا فساد مالی در خانۀ ملت بیداد می‌کند؟
دلایل زیادی مبنی بر چراییِ پدیدۀ فساد در مجلس نماینده‌گان وجود دارد که نه تنها به مناسبت‌های مختلف در رسانه‌ها از آن یاد شده، ‌که بارها در همین ستون نسبت به آن هشدار داده شده است. این دلایل را می‌توان در وجوه مختلف ساختارِ پارلمان افغانستان بررسی کرد.
ـ تطبیق فرمول‌های قومی‌ در پروسه‌های دموکراتیکی چون انتخابات، همواره باعث ایجاد چنین مشکلاتی بوده، طوری ‌که برترین شایسته‌گی در پروسه‌های دموکراتیک افغانستان، همان قوم و زبان است که عصبیت و شدت آن، رای‌دهنده‌گان را به دنبالِ خود می‌کشاند.
هرچند آمارگیری‌یی صورت نگرفته تا درصد افرادی که بر بنیاد معادلات قومی ‌به مجلس راه یافته‌اند مشخص گردد؛ اما بر اساس تجربه، احتمال می‌رود که بالاتر از پنجاه درصد نماینده‌گان مردم بر بنیاد همین تعامل وارد خانۀ ملت شده‌ باشند.
ـ عدم حضورِ احزاب در ساختار مجلس نماینده‌گان، یکی از دلایل مهمِ فساد در این نهاد است. به گونه‌یی که مجلس کنونی ما، یک مجلس کاملاً غیرحزبی‌ست. افرادی که از آدرس شخصی وارد پارلمان می‌شوند، هیچ الزامیتی در برابرِ خود نمی‌بینند. در حالی که نماینده‌گان وابسته به احزاب، به اهداف عمدۀ حزب‌شان مقید هسـتند؛ به تیم رهبری حزب پاسخگو اند؛ و در برابر اصول‌نامۀ اخلاقی حزب‌شان مکلف‌ می‌باشند. بنابراین، نماینده‌یی که از آدرس حزب وارد پارلمان می‌شود، خارج از مرام‌نامۀ حزبی‌اش هیچ حرکتی انجام داده نمی‌تواند و این مکانیسم، مانع فاسد شدنِ او می‌گردد. اما نماینده‌های کنونی، همه افراد مستقل و یا ظاهراً مستقلی هستند که عده‌یی آن‌ها به جز از خویش، به چیز دیگری نمی‌اندیشند و این باعث گسترش فساد در داخل مجلس شده است.
ـ نقش حکومت را نیز در ترویج فساد در مجلس نمی‌توان از یاد برد. شماری از نماینده گان می گویند که هر از گاهی که وزرا و یا سایر مقامات حکومتی، به کوتاه‌کاری و یا فساد متهم شده‌اند و نقش نظارتیِ مجلس هم این مسأله را دریافته است، حکومت به‌جای این‌که بگذارد رفع اتهام به‌صورت قانونی مسیرش را بپیماید، سعی در پخش و توزیعِ پول میان نماینده‌گان کرده است. چنان که این روند اکنون به یک فرهنگ تبدیل شده است.
تردیدی نیست که انسان ذاتاً حریص است و نمایندۀ مردم نیز از آن فارغ نیست. فرهنگ پخش و توزیع پول در خانۀ ملت، اکنون برای هر نماینده‌یی جسارتِ آن را خلق کرده است که به تنهایی در پی اخاذی و باج‌گیری از مقامات حکومتی برآید. حتا افواهات و طنزهایی در این زمینه گفته می‌شود که اگر وزیر و یا رییسی از کار غیرقانونیِ یک وکیل امتناع ورزد، آن وکیل در پی جمع‌آوری امضا برای استیضاحِ آن وزیر و یا رییس می‌برآید.
بااین همه، باتوجه به ادعاهایی که شماری از نماینده‌گان مردم در روزنامه ماندگار داشته اند، به نظر می‌رسد فساد و فرهنگ آن، چونان موریانه‌یی در تاروپود مجلس نماینده‌گان رخنه کرده و به این ساده‌گی‌ها ممکن نیست که از آن رهایی یابیم.
برای رهایی از این وضع لازم است تا نماینده‌گان محترم مجلس که ادعای وجود فساد گسترده را در این نهاد دارند، اسناد لازم را برای افشای عاملان آن، به خورد رسانه‌ها دهند. زیرا تا زمانی که این ادعاها مستندسازی نشود، جلو هیچ فاسدی گرفته نمی‌شود و نهادهای مسوول نمی‌توانند کاری از پیش برند.
بنابراین، باید این نماینده‌گان فرهنگ و جسارت ارایۀ اسناد را به رسانه‌ها و مردم داشته باشند تا این گونه کمکی به روند شفافیت و هم‌چنان جان گرفتن دموکراسی در کشور کرده باشند. در غیر آن، این ادعاها به جایی نمی‌رسد.