گزارشگر:منو چهر - ۲۱ جوزا ۱۳۹۲
پس از حملۀ هفت تن از طالبان انتحاری بر فرودگاه کابل، رییسجمهور کرزی ضمن تقدیر از شجاعت و سرعتِ عملِ نیروهای پولیس، گفته است که طالبان تنها یک نام است و این بیگانهها استند که میخواهند زیر پوشش نام طالب، از اعمالِ شومشان برای تضعیف افغانستان استفاده کنند.
در خبرنامه یی که از سوی ریاست جمهوری منتشر شده، از قول جناب کرزی خطاب به طالبان آمده است که اگر شما فرزندانِ این وطن هستید، باید خود را از غلامی رهایی ببخشید و نباید وسیلۀ کشتارِ هموطنانِ خود گردید. او همچنان گفته که جنگ با تروریسم، افراطگرایی را تقویت کرده است. این سخنِ وی نشان میدهد که موضع جناب کرزی به صورت بسیار شدیدش به سوی طالبان میلان دارد و بیان میدارد که اکنون ایشان نه در برابر طالبان و تروریسم، بلکه در صفِ ایشان ایستاده است.
بسیار تجربه شده که در هر کشوری، مقامات حکومتی برای پنهان کردنِ ضعفهای مدیریتیشان، تمام تقصیرها را به گردن بیگانهگان انداختهاند. این بیگانهگان در واقع دشمنان فرضییی استند که نظریۀ سیاسی، آن را مایۀ تحکیمِ گروهها و ملتها میداند، اما این نظریه در افغانستان به حدی مسخره شده که هیچ نشانی از کارایی در آن دیده نمیشود.
اما چرا آقای کرزی به این بهانۀ تقریباً ناکارآمد متوسل شده است که حتا برای جهانی نشان دادن آن، گپهای دهانپرکنی چون تقویت افراطیت در پی مبارزه با تروریسم، از زبانش بیرون میشود.
تجارب، حقایق، پژوهشها، گزارشها و… نشان میدهند که طالبان یک گروه نهایت افراطی ایدیولوژیکاند که پنج سال به صورت مستقیم و ده سال به گونۀ غیرمستقیم صابونشان را بر تن مردم مالیده اند. در تازهترین مورد با خشنترین رفتار، دو کودک را به جرم جاسوسی در قندهار سر بریدند. این گروه بر شورای ولایتی زابل حمله کرده و جانِ دو نفر را گرفته اند و همین گونه دهها جنایت دیگر که مردم افغانستان روزانه آن را به چشم سر مشاهده میکنند.
ایدیولوژی طالبان بر بنیاد ناسیونالیسم نیست که آنان به وطن، مردم و… اعتقاد داشته باشند. این ایدیولوژی، یک ایدیولوژی دینیست که خواستار برپایی یک حکومت بر تمام جهان اسلام میباشد. طالبان در واقع در جریانِ یک جهاد جهانیاند. بخش قابل توجهی از نیروهای طالبان، سوگمندانه فرزندان همین افغانستاناند و برخلاف آنچه که جناب کرزی بیان میکند، آنان از ولایتهای مختلفِ این کشور استند که با ایدیولوژی دینی، به جهانِ امروز نگاه میکنند.
تردیدی نیست که جناب کرزی بهتر از آنچه که این مقال توضیح میدهد، مساله را میداند؛ اما دلایل اینکه چرا ایشان طالبان را اسمی بیمسما میخواند، در جاهای دیگر است.
دلیل نخست، توجیه سیاستهای ناکام و مخربِ او و همراهانش است که در دور دوم ریاست جمهوریاش پیشه کرده است. طرح مصالحه در پنج سال اخیر، رفتار ملایمی را جایگزین حرکتِ بالمثل در برابر طالبان ایجاد کرد که در واقع، یک امکان برای تجدید نیروی آن گروه بود. طراح اصلی این برنامه، جناب رییسجمهور بود که روی بسا از ملحوظات، آن را عملی ساخت.
مخالفت با این طرز سیاست از همان آغاز موجود بود، اما جناب کرزی بیاعتنا به آن، تا جایی پیش رفت که به اصطلاح سر جوال از دستش بیرون شد. طالبان در این تعامل سود زیادی کردند؛ چنانکه شمار زیادی از زندانیانشان آزاد شد، دید و بازدیدشان با کشورهای جهان بیشتر شد و وجهۀ بینالمللی پیدا کردند، و حتا پاکستان کشور حامی آنان نیز برائت حاصل کرد. این حوادث همه بیش از پیش آقای کرزی را متوجه اشتباهاتش ساخت و نیز موج انتقادها را علیه او بیشتر کرد.
با این حال، جناب کرزی از موضعش عقب ننشسته و پیوسته از طرح و برنامههای خود تا پای جان دفاع میکند، و اینکه او هنوز نمیپذیرد طالبان یک گروه واقعی و همچنان از همین مرزوبوم اند، ریشه در همین مساله دارد. این لجاجت نه از روی سبکسری، بلکه از ترس پیشآمد تناقض در رفتار سیاسی است و مسلماً پس از اتخاذ آن، مواخذهیی در پی خواهد داشت.
اما دلیل دیگر این سیاست را باید در افکار فاشیستی آقای رییس جمهور جست که دیری است سیاستهای حکومت را از بستر ملی در مسیر قومی سوق داده است. بارها تأکید شده است که همراهان و اطرافیان آقای کرزی مشتی از آدمهای بیمار و قومپرستاند که ذهن او را کاملاً مسموم ساخته اند؛ چنانکه روی ملحوظات قومی، حقیقیترین مسایل را انکار کرده است.
از حق نگذریم که اکثر بخشایشهای جناب کرزی در برابر افراد انتحاری، از روی احساسات قومی بوده است. چنانکه اطرافیانِ او طالبان را به دلیل انتساب بیشترشان به یک قوم، یک جریانِ قومی میشناسند و هر گونه مقابله با آن گروه را، مقابله با یک قوم میدانند و بیتردید که ویروس این بیماری را به جانِ رییس جمهور نیز تزریق کردهاند.
اکنون روشن نیست که آیا این مواضع رییس جمهور، به حالِ صلح و یا به باور تیم همراهش، به حالِ قوم سودی در پی خواهد داشت یا خیر؛ اما در اینکه طالبان را بیش از پیش خشن و نیرومند میسازد، تردیدی وجود ندارد.
Comments are closed.